Επετεύχθη η συμφωνία μεταξύ των ευρωβουλευτών και των ευρωπαϊκών κρατών για την απαγόρευση όλων των εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου στην ΕΕ το φθινόπωρο του 2027 .Αυτός ανακοινώθηκε σήμερα και ο στόχος είναι να στερηθεί η Μόσχα μια σημαντική πηγή χρηματοδότησης του πολέμου της στην Ουκρανία. Για το θέμα αυτό μίλησε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν στους δημοσιογράφους. Η συμφωνία αυτή σηματοδοτεί μια νέα εποχή, αυτής της πλήρους ενεργειακής ανεξαρτησίας της Ευρώπης έναντι της Ρωσίας, είπε.
O τερματισμός των εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου το φθινόπωρο του 2027 είναι ένας συμβιβασμός που έγινε μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και των κρατών -μελών της ΕΕ. Το πρώτο ήθελε να ισχύσει πιο νωρίς η απαγόρευση αυτή ενώ τα κράτη μέλη της ΕΕ ήθελαν να έχουν λίγο περισσότερο χρόνο στη διάθεση τους.
«Τα καταφέραμε», δήλωσε ο Ευρωπαίος Επίτροπος για την ενέργεια, Νταν Γιόργκενσεν. «Τέλος οι απόπειρες εκβιασμού. Τέλος η χειραγώγηση της αγοράς από τον Πούτιν. Είμαστε αλληλέγγυοι με την Ουκρανία», υπογράμμισε.
Η απαγόρευση των μακροπρόθεσμων συμβολαίων αγοράς για το φυσικό αέριο που μεταφέρεται μέσω αγωγών θα ισχύσει στις 30 Σεπτεμβρίου 2027 με την επιφύλαξη ότι τα αποθέματα θα είναι επαρκή και ότι θα εφαρμοσθεί το αργότερο την 1η Νοεμβρίου 2027.
Τα συμβόλαια αυτά είναι “πιο ευαίσθητα” διότι μερικές φορές διαρκούν για μεγάλα χρονικά διαστήματα.
Ενώ η απαγόρευση των μακροπρόθεσμων συμβολαίων για το υγροποιημένο φυσικό αέριο θα εφαρμοσθεί από την 1η Ιανουαρίου 2027, όπως είχε ανακοινώσει πρόσφατα η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Όσον αφορά τα συμβόλαια μικρής διάρκεια επισημαίνεται πως η απαγόρευση θα τεθεί σε ισχύ στις 25 Απριλίου 2026 για το υγροποιημένο φυσικό αέριο και στις 17 Ιουνίου 2026 για το αέριο που διοχετεύεται μέσω αγωγών.
Το χρονοδιάγραμμα αυτό θα πρέπει να εγκριθεί μια τελευταία φορά από τα κράτη μέλη της ΕΕ και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ωστόσο η συμφωνία που επετεύχθη το περασμένο βράδυ ανοίγει το δρόμο για μια ψηφοφορία χωρίς πολλές εκπλήξεις.
Οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις θα μπορούν να επικαλεσθούν την περίπτωση «ανωτέρας βίας» προκειμένου να δικαιολογήσουν νομίμως αυτές τις διακοπές των προμηθειών και να αναφέρουν την απαγόρευση των εισαγωγών που αποφασίσθηκε από την ΕΕ.
Ο Ορμπάν αψηφά την ΕΕ
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μάλλον επέλεξε να υιοθετήσει μια νομοθετική πρόταση παρά τις κυρώσεις και αυτό επειδή μπορεί να υιοθετηθεί από τα κράτη- μέλη με αυξημένη πλειοψηφία.
Ο στόχος είναι να αποφευχθεί ένα βέτο της Ουγγαρίας και της Σλοβακίας, δύο χωρών που θεωρούνται προσκείμενες στη Μόσχα και που αντιτάσσονται σ’ αυτά τα μέτρα.
Ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Ορμπάν αψήφησε και πάλι την ΕΕ στα τέλη Νοεμβρίου υποσχόμενος, στη διάρκεια συνάντησής του με τον πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν στο Κρεμλίνο, να συνεχίσει τις εισαγωγές ρωσικών υδρογονανθράκων.
Ο συμβιβασμός που έγινε από τους Ευρωπαίους προβλέπει εξάλλου ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα παρουσιάσει μέσα στους επόμενους μήνες πρόταση για να μπει τέλος μέχρι τη λήξη του 2027 στις εισαγωγές ρωσικού αερίου από την Ουγγαρία και τη Σλοβακία.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση είχε αποφασίσει ήδη από το 2022 να απεξαρτηθεί από το ρωσικό πετρέλαιο, όμως είχε παραχωρήσει εξαιρέσεις σ’ αυτές τις δύο περίκλειστες χώρες.
Σχεδόν 4 χρόνια μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, οι Βρυξέλλες θέλουν να στερήσουν από τη Ρωσία το οικονομικό «μάνα» που αντλεί από τους υδρογονάνθρακές της.
Το μερίδιο του ρωσικού αερίου στις εισαγωγές φυσικού αερίου της ΕΕ μειώθηκε από 45% το 2021 σε 19% το 2024.
Όμως παρόλο που η Ευρώπη επιδίωξε να περιορίσει τις προμήθειες από αγωγούς αερίου, στράφηκε εν μέρει προς το υγροποιημένο φυσικό αέριο, που μεταφέρεται με πλοία, που εκφορτώνεται σε λιμάνια και που επαναφέρεται σε κατάσταση αερίου και μετά εισέρχεται στο ευρωπαϊκό δίκτυο.
Πίσω από τις Ηνωμένες Πολιτείες (45%), η Ρωσία είχε κεντρική θέση με 20% των εισαγωγών υγροποιημένου φυσικού αερίου από την ΕΕ το 2024, δηλαδή 20 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα από τα 100 δισεκατομμύρια που εισήχθησαν.
Συνολικά, οι εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου της ΕΕ αναμένεται να φθάσουν φέτος τα 15 δισεκατομμύρια ευρώ.