Σε ορισμένες περιπτώσεις μεταβίβασης ακινήτων δεν λαμβάνονται υπόψη οι οφειλές εταιρειών για την έκδοση φορολογικής ενημερότητας, όπως αυτό προκύπτει απο το νέο νομοσχέδιο του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών που βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση.
Στο νομοσχέδιο λοιπόν υπάρχει πρόβλεψη προκειμένου διαχειριστές, σύμβουλοι, μέτοχοι και μέλη εταιρειών να έχουν δυνατότητα να εκδίδουν φορολογική ενημερότητα χωρίς παρακράτηση στο τίμημα και να προβαίνουν σε πωλήσεις ή γονικές παροχές και δωρεές των ακινήτων τους, ακόμα και όταν η εταιρεία με την οποία συνδέονται έχει οφειλές προς το Δημόσιο. Για να γίνει αυτό θα πρέπει να πληρούνται δύο όροι:
- Η εταιρεία να έχει διευθετήσει όλα τα χρέη της (π.χ. από ΦΠΑ κ.λπ.), δηλαδή είτε να τα έχει εντάξει σε ρύθμιση την οποία πρέπει και να την τηρεί, είτε τα χρέη αυτά να τελούν σε αναστολή, βάσει νόμου ή δικαστικής απόφασης ή απόφασης της Διεύθυνσης Επίλυσης Φορολογικών Διαφορών της ΑΑΔΕ.
- Τα ίδια τα πρόσωπα που θέλουν να μεταβιβάσουν δικό τους ακίνητο να μην έχουν εταιρική ή μετοχική συμμετοχή στην εταιρεία (νομικό πρόσωπο ή οντότητα) ή αυτή να είναι εξαιρετικά περιορισμένη, δηλαδή κάτω από 5% για οποιαδήποτε μη εισηγμένη εταιρεία και κάτω από 0,5% αν αυτή είναι εισηγμένη).
Η διάταξη ανοίγει το δρόμο για μεταβιβάσεις ακινήτων ακόμα και στην περίπτωση που αυτά τα φυσικά πρόσωπα (μέλη διοίκησης ή εταιρειών) συνδέονται με εταιρική συμμετοχή άνω του 5% με εταιρείες οι οποίες χρωστούν στο Δημόσιο.
Το ποσοστό παρακράτησης
Το ποσοστό παρακράτησης που θα επιβάλλει το Δημόσιο μειώνεται σε 7%, αντί για 70%. Βασική προϋπόθεση όμως γι’ αυτό είναι ότι, εκτός από το να έχει τακτοποιήσει τα χρέη της η εταιρεία, το Δημόσιο θα ζητά, επιπλέον, ως εξασφάλιση είσπραξης να βάλει ο πωλητήςυποθήκη σε άλλο ακίνητό του, η αξία του οποίου θα καλύπτει το εναπομείναν ποσό (από το 7% έως το 50% ή 70% , κατά περίπτωση, ανάλογα αν τα χρέη έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση ή τελούν σε αναστολή είσπραξης ) στο οποίο δεν επιβλήθηκε παρακράτηση κατά τη μεταβίβαση.
Το νομοσχέδιο
Αναλυτικά το άρθρο 215 με τίτλο “Αποδεικτικό ενημερότητας – Προσθήκη παρ. 8 στο άρθρο 12 και περ. στ) στην παρ. 9 του άρθρου 83 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας” αναφέρει τα εξής:
Στο τέλος του άρθρου 12 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (ν. 5104/2024, Α` 58), περί αποδεικτικού ενημερότητας και βεβαίωσης οφειλής, προστίθεται παρ. 8 ως εξής:
«8. Αν ζητείται αποδεικτικό ενημερότητας για μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπράγματου δικαιώματος επ’ αυτού, δεν λαμβάνονται υπόψη οι βεβαιωμένες στη φορολογική διοίκηση και τακτοποιημένες κατά νόμιμο τρόπο οφειλές νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας για το αλληλεγγύως ευθυνόμενο, σύμφωνα με το άρθρο 49, πρόσωπο που αιτείται το αποδεικτικό, με την προϋπόθεση ότι κατά τα 2 τελευταία έτη της θητείας του δεν μετείχε με οποιονδήποτε τρόπο στη μετοχική ή εταιρική σύνθεση του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας με ποσοστό που υπερβαίνει το 5% ή το 0,5% σε περίπτωση νομικού προσώπου εισηγμένου σε ρυθμιζόμενη χρηματιστηριακή αγορά.
Εάν η συμμετοχή του αιτούντος στη μετοχική ή εταιρική σύνθεση του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας υπερβαίνει το 5% ή το μηδέν κόμμα 0,5%, κατά περίπτωση σύμφωνα με το προηγούμενο εδάφιο, το ποσοστό παρακράτησης του τέταρτου και πέμπτου εδαφίου της παρ. 4 περιορίζεται μέχρι το 7% επί του τιμήματος, υπό την επιφύλαξη του έκτου εδαφίου της παρ. 4 και με την προϋπόθεση ότι οι εναπομείνασες οφειλές του πρώτου εδαφίου που αντιστοιχούν στη διαφορά του ποσού που παρακρατείται και του ποσού που αντιστοιχεί στο 70% του τιμήματος, εφόσον οι οφειλές τελούν σε ρύθμιση, ή στο 50% του τιμήματος, εφόσον οι οφειλές τελούν σε αναστολή είσπραξης, διασφαλίζονται από εγγυήσεις ή εμπράγματες ασφάλειες, όπως παραχώρηση ακινήτου ελεύθερου βαρών για εγγραφή πρώτης υποθήκης.
Για τον υπολογισμό της εμπράγματης ασφάλειας λαμβάνεται υπόψη το 80% της αντικειμενικής αξίας του προσφερόμενου προς παροχή διασφάλισης ακινήτου. Για τους σκοπούς της παρούσας, ως με οποιονδήποτε τρόπο συμμετοχή στη μετοχική ή εταιρική σύνθεση του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας θεωρείται και η άμεση ή έμμεση συμμετοχή συζύγου, μέλους συμφώνου συμβίωσης ή συγγενή α’ και β΄ βαθμού του αλληλεγγύως ευθυνόμενου προσώπου.
Σε περίπτωση που, μετά τη χορήγηση του αποδεικτικού ενημερότητας σύμφωνα με τους όρους της παρούσας, οι βεβαιωμένες οφειλές του νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας παύσουν να είναι τακτοποιημένες, η Φορολογική Διοίκηση επιδιώκει αμελλητί και κατά προτεραιότητα την είσπραξή τους από το αλληλεγγύως ευθυνόμενο πρόσωπο που έλαβε την ενημερότητα.».
Στην παρ. 9 του άρθρου 83 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας, περί εξουσιοδοτικών διατάξεων προστίθεται περ. στ) ως εξής: «στ) ορίζονται η διαδικασία και τα δικαιολογητικά για τη χορήγηση του αποδεικτικού ενημερότητας στο αλληλεγγύως ευθυνόμενο πρόσωπο, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή της παρ. 8 του άρθρου 12.».