Έναν χρήσιμο οδηγό με ερωτήσεις και απαντήσεις για τη δυνατότητα εξαγοράς καταπατημένων ακινήτων του Δημοσίου δημοσιεύει η εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ με τη βοήθεια της τοπογράφου – πολεοδόμου Γραμματής Μπακλατσή
Αναλυτικά:
1.Μέχρι πότε γίνονται οι αιτήσεις εξαγοράς;
Οι αιτήσεις εξαγοράς των ακινήτων λήγουν:
- Στις 30 Σεπτεμβρίου 2025 για τις Περιφερειακές Ενότητες Αιτωλοακαρνανίας, Αρκαδίας, Εβρου, Εύβοιας, Ηρακλείου, Ιωαννίνων, Καρδίτσας, Κέρκυρας, Λάρισας, Λασιθίου, Λέσβου, Μαγνησίας, Ξάνθης, Πιερίας, Ρεθύμνου, Σάμου, Τρικάλων, Φθιώτιδας, Χανίων, Χίου.
- Στις 31 Οκτωβρίου 2025 για όλες τις υπόλοιπες Περιφερειακές Ενότητες.
2.Ποιος μπορεί να υποβάλει αίτηση εξαγοράς;
Αίτηση εξαγοράς δικαιούται να υποβάλει όποιος:
- Ασκεί κατοχή αδιαλείπτως με τίτλο στο όνομα του ιδίου ή των δικαιοπάροχων (κληρονόμων) του για τουλάχιστον 30 έτη επί του Δημοσίου Ακινήτων.
Στην περίπτωση που εντός του ακινήτου υπάρχει κτίσμα, αυτό πρέπει να είναι κατασκευασμένο μέχρι τις 31/12/91. - Ασκεί κατοχή αδιαλείπτως για τουλάχιστον 40 έτη επί του ακινήτου στο οποίο:
α) βρίσκεται η κύρια και μοναδική κατοικία του η οποία καλύπτει τις στεγαστικές ανάγκες του ιδίου ή της οικογένειάς του,
β) ασκεί τουριστική, βιοτεχνική, βιομηχανική δραστηριότητα με χρήση κτιριακών εγκαταστάσεων και άλλων έργων που συνδέονται λειτουργικά με αυτές,
γ) ασκεί αγροτική δραστηριότητα με χρήση ή μη κτιριακών εγκαταστάσεων.
3.Τι ισχύει στην περίπτωση αυτή με το Ε9;
Είναι απαραίτητη η δήλωση του ακινήτου στο έντυπο Ε9 για τα πέντε τουλάχιστον έτη που προηγούνται της αίτησης, προκειμένου να είναι σαφές ότι οι αιτούντες θεωρούσαν πως το ακίνητο είναι δικό τους.
4.Ποια είναι η διαδικασία που πρέπει να ακολουθηθεί;
Η είσοδος των αιτούντων γίνεται με κωδικούς Τaxisnet μέσω του gov.gr στην ηλεκτρονική διεύθυνση https://aeda.apps.gov.gr, στην οποία υποβάλλουν τα απαιτούμενα δικαιολογητικά (ορίζονται σύμφωνα με την ΚΥΑ 125935/ΕΞ 2024 – ΦΕΚ Β΄5131/11.9.2024).
5.Ποιο είναι το παράβολο πληρωμής;
Για την υποβολή της αίτησης στη νέα πλατφόρμα, οι ενδιαφερόμενοι – δικαιούχοι θα πρέπει να πληρώσουν παράβολο 300 ευρώ, το οποίο συμψηφίζεται με το τίμημα εξαγοράς ή επιστρέφεται εφόσον η αίτηση απορριφθεί.
6.Ποιο είναι το τίμημα που καταβάλλεται για την εξαγορά;
Το τίμημα εξαγοράς αντιστοιχεί σε ποσοστό 100% της αντικειμενικής αξίας του οικοπέδου ή του γηπέδου. Αν επί του οικοπέδου ή του γηπέδου υφίστανται κτίσματα ανεγερθέντα από τον αιτούντα, το ποσό του τιμήματος προσαυξάνεται κατά 25%. Αν το κτίσμα έχει ανεγερθεί από το Δημόσιο, το τίμημα εξαγοράς αντιστοιχεί στο 100% της αντικειμενικής αξίας.
7.Πώς γίνεται η εξόφληση;
Το τίμημα εξοφλείται είτε εφάπαξ με έκπτωση 10% ή τμηματικά σε έως 60 άτοκες μηνιαίες δόσεις, με ελάχιστο ποσό τα 100 ευρώ μηνιαίως.
8.Ποιες εκπτώσεις ισχύουν;
Επί του τιμήματος εξαγοράς προβλέπονται εκπτώσεις που διαμορφώνονται ανάλογα με την προσωπική και οικογενειακή κατάσταση του αιτούντος. Ειδικότερα παρέχεται έκπτωση:
- 2% ανά έτος κατοχής μετά την πάροδο 30 ετών
- 1% ανά έτος κατοχής μετά την πάροδο 40 ετών, με ανώτατο όριο έκπτωσης και στις δύο περιπτώσεις, που ανέρχεται συνολικά σε ποσοστό 50% επί του ποσού του τιμήματος εξαγοράς
9.Σε ποιες άλλες περιπτώσεις μπορεί να περιοριστεί το ποσό;
Μπορεί να περιοριστεί και εφόσον ο δικαιούχος εμπίπτει σε μία από τις ακόλουθες περιπτώσεις:
- 30% για ανάπηρους (80% αναπηρία και άνω) με ετήσιο ατομικό εισόδημα έως 40.000 ευρώ ή οικογενειακό έως 60.000 ευρώ
- 20% για ανάπηρους με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω με ετήσιο ατομικό εισόδημα έως 18.000 ευρώ ή έως 24.000 ευρώ οικογενειακό
- 20% εάν είναι πολύτεκνος με ετήσιο ατομικό εισόδημα έως 40.000 ευρώ ή οικογενειακό έως 80.000 ευρώ
- 15% εάν είναι τρίτεκνος με ετήσιο ατομικό εισόδημα έως 25.000 ευρώ ή οικογενειακό έως 40.000 ευρώ
- 15% εάν είναι μακροχρόνια άνεργος
- 20% εάν είναι δικαιούχος του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος
- 30% εάν εντός του δημόσιου ακινήτου υφίσταται κτίσμα το οποίο αποτελεί την κύρια και μοναδική κατοικία του αιτούντος
10.Ποια είναι τα απαιτούμενα δικαιολογητικά για την αίτηση εξαγοράς;
Η αίτηση εξαγοράς συνοδεύεται κατ’ ελάχιστον από τα εξής δικαιολογητικά:
- Τοπογραφικό διάγραμμα του προς εξαγορά δημόσιου ακινήτου
- Φύλλο υπολογισμού αντικειμενικής αξίας οικοπέδου, γηπέδου ή ακινήτου
- Βεβαίωση όρων δόμησης της αρμόδιας υπηρεσίας δόμησης
- Οικοδομική άδεια, εφόσον υπάρχει. Υπεύθυνη δήλωση από την οποία προκύπτει ότι δεν συντρέχουν οι εξαιρέσεις του νόμου (ρυμοτομούμενα, δασικά, κοινόχρηστα, αιγιαλός κ.λπ.)
- Αποδεικτικό εξόφλησης του παραβόλου 300 ευρώ
- Τίτλους από τους οποίους προκύπτει η κατοχή του ακινήτου για 30 έτη και συνοδευτικό σημείωμα στο οποίο αποτυπώνεται η κατοχή από τον αιτούντα και τους δικαιοπαρόχους του, σύμφωνα με τους τίτλους αυτούς
- Υπεύθυνη δήλωση για την έκταση των προς εξαγορά δημόσιων ακινήτων
- Εγγραφο από το οποίο προκύπτει η χρήση του δημόσιου ακινήτου από τον αιτούντα. Ειδικά, προκειμένου να αποδειχθεί ότι το ακίνητο συνιστά την κύρια κατοικία του αιτούντος, προσκομίζεται αντίγραφο του εντύπου Ε1 της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος 2022 καθώς και αντίγραφο του εντύπου Ε9 για το ίδιο έτος
- Απόσπασμα κτηματολογικού διαγράμματος και κτηματολογικό φύλλο του Κωδικού Αριθμού Εθνικού Κτηματολογίου (ΚΑΕΚ) του δημόσιου ακινήτου, το οποίο αφορά η αίτηση εξαγοράς, εφόσον στην περιοχή όπου αυτό κείται λειτουργεί κτηματολογικό γραφείο
- Εκκαθαριστικό Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ) των πέντε τελευταίων ετών που προηγούνται της υποβολής αίτησης εξαγοράς
11.Πώς μπορεί να εγγραφεί στο Κτηματολόγιο από τον ιδιοκτήτη η έκταση;
Με την εξόφληση του τιμήματος οι ιδιοκτήτες των ακινήτων αποκτούν τίτλους κυριότητας, τους οποίους στη συνέχεια οφείλουν να εγγράψουν στο Κτηματολόγιο και να αποκτήσουν όλα τα δικαιώματα κυριότητας.