Ψηφιακό μητρώο για τα επιδόματα: Ποιες αλλαγές έρχονται για τους δικαιούχους

επιδόματα

Διάταξη για τη δημιουργία Εθνικού Μητρώου Παροχών και Ενισχύσεων συμπεριλαμβάνεται στο νομοσχέδιο του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών για τη «Μεταρρύθμιση του Πλαισίου Δημοσιονομικής Διαχείρισης» που βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση.

Ο στόχος του μέτρου είναι να παρακολουθούνται, να χορηγούνται και  να ελέγχονται οι ενισχύσεις που παρέχονται από το κράτος στους δικαιούχους. Ουσιαστικά πρόκειται για ένα νέο ψηφιακό σύστημα με προσωπική καρτέλα ανά φυσικό πρόσωπο στο οποίο θα καταγράφονται  όλες οι κρατικές παροχές σε χρήμα και σε είδος, μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνονται το επίδομα παιδιού, το επίδομα θέρμανσης, το επίδομα στέγασης, το επίδομα ανεργίας αλλά και  οικονομικές ενισχύσεις αναπηρίας.

Ενισχύσεις που μέχρι σήμερα χορηγούνταν χωρίς επαρκή διασταύρωση στοιχείων ή σε επανάληψη από διαφορετικές υπηρεσίες, θα παρακολουθούνται κεντρικά και θα ελέγχονται για τη συμμόρφωσή τους με τα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια. Για όσους λαμβάνουν πολλαπλές ενισχύσεις, το νέο σύστημα ενδέχεται να φέρει επανεξετάσεις ή και απένταξη από προγράμματα που δεν συντρέχουν πλέον οι όροι επιλεξιμότητας.

Το Μητρώο

Η ΑΑΔΕ θα δημιουργήσει το εν λόγω Μητρώο το οποίο θα είναι προσβάσιμο μέσω της πλατφόρμας gov.gr και θα περιλαμβάνει κάθε παροχή ή επίδομα που δίδεται από φορείς του δημόσιου τομέα, με πλήρη ταυτοποίηση του δικαιούχου, την ονομασία, τη φύση και το ύψος της παροχής αλλά και το χρονοδιάγραμμα καταβολής της.

Στόχος του νέου συστήματος είναι η διαφάνεια, η καταγραφή του πλήρους προφίλ παροχών ανά άτομο και η πρόληψη σωρευτικών ενισχύσεων που υπερβαίνουν τα θεσμικά όρια ή χορηγούνται χωρίς έλεγχο των πραγματικών δεδομένων.

Η  άντληση των στοιχείων των δικαιούχων θα γίνεται με αυτόματο τρόπο και θα διασταυρώνονται με το Φορολογικό Μητρώο, τις δηλώσεις εισοδήματος, τα μητρώα του ΕΝΦΙΑ και τις οικογενειακές πληροφορίες. Για κάθε φυσικό πρόσωπο θα εμφανίζεται το σύνολο των ενισχύσεων, είτε έχουν χορηγηθεί από διαφορετικούς φορείς είτε αφορούν διαφορετικές αιτίες. Έτσι, θα είναι δυνατή η παρακολούθηση και ο εντοπισμός περιπτώσεων υπέρβασης, λάθους ή αλληλοεπικάλυψης επιδομάτων.

Στην πρώτη φάση εφαρμογής, που ξεκινά μέσα στο 2025 και διαρκεί ως τον Ιούνιο του 2026, εντάσσονται μεγάλοι φορείς όπως ο Οργανισμός Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ), η Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης (ΔΥΠΑ) και τα συναρμόδια υπουργεία, καθώς και τα βασικά επιδόματα όπως παιδιού, θέρμανσης, ανασφάλιστων υπερηλίκων, γέννησης, ενοικίου και μακροχρόνιας ανεργίας. Μετά την ολοκλήρωση της πιλοτικής λειτουργίας, το σύστημα θα επεκταθεί στο σύνολο των κρατικών παροχών, με υποχρεωτική εγγραφή όλων των φορέων και διαρκή ενημέρωση του Μητρώου.

Το νομοσχέδιο

Το νομοσχέδιο για το Μητρώο αναφέρει μεταξύ άλλων τα εξής:

Στοιχεία και πληροφορίες που τηρούνται στο Εθνικό Μητρώο Παροχών και Ενισχύσεων

Τα στοιχεία και οι πληροφορίες που τηρούνται στο Μητρώο διακρίνονται στις παρακάτω κατηγορίες:
α) στοιχεία δικαιούχων,

β) στοιχεία παροχών ή ενισχύσεων,

γ) οικονομικά στοιχεία δικαιούχων.

Τα στοιχεία αντλούνται από τους φορείς του δημόσιου τομέα που χορηγούν παροχές, την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), κατά παρέκκλιση του άρθρου 21 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (ν. 5104/2024, Α΄ 58), περί διαφύλαξης πληροφοριών – απορρήτου, καθώς και από άλλα δημόσια μητρώα και φορείς του δημοσίου και επικαιροποιούνται σε τακτική βάση.

Στην κατηγορία «Στοιχεία Δικαιούχων» τηρούνται, κατ’ ελάχιστον, τα παρακάτω πεδία ανά φυσικό πρόσωπο, τα οποία αντλούνται απευθείας από ή διασταυρώνονται με το Μητρώο Πολιτών, το Φορολογικό Μητρώο και τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος, καθώς και λοιπά Μητρώα του Δημοσίου:
α) επώνυμο,

β) όνομα,

γ) πατρώνυμο,

δ) αριθμός φορολογικού μητρώου (ΑΦΜ),

ε) αριθμός μητρώου που συνδέεται με την κοινωνική ασφάλιση ή την υγειονομική περίθαλψη,

στ) στοιχεία ταυτοποιητικού εγγράφου,

ζ) ημερομηνία γέννησης,

η) φύλο,

θ) αριθμός προστατευόμενων τέκνων,

ι) δήμος / δημοτική ενότητα διαμονής,

ια) περιφερειακή ενότητα,

ιβ) ταχυδρομικός κώδικας.

Στην κατηγορία «Στοιχεία Παροχών και Ενισχύσεων» τηρούνται, κατ’ ελάχιστον, ανά φυσικό πρόσωπο, τα παρακάτω πεδία για κάθε παροχή και ενίσχυση που αυτό λαμβάνει:
α) ονομασία της παροχής-ενίσχυσης,

β) κωδικός της παροχής-ενίσχυσης,

γ) φορέας χορήγησης της παροχής-ενίσχυσης,

δ) σήμανση του είδους της παροχής-ενίσχυσης με διάκριση ανάμεσα «σε χρήμα» ή «σε είδος»,

ε) σήμανση της φύσης της παροχής-ενίσχυσης με διάκριση ανάμεσα σε «ανταποδοτική» ή «μη ανταποδοτική»,

στ) ποσό δικαιούμενης παροχής-ενίσχυσης,

ζ) ποσό καταβληθείσας παροχής-ενίσχυσης,

η) ημερομηνία καταβολής της παροχής-ενίσχυσης,

θ) περίοδος αναφοράς της καταβληθείσας παροχής-ενίσχυσης,

ι) σήμανση περί τυχόν απαλλαγών που προβλέπονται στον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ν. 4172/2013, Α΄167).

Στην Κατηγορία «Οικονομικά Στοιχεία» τηρούνται κατ’ ελάχιστον τα παρακάτω πεδία ανά φυσικό πρόσωπο, τα οποία αντλούνται ή διασταυρώνονται από την ΑΑΔΕ:
α) ετήσιο ατομικό φορολογητέο εισόδημα,

β) ετήσιο οικογενειακό φορολογητέο εισόδημα,

γ) ύψος συνολικής ακίνητης περιουσίας, όπως λαμβάνεται για σκοπούς προσδιορισμού του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας (ΕΝΦΙΑ).

Τα στοιχεία και οι πληροφορίες που τηρούνται στο Μητρώο περιορίζονται στα απολύτως απαραίτητα για την ικανοποίηση των σκοπών αυτού και καλύπτουν τις αρχές που διέπουν την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα του άρθρου 5 του Κανονισμού (ΕΕ) 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 27ης Απριλίου 2016 (L 119) (Γενικός Κανονισμός για την Προστασία Δεδομένων, Γ.Κ.Π.Δ.).

Πιλοτική λειτουργία του Εθνικού Μητρώου Παροχών και Ενισχύσεων

Εντός του έτους 2025 υλοποιείται πιλοτικό πρόγραμμα λειτουργίας του Εθνικού Μητρώου Παροχών και Ενισχύσεων με την ένταξη επιλεγμένων φορέων και παροχών.

Στο πιλοτικό πρόγραμμα συμμετέχουν κατ’ ελάχιστον οι εξής φορείς:
α) το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών,

β) το Υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας,

γ) ο Οργανισμός Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ),

δ) η Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης (ΔΥΠΑ),

ε) κάθε φορέας υλοποίησης των παροχών που χορηγούνται από τους φορείς των περ. α) έως δ).

Στο πιλοτικό πρόγραμμα εντάσσονται, κατ’ ελάχιστον, οι εξής παροχές και ενισχύσεις:
α) το επίδομα θέρμανσης του άρθρου 79 του ν. 4756/2020 (Α΄235),

β) το επίδομα πρόσβασης παιδιών προσχολικής ηλικίας, βρεφών και νηπίων, σε υπηρεσίες προσχολικής αγωγής και φροντίδας, πρόσβασης παιδιών, εφήβων και ατόμων με αναπηρία σε υπηρεσίες δημιουργικής απασχόλησης του άρθρου 104 του ν. 4941/2022 (Α΄113),

γ) το επίδομα παιδιού του άρθρου 214 του ν. 4512/2018 (Α΄5),

δ) το επίδομα γέννησης του άρθρου 1 του ν. 4659/2020 (Α΄21),

ε) το επίδομα αναδοχής του άρθρου 12 του ν. 4538/2018 (Α΄85),

στ) το επίδομα ορεινών και μειονεκτικών περιοχών της παρ. 2 του άρθρου 27 του ν. 3016/2002 (Α΄110),

ζ) το επίδομα κοινωνικής αλληλεγγύης σε ανασφάλιστους υπερήλικες του άρθρου 93 του ν. 4387/2016 (Α’ 85) και η σύνταξη ανασφάλιστων υπερηλίκων του ν. 1296/1982 (Α’ 128),

η) το επίδομα κοινωνικής αλληλεγγύης ανασφάλιστων υπερηλίκων σε μέλη της ελληνικής μειονότητας της Αλβανίας της παρ. 11 του άρθρου 93 του ν. 4387/2016 (Α΄ 85),

θ) το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα του άρθρου 235 του ν. 4389/2016 (Α΄94),

ι) το επίδομα στέγασης του άρθρου 3 του ν. 4472/2017 (Α΄74),

ια) το επίδομα στεγαστικής συνδρομής ανασφάλιστων υπερηλίκων των άρθρων 24 έως 30 του ν. 4756/2020, καθώς και της περ. στ’ και της υποπερ. αα) της περ. ε’ της παρ. 1 του άρθρου 4 του ν. 4520/2018 (Α’30),

ιβ) οι παροχές του Προγράμματος Στέγασης και Εργασίας για Αστέγους του άρθρου 15 του ν. 4756/2020,

ιγ) οι παροχές του Προγράμματος «Κάλυψη» του άρθρου 8 του ν. 5006/2022 (Α΄239),

ιδ) το επίδομα κίνησης σε παραπληγικούς, τετραπληγικούς και ακρωτηριασμένους του ν.δ. 57/1973 (Α’ 149), του ν. 162/1973 (Α’ 227), του άρθρου 22 του ν. 2646/1998 (Α’ 36) και του άρθρου 4 του ν. 2345/1995 (Α’ 213),

ιε) το διατροφικό επίδομα σε νεφροπαθείς, μεταμοσχευμένους πνευμόνων και μυελού των οστών, καθώς και σε αλλοδαπούς και ομογενείς νεφροπαθείς, μεταμοσχευμένους καρδιάς, ήπατος του α.ν. 421/1937 (Α’ 2) και του άρθρου 22 του ν. 2646/1998,

ιστ) η οικονομική ενίσχυση ατόμων με βαριά αναπηρία του ν.δ. 57/1973, του ν. 162/1973 και του άρθρου 22 του ν. 2646/1998,

ιζ) η οικονομική ενίσχυση ατόμων με βαριά νοητική υστέρηση του ν.δ. 57/1973, του ν. 162/1973 και του άρθρου 22 του ν. 2646/1998,

ιη) η οικονομική ενίσχυση παραπληγικών, τετραπληγικών και ακρωτηριασμένων ανασφάλιστων και ασφαλισμένων του δημοσίου του ν. 162/1973, του άρθρου 3 του ν. 1284/1982 (Α΄ 114), του άρθρου 22 του ν. 2646/1998 και της υπ΄ αρ. 115750/3006/10.9.1981 κοινής απόφασης των Υπουργών Οικονομικών και Κοινωνικών Υπηρεσιών «Περί εγκρίσεως εφαρμογής προγράμματος οικονομικής ενισχύσεως ανασφαλίστων τετραπληγικών και παραπληγικών αναπήρων» (Β΄572),

ιθ) η ενίσχυση ατόμων με συγγενή αιμολυτική αναιμία (μεσογειακή δρεπανοκυτταρική μικροδρεπανοκυτταρική κ.λπ.) ή συγγενή αιμορραγική διάθεση (αιμορροφιλία κ.λπ.), Σύνδρομο Επίκτητης Ανοσοανεπάρκειας (ΑIDS) του ν.δ. 57/1973, του ν. 162/1973 και του άρθρου 22 του ν. 2646/1998,

κ) η οικονομική ενίσχυση κωφών και βαρήκοων ατόμων του ν.δ. 57/1973, του ν. 162/1973 και του άρθρου 22 του ν. 2646/1998,

κα) η οικονομική ενίσχυση ατόμων με αναπηρία όρασης των άρθρων 1 και 2 του ν. 1904/1951 (Α’ 212), του ν.δ. 57/1973, του ν.δ. 162/1973, του ν. 958/1979 (Α’ 191), του άρθρου 22 του ν. 2646/1998 και του άρθρου 8 του ν. 4331/2015 (Α’ 69),

κβ) η οικονομική ενίσχυση ατόμων με εγκεφαλική παράλυση του ν.δ. 57/1973, του ν. 162/1973 και του άρθρου 22 του ν. 2646/1998,

κγ) η εισοδηματική ενίσχυση ασθενών και αποθεραπευμένων χανσενικών και μελών των οικογενειών τους του ν.δ. 57/1973, του ν. 162/1973, του άρθρου 7 του ν. 1137/1981 (Α΄60) και του άρθρου 22 του ν. 2646/1998,

κδ) η υπηρεσία «Προσωπικός Βοηθός για Άτομα με Αναπηρία» των άρθρων 32 έως 39 του ν. 4837/2021 (Α΄178),

κε) η μηνιαία αμοιβή των επαγγελματιών αναδόχων του άρθρου 16 του ν. 4538/2018 (Α΄85), περί επαγγελματικής αναδοχής,

κστ) η τακτική επιδότηση ανεργίας στις κατηγορίες των κοινών και εποχικών ανέργων, και

κζ) το επίδομα μακροχρόνιας ανεργίας.

Η αρχικοποίηση του Μητρώου κατά την πιλοτική λειτουργία δύναται να εκτελεστεί είτε μέσω αναπτυσσόμενων διαλειτουργικοτήτων μεταξύ των πληροφοριακών συστημάτων του δημόσιου τομέα, είτε μέσω μεταφόρτωσης γραμμογραφημένων αρχείων με τη χρήση διαδικτυακής εφαρμογής από τους φορείς παροχών ή ενισχύσεων.
Η διάρκεια της πιλοτικής λειτουργίας του Μητρώου ορίζεται μέχρι τον Ιούνιο 2026. Οι δαπάνες για τη χρηματοδότηση του πιλοτικού προγράμματος για το έτος 2025 βαρύνουν τον προϋπολογισμό του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών (ειδικός φορέας 1024-711-0000000 «Γενικές Κρατικές Δαπάνες»).

Μετά την ολοκλήρωση του πιλοτικού προγράμματος, το Αυτοτελές Τμήμα Επιχειρησιακής Ανάλυσης και Υποστήριξης του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, με την υποστήριξη της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, υποβάλλει Έκθεση Πεπραγμένων και Αξιολόγησης Αποτελεσμάτων στον Υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών. Στην έκθεση παρέχονται συγκεντρωτικά ποσοτικά στοιχεία, προβλήματα που προέκυψαν από την υλοποίηση του πιλοτικού προγράμματος, εξαχθέντα συμπεράσματα και εισηγήσεις για τυχόν απαραίτητες θεσμικές, τεχνικές, επιχειρησιακές αλλαγές που οφείλουν να γίνουν ενόψει της καθολικής λειτουργίας του Μητρώου για το σύνολο των παροχών που χορηγούνται, καθώς και τα επόμενα στάδια ή ενέργειες εν όψει καθολικής εφαρμογής

 

Exit mobile version