Μόλις 25 συλλογικές συμβάσεις εργασίας βρίσκονται σήμερα σε ισχύ, την ώρα που ο κοινωνικός διάλογος εστιάζει στην ανάγκη να καλυφθεί έως το 2027 το 80% των εργαζομένων, σύμφωνα με τον στόχο της ευρωπαϊκής οδηγίας.
Ειδικότερα, σύμφωνα με την εφημερίδα “Τα Νέα” μέχρι το τέλος Οκτωβρίου θα πρέπει να έχουν υποβάλει στο υπουργείο Εργασίας τις προτάσεις τους οι κοινωνικοί εταίροι στο πλαίσιο του διαλόγου για την εκπόνηση του Σχεδίου Δράσης για την ενίσχυση των συλλογικών διαπραγματεύσεων και τη διεύρυνση της κάλυψης των εργαζομένων από συλλογικές συμβάσεις.
Με τη μικρή παράταση που έδωσε το υπουργείο Εργασίας, οι εργοδοτικές και συνδικαλιστικές οργανώσεις καλούνται να καταθέσουν συγκεκριμένες εισηγήσεις για τις θεσμικές παρεμβάσεις που απαιτούνται, ώστε να αυξηθεί η κάλυψη από το 30% που είναι σήμερα στο 80% έως το 2027.
Τονίζεται ότι σήμερα, μόλις 800.000 εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα καλύπτονται από κάποια συλλογική σύμβαση, δηλαδή περίπου το 30% των συνολικά 2,8 εκατομμυρίων μισθωτών. Για να επιτευχθεί ο στόχος του 80% θα πρέπει μέσα στην επόμενη διετία να διευρυνθεί η κάλυψη σε 2,2 εκατομμύρια εργαζομένους. Το ποσοστό αυτό θεωρείται κρίσιμο για να επανέλθει η συλλογική διαπραγμάτευση ως βασικός μηχανισμός καθορισμού των μισθών, με σταθερότητα και διαφάνεια.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του υπουργείου Εργασίας, οι αυξήσεις που προβλέπουν οι ισχύουσες κλαδικές συμβάσεις είναι σε όλες τις περιπτώσεις υψηλότερες από τον κατώτατο μισθό των 880 ευρώ, γεγονός που καταδεικνύει τη δυναμική που μπορεί να αποκτήσει ο θεσμός των συλλογικών ρυθμίσεων.
Αξίζει να σημειωθεί ότι αρκετές συμβάσεις υπογράφηκαν το 2023 και το 2024, ενσωματώνοντας ήδη μελλοντικές αυξήσεις.
Σύμφωνα με την εφημερίδα “Τα Νέα” κοινωνικός διάλογος που βρίσκεται σε εξέλιξη περιστρέφεται γύρω από τις παρακάτω τέσσερις κεντρικές θεσμικές αλλαγές:
1. Μείωση του ποσοστού εργοδοτικής εκπροσώπησης που απαιτείται για την επέκταση των όρων μιας σύμβασης στο σύνολο του κλάδου. Το σημερινό όριο του 50%+1 θεωρείται υψηλό και συχνά οδηγεί επιχειρήσεις σε αποχώρηση από τους φορείς εκπροσώπησής τους, ώστε να αποφύγουν δεσμευτικές αυξήσεις.
2. Θέσπιση ειδικού πλαισίου αυξήσεων για επιχειρήσεις που αποδεδειγμένα αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες, με στόχο την αποφυγή αδιεξόδων και τη διατήρηση των θέσεων εργασίας.
3. Απλοποίηση των διαδικασιών του ΟΜΕΔ (Οργανισμός Μεσολάβησης και Διαιτησίας) ώστε οι διαφορές να επιλύονται κατά προτεραιότητα μέσω συμφιλίωσης, πριν από την προσφυγή στη διαιτησία.
4. Εκσυγχρονισμός του ψηφιακού Μητρώου συνδικαλιστικών και εργοδοτικών οργανώσεων που προβλέπεται από τον νόμο Χατζηδάκη, με απλούστερη διαδικασία εγγραφής και νομιμοποίησης των μελών. Για το ζήτημα αυτό εκκρεμεί η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, έπειτα από προσφυγή συνδικαλιστικών φορέων.