Οριακά χαμηλότερο είναι το κόστος ενός καλαθιού σούπερ μάρκετ σε σχέση με τον προηγούμενο. Αυτό έγκειται στο ότι οι τιμές αρκετών προϊόντων, κυρίως είδη παντοπωλείου και απορρυπαντικών αλλά και είδη προσωπικής υγιεινής είναι μειωμένες.
Ωστόσο, παραμένουν ενεργές εστίες ανατιμήσεων σε τρόφιμα, η παραγωγή των οποίων επηρεάζεται από την κλιματική κρίση. Σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε η ΕΛ.ΣΤΑΤ. πριν από λίγες ημέρες, ο πληθωρισμός στα τρόφιμα υποχώρησε από το 2,8% τον Ιούλιο στο 2,2% τον Αύγουστο, όμως κάποια είδη έτρεξαν με διψήφιο ποσοστό αύξησης, όπως οι σοκολάτες (+23,2%), ο καφές (+18,5%) και τα φρέσκα φρούτα (+11,6%), αν και τα τελευταία παρουσίασαν μικρότερη άνοδο σε σχέση με τον Ιούλιο (+19,3%).
Αιτία το ράλι των διεθνών τιμών στο κακάο και τον καφέ, λόγω της ξηρασίας που πλήττει τις μεγάλες παραγωγούς χώρες, ενώ στα φρούτα οι ανατιμήσεις αποδίδονται στα θερινά φρούτα, οι τιμές των οποίων εκτοξεύτηκαν λόγω των καταστροφών που προκάλεσαν στους καρπούς η παγωνιά και οι βροχοπτώσεις την άνοιξη, την περίοδο της ανθοφορίας.
Επιπλέον, πληθωριστικές πιέσεις καταγράφονται και στο κρέας (+7,5%), λόγω της αύξησης της τιμής του μοσχαρίσιου κρέατος ως αποτέλεσμα της ευρωπαϊκής συμφωνίας για την Πράσινη Μετάβαση, αλλά και των αμνοεριφίων που πέρυσι χάθηκε μεγάλο μέρος του ζωικού κεφαλαίου λόγω των νόσων, πανώλης και ευλογιάς. Μικρές ανατιμήσεις παρατηρήθηκαν και στα γαλακτοκομικά και τυροκομικά προϊόντα ως συνέπεια των παραπάνω.
Η έρευνα
Μάλιστα τα στοιχεία της έρευνας που διενήργησε η εφημερίδα “Ελεύθερος Τύπος ” έδειξαν τα εξής: το κόστος ενός τυπικού καλαθιού τον Σεπτέμβριο εμφανίζεται οριακά μειωμένο κατά 0,75% συγκριτικά με τον Αύγουστο στα 96,69 ευρώ από 97,42 ευρώ. Ωστόσο, είναι ακριβότερο σε σχέση με τον Ιούνιο (95,72 ευρώ), γεγονός που στελέχη του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων αποδίδει στον τουρισμό, που λόγω της αύξησης της ζήτησης και της σταθερής προσφοράς οι τιμές οδηγήθηκαν υψηλότερα. Πάντως, παρά τη μικρή πτώση στο κόστος του καλαθιού, σε σύνολο 20 προϊόντων, στα 10 παρατηρούνται αυξήσεις, στα 8 μειώσεις και σε 2 οι τιμές παραμένουν αμετάβλητες.
Σταθερό παραμένει -τουλάχιστον προς το παρόν- το κόστος του καλαθιού στα σούπερ μάρκετ, σχεδόν δύο εβδομάδες μετά την κατάργηση του πλαφόν στο μικτό περιθώριο κέρδους των επιχειρήσεων. Παρά τις αρχικές ανησυχίες των καταναλωτών ότι με την «απελευθέρωση» της αγοράς θα υπάρξει νέο κύμα ανατιμήσεων, οι τιμές σε βασικά προϊόντα είναι σχεδόν στα ίδια επίπεδα με την 30ή Ιουνίου, τελευταία μέρα ισχύος του μέτρου. Κι όλα αυτά, παρά το γεγονός ότι οι προωθητικές ενέργειες ήταν μικρότερης έκτασης σε σχέση με το προηγούμενο δεκαπενθήμερο.
Από την ίδια έρευνα προκύπτει πως, λαμβάνοντας τιμές 20 προϊόντων από την πλατφόρμα e-katanalotis, σε 10 προϊόντα οι τιμές παρουσίασαν ελαφρά μείωση, σε 8 μείωση και σε 2 δεν καταγράφηκε καμία μεταβολή. Ωστόσο, το κόστος ανέβηκε οριακά κατά 0,29% από τα 95,72 στα 96 ευρώ.
Στον αντίποδα, τη μεγαλύτερη μείωση εμφάνισε γνωστό brand υγρού απορρυπαντικού ρούχων, η τιμή του οποίου υποχώρησε από τα 13,95 στα 11,34 ευρώ (-18,7%), και ακολούθησαν αβγά μεγάλης εταιρείας του κλάδου από τα 2,29 στα 1,97 ευρώ (-14%).
Φθηνότερα κατά 9% πωλούνται στα σούπερ μάρκετ και τα ζυμαρικά στα 0,78 ευρώ από 0,86 τον Αύγουστο και 0,96 τον Ιούλιο, εξέλιξη που αποτυπώνεται και στα στοιχεία του πληθωρισμού για τον Αύγουστο, καθώς και το αλεύρι για όλες τις χρήσεις (-6,8%) από τα 1,48 στα 1,38 ευρώ κυρίως λόγω της διόρθωσης που έφερε στα ράφια η εφαρμογή του Κώδικα Δεοντολογίας με τις αλλαγές στον τρόπο που γίνονται οι προωθητικές ενέργειες.
Μικρότερη πτώση εμφάνισαν οι φακές (-5,7%), τα φασόλια (-2,4%) και οι πατάτες Κύπρου (-5,1%).
Περαιτέρω αποκλιμάκωση στα ράφια αναμένεται να φέρει, πάντως, η πρωτοβουλία της προαιρετικής μείωσης των τιμών, μετά το κάλεσμα του υπουργού Ανάπτυξης, Τάκη Θεοδωρικάκου, στις βιομηχανίες και στα σούπερ μάρκετ, με την προσδοκία οι κωδικοί που θα ενταχθούν να αγγίξουν τους 1.000. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι πρώτες μειώσεις τιμών κατά τουλάχιστον 5% θα ανακοινωθούν προς τα τέλη Σεπτεμβρίου και αναμένεται να διαρκέσουν τουλάχιστον ως τα Χριστούγεννα, ωστόσο ακόμα δεν έχει διευκρινιστεί αν η λίστα θα ανανεώνεται κάθε δύο εβδομάδες, όπως συνέβη στην προηγούμενη φάση εφαρμογής του μέτρου τον περασμένο Οκτώβριο. Παράλληλα, μόνιμο χαρακτήρα θα αποκτήσει και το μέτρο της τρίμηνης απαγόρευσης προσφορών σε περίπτωση που έχουν προηγηθεί ανατιμήσεις -που κανονικά έληγε στα τέλη Οκτωβρίου- ώστε να συγκρατηθούν οι τιμές.
Ποια προϊόντα αυξήθηκαν
Η μεγαλύτερη αύξηση παρατηρήθηκε στα μήλα, με την τιμή τους να ανεβαίνει κατά 20,6% σε διάστημα μόλις ενός μήνα από τα 1,75 ευρώ στα 2,11 ευρώ το κιλό, καθώς η συγκομιδή τους ξεκινά τώρα και οι ποσότητες στην αγορά ήταν περιορισμένες.
Ακολουθούν το ελαιόλαδο, το οποίο κοστίζει 9,49 ευρώ από 8,10 ευρώ τον Αύγουστο (+17,2%) και ο στιγμιαίος καφές, με την τιμή του να διαμορφώνεται στα 8,99 ευρώ, 0,60 ευρώ ακριβότερα σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα, ωστόσο οι ανατιμήσεις αυτές σχετίζονται με την ένταση των προωθητικών ενεργειών αυτή την περίοδο.
Έπεται το φρέσκο γάλα με αύξηση 6,2%, από τα 1,95 στα 2,07 ευρώ το λίτρο, που προκαλεί ανησυχία, καθώς η μείωση των αγελάδων σε όλη την Ευρώπη λόγω της Πράσινης Συμφωνίας είναι πιθανό να φέρει ανατιμήσεις και στο αγελαδινό γάλα. Ελαφρώς ακριβότερα (+1,9%) πωλείται και η συσκευασμένη φέτα ΠΟΠ στα 5,94 ευρώ, με τις γαλακτοβιομηχανίες να κρούουν των κώδωνα του κινδύνου για ενδεχόμενες ελλείψεις στο αιγοπρόβειο γάλα λόγω της επανεμφάνισης της ευλογιάς σε πολλές περιοχές στην Ελλάδα, που έχουν οδηγήσει στη θανάτωση χιλιάδες ζώα. Οριακή αύξηση καταγράφουν και τα αναψυκτικά τύπου cola από τα 1,45 στα 1,47 ευρώ το λίτρο, ενώ στα προϊόντα εκτός τροφίμων ανατιμήσεις καταγράφονται σε γνωστή μάρκα απορρυπαντικού πιάτων (4%) από τα 2,98 στα 3,10 ευρώ και σε επώνυμο αφρόλουτρο από τα 2,68% στα 2,73% ευρώ λόγω χαμηλότερων ποσοστών στις προσφορές. Την ίδια περίοδο, σταθερές παραμένουν οι τιμές σε μοσχαρίσιο κρέας εισαγωγής στα 15,7 ευρώ, με την τιμή του ωστόσο να έχει αυξηθεί κατά περίπου 30% τον τελευταίο χρόνο και στο κοτόπουλο στα 3 ευρώ.
Ο πίνακας
Η εφημερίδα Ελεύθερος Τύπος παρουσιάζει παρακάτω τον πίνακα με τις τιμές προϊόντων στα σούπερ μάρκετ:
