Σήμερα θα υποβάλλει η κυβέρνηση την έκθεση προόδου για την ελληνική οικονομία στην Κομισιόν, στο πλαίσιο των νέων κανόνων του Συμφώνου Σταθερότητας.
Επίσης επισημαίνεται πως ο καθορισμός των ανωτάτων ορίων πρωτογενών δαπανών σύμφωνα με το Σύμφωνο Σταθερότητας είναι το κρίσιμο στοιχείο της έκθεσης. Σημειώνεται δε πως η έκθεση αυτή θα υποβάλλεται κάθε Απρίλιο στην Ε.Ε. Το όριο αυτό για την Ελλάδα μπαίνει για φέτος στο 3,6% του ΑΕΠ, ενώ το περιθώριο «παίζει» ελαφρώς λόγω του υψηλότερου πρωτογενούς πλεονάσματος που αναμένεται και για το 2025, καθώς και στα πρόσθετα έσοδα από τον περιορισμό της φοροδιαφυγής.
Η ρήτρα διαφυγής
Υπενθυμίζεται πως χθες υποβλήθηκε από την ηγεσία του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών το αίτημα για την ενεργοποίηση της ρήτρας διαφυγής των αμυντικών δαπανών προκειμένου αυτές να εξαιρεθούν από τον υπολογισμό του ελλείμματος. Ωστόσο την τελική απόφαση για αυτό αναμένεται να λάβει η Κομισιόν τον Ιούλιο, αφού προηγηθούν οι σχετικές συστάσεις στα μέσα Ιουνίου.
Σύμφωνα με τον υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κυριάκο Πιερρακάκη, η ρήτρα δημιουργεί δημοσιονομικό χώρο ύψους 600 εκατ. ευρώ μόνο για το 2026. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, θα σχεδιαστούν οι φοροελαφρύνσεις που θα ανακοινώσει τον Σεπτέμβριοο πρωθυπουργός στη ΔΕΘ.
Τα μέτρα στήριξης
Στον «πυρήνα» του πακέτου βρίσκονται μειώσεις φορολογικών συντελεστών για τη μεσαία τάξη, ελαφρύνσεις για τους ιδιοκτήτες ακινήτων – με μείωση ή ακόμη και κατάργηση του ΕΝΦΙΑ στην πρώτη κατοικία – παρεμβάσεις στην κλίμακα των ενοικίων και «κούρεμα» στα τεκμήρια διαβίωσης και τις ασφαλιστικές εισφορές.
Σε κάθε περίπτωση η ηγεσία του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης αναμένεται να αποτιμήσει τους επόμενους μήνες τους διαθέσιμους πόρους, όταν δηλαδή θα υπάρχει ασφαλέστερη εικόνα για τις επιδόσεις του φοροεισπρακτικού μηχανισμού και την πορεία του προϋπολογισμού.
Το «πακέτο» ενδέχεται υπερβεί και τα 2 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με την Έκθεση Προόδου, η ελληνική οικονομία θα συνεχίσει να μεγεθύνεται και το 2026, με ρυθμό κοντά στο 2%, από 2,3% το 2025. Καταλυτικό ρόλο θα διαδραματίσει το Ταμείο Ανάκαμψης, από το οποίο αναμένονται κεφάλαια άνω των 6 δισ. ευρώ, μέσω επιχορηγήσεων και δανείων.
Όσον αφορά στο πρωτογενές πλεόνασμα προβλέπεται να αυξηθεί κατά 3% του ΑΕΠ, έναντι 2,4% που είναι ο στόχος του προϋπολογισμού. Ωστόσο, η Έκθεση δεν παραβλέπει τους εξωτερικούς κινδύνους.
Ο εμπορικός πόλεμος ΗΠΑ–ΕΕ, οι γεωπολιτικές εντάσεις στη Μέση Ανατολή και ο κίνδυνος φυσικών καταστροφών ενδέχεται να «φρενάρουν» τη δυναμική της ανάπτυξης και να προκαλέσουν ισχυρές πληθωριστικές πιέσεις, επιβραδύνοντας την αναμενόμενη χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής. Αντίθετα, αν τα οφέλη από την αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας, την αποκλιμάκωση των επιτοκίων και τα τουριστικά έσοδα ξεπεράσουν τις εκτιμήσεις, τότε η οικονομία μπορεί να πετύχει υψηλότερες αναπτυξιακές επιδόσεις.