Το επιπρόσθετο ποσό των 8,8 δισ. ευρώ θα διαθέσει το 2026 το ελληνικό Δημόσιο για την πρόωρη αποπληρωμή μνημονιακών δανείων (διακρατικών δανείων (GLF)).
Ο στόχος της κυβέρνησης είναι να γίνει η εξόφληση των δανείων αυτών έως το 2031, δηλαδή 10 χρόνια νωρίτερα από την αρχική ημερομηνία λήξης.
Μάλιστα ο ΟΔΔΗΧ αναφέρει σε ανακοίνωση του πως το ελληνικό δημόσιο θα αντλήσει φέτος 7,5 δισ. ευρώ από τις χρηματοπιστωτικές αγορές προκειμένου να καλύψει τις χρηματοδοτικές του ανάγκες.
Και το 2026 η στρατηγική χρηματοδότησης της Ελλάδας θα επικεντρωθεί:
- στο να συμμετέχει συνεχώς η χώρα στις διεθνείς αγορές ομολόγων αλλά και συγχρόνως στο να μειώνει το δημόσιο χρέος,
- στη δραστήρια διαχείριση του χαρτοφυλακίου χρέους
- στο να διατηρεί σημαντικό ταμειακό απόθεμα
Με την στρατηγική αυτή η Ελλάδα επιδιώκει περαιτέρω στο να βελτιώσει τη λειτουργία της δευτερογενούς αγοράς ελληνικών ομολόγων (GGB) αλλά και στο να μειωθεί περαιτέρω ο κίνδυνος αναχρηματοδότησης
Οι χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας
Αξίζει να σημειωθεί πως στα 24,677 δισ. ευρώ διαμορφώνονται οι συνολικές χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας για το 2026 και η κάλυψη αυτών θα γίνει από:
- την έκδοση του μεσο-μακροπρόθεσμου χρέους (έκδοση GGB) ύψους 8 δισ. ευρώ.
- τα έσοδα που προέρχονται από μετοχές και μερίδια επενδυτικών ταμείων (618 εκατ. ευρώ).
- την αλλαγή των ταμειακών διαθέσιμων (προφανώς μείωση) 11,859 δισ. ευρώ.
Τα έσοδα
Την ίδια στιγμή, το Ελληνικό Δημόσιο θα επιδιώξει να έχει έσοδα 4,2 δισ. ευρώ από διάφορες πηγές μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνονται το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
Όπως έδειξαν τα στοιχεία του κρατικού προϋπολογισμού, ο καθαρός δανεισμός θα ανέλθει στα 13 δισ. ευρώ το 2026 από σχεδόν 8 δισ. ευρώ που ήταν το 2025. Σε αυτόν συμπεριλαμβάνονται και τα δάνεια που θα λάβει η χώρα από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Μόνο για την αποπληρωμή τοκοχρεολυσίων (μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνονται τα swaps επιτοκίου) θα διατεθούν 5,2 δισ. ευρώ, ενώ θα μειωθεί κατά 5,461 δισ. ευρώ το χρέος σε απόλυτους αριθμούς.
Πάντως ένα από τα πιο σημαντικά στοιχεία του νέου προγράμματος είναι το ποσό που θα δοθεί για την πρόωρη αποπληρωμή των διακρατικών δανείων (GLF). Και αυτό επειδή ο στόχος της κυβέρνησης είναι η εξόφληση των δανείων αυτών να γίνει έως το 2031. Το ποσό για τις αποπληρωμές θα προέρχεται ουσιαστικά εξ ολοκλήρου από το λεγόμενο «σκληρό μαξιλάρι» των διαθεσίμων του Δημοσίου (cash buffer) και όχι από νέο δανεισμό.
Η πρόωρη εξόφληση δανείων του πρώτου μνημονίου
Υπενθυμίζεται πως το Δημόσιο διέθεσε στις 15 Δεκεμβρίου 2025 το ποσό σχεδόν των 5,3 δισ. ευρώ για την πρόωρη εξόφληση δανείων του πρώτου μνημονίου.
Αυτό προήλθε σχεδόν στο σύνολό του και πάλι από το «σκληρό μαξιλάρι», το οποίο εντός του νέου έτους σχεδόν θα εξαντληθεί και θα απομείνουν τα υπόλοιπα διαθέσιμα τα οποία θα είναι άνω των 30 δισ. ευρώ.
Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να τονιστεί πως ο στόχος της Ελλάδας είναι να αποπληρωθούν πρόωρα έως το 2031 τα 31,6 δισ. ευρώ που υπολείπονται από το πρώτο μνημόνιο. Το ποσό αυτό υπό κανονικές συνθήκες θα αποπληρωνόταν με τριμηνιαίες δόσεις κατά το διάστημα 2029 – 2041.
Σημειώνεται δε πως κατά το διάστημα 2022-2024, προηγήθηκαν τρεις πρόωρες αποπληρωμές ευρωπαϊκών δανείων ύψους 15,9 δισ. ευρώ.
Με τη νέα αποπληρωμή που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα, το συνολικό ποσό υπερέβη τα 21 δισ. ευρώ.
Επιπλέον, 7,9 δισ. ευρώ διατέθηκαν για την προεξόφληση δανείων προς το ΔΝΤκαι με αυτόν τον τρόπο διεγράφη το χρέος.
Μετά τα διμερή δάνεια (GLF), σειρά παίρνουν οι «ακριβές υποχρεώσεις» συνολικού ύψους 141,8 δισ. ευρώ του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF). Αυτές λήγουν το 2070.
Πάντως στο τραπέζι του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης και του ΟΔΔΗΧ βρίσκονται διάφορα σενάρια για την περαιτέρω ελάφρυνση του προϋπολογισμού από το βάρος των μνημονιακών δανείων.
Και αυτό επειδή η αποπληρωμή των οφειλών ύψους 61,9 δισ. ευρώ προς τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM) θα πρέπει να γίνει έως το 2060.
Μάλιστα η κυβέρνηση καλύπτει όχι μόνο τις δαπάνες για τους τόκους αλλά και προχωρά σε παράλληλες προεξοφλήσεις, μειώνοντας κατά αυτόν τον τρόπο το κόστος δανεισμού λόγω του ότι κοινός παρονομαστής όλων αυτών των κινήσεων είναι το «μαξιλάρι» των διαθεσίμων, το οποίο είναι στα 44,8 δισ. ευρώ αλλά και σε συνδυασμό με τα υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα (3,8% για το 2025), .
Το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης αναμένεται να ανέλθει στο 145,9% του ΑΕΠ το 2025 προκειμένου να περιορισθεί στο 138,2% του ΑΕΠ το 2026 και να μειωθεί κάτω του 120% του ΑΕΠ το 2029, προσεγγίζοντας τα επίπεδα της Γαλλίας.