Αυξημένο θα είναι το κόστος για το τραπέζι των Χριστουγέννων σε σχέση με πέρυσι, κατά 16-20%, σύμφωνα με έρευνα τιμών που πραγματοποίησε το ΙΝΚΑ Γενική Ομοσπονδία Καταναλωτών Ελλάδας.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το ΙΝΚΑ οι μεγαλύτερες ετήσιες ανατιμήσεις εντοπίζονται σε προϊόντα που συνδέονται άμεσα με την καθημερινή και τη γιορτινή κατανάλωση: σοκολάτες +22,9%, καφές +20,7% και κρέατα +13%. Αύξηση καταγράφεται επίσης στα φρούτα (+9%), στα αυγά και τα γαλακτοκομικά (+4,4%), στο ψωμί και στα δημητριακά (+1,9%). Τα προϊόντα ζαχαροπλαστικής εμφανίζουν άνοδο +6,9%, ενώ οι τιμές σε εστιατόρια-ζαχαροπλαστεία αυξήθηκαν κατά +7,7%.
Ήδη σε αρκετά ζαχαροπλαστεία και φούρνους παρατηρούνται αυξήσεις 1-2 ευρώ στα μελομακάρονα και τους κουραμπιέδες. Παράλληλα, η τιμή στο μοσχάρι έχει φτάσει πλέον περίπου τα 20 ευρώ το κιλό, γεγονός που δυσκολεύει σοβαρά την επιλογή κρέατος για πολλές οικογένειες.
Οι τιμές για τραπέζι 4 ατόμων
Οι τιμές αφορούν σε τραπέζι 4 ατόμων και μόνο για ανήμερα τα Χριστούγεννα ενώ σημειώνεται ότι δεν έχει υπολογιστεί το κόστος για λάδι, λεμόνια, ρεύμα, αυγά, στολίδια, κεράκια κ.α για τα οποία, συνολικά, υπολογίζεται κόστος, περίπου, 10 ευρώ.
Εφέτος, όπως εκτιμά η οργάνωση των καταναλωτών, το κόστος για 4 άτομα ανέρχεται σε 186,85 ευρώ (46,71 ευρώ το άτομο) ενώ πέρυσι τα Χριστούγεννα (2024) το κόστος ήταν 156,02 με τα ίδια είδη.
Αναλυτικά οι τιμές έχουν ως εξής:
- Γαλοπούλα Κιλά 2 Χ 13 Euro 26
- Αρνί Παϊδάκια Κιλά 2 Χ17 Euro 34
- Λουκάνικα Κιλά 1 Χ 12 Euro 12
- Ντομάτες 500γραμ 1 Χ 2,80 το κιλό 1,40
- Αγγούρι 1 Χ 0,70 Euro 0,70
- Κρεμμύδια Φρέσκα ματσάκι 1 Χ 0,80 Euro 0,80
- Λάχανο μάπα 2 2,00 Euro
- Καρότα Κιλό 1/2 Χ 2 Euro 1
- Πατάτες Κιλό 1,25 Euro 1,25
- Τυρί φέτα Κιλό ½ Χ 13 Euro 6,50
- Κασέρι γραβιέρα Κιλό 19,80 Euro ½ 9,90
- Κρασί Εμφιαλωμένο 0,750 γραμ. 16
- Αναψυκτικά 8 Χ 1 8,00
- Μπύρες 4 Χ 2,20 8,80
- Μελομακάρονα Κουραμπιέδες Κιλό 1 Χ 19 Euro 19
- Γλυκά 18
- Φρούτα 4,5
- Γέμιση γαλοπούλας 17
- Σύνολο : 186,85 / 4 = 46,71 Euro το άτομο
Το ανησυχητικό στοιχείο
Ανησυχητικό στοιχείο αποτελεί το ότι η ακρίβεια επιμένει, ενώ το κόστος αρκετών πρώτων υλών έχει αποκλιμακωθεί διεθνώς. Αυτό εντείνει την αίσθηση μιας μεγάλης «ψαλίδας από το χωράφι στο ράφι», με τις μειώσεις στις διεθνείς αγορές να μην περνούν επαρκώς στον τελικό καταναλωτή. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΗΕ, ο δείκτης τιμών τροφίμων υποχώρησε κατά 1,2% τον Νοέμβριο σε σχέση με τον Οκτώβριο και κατά 2,1% σε σχέση με τον αντίστοιχο περσινό μήνα. Ειδικά για το κακάο, η τιμή του έχει μειωθεί κατά 45% μέσα σε έναν χρόνο, στα περίπου 5.300 δολάρια ο τόνος από 9.700 δολάρια πέρυσι. Παρά ταύτα, οι τιμές πολλών σοκολατοειδών στην αγορά συνεχίζουν να αυξάνονται.
Την ίδια στιγμή, σημαντική επιβάρυνση προκαλεί και το κόστος στέγασης, καθώς τα ενοίκια έχουν αυξηθεί κατά 8,6%. Ο συνδυασμός αυξημένων τιμών τροφίμων και στέγασης περιορίζει ακόμα περισσότερο τον διαθέσιμο οικογενειακό προϋπολογισμό και πλήττει ιδιαίτερα τους πιο ευάλωτους καταναλωτές.
Το ΙΝΚΑ σημειώνει πως: «Οι γιορτές δεν πρέπει να μετατρέπονται σε άσκηση επιβίωσης. Χρειαζόμαστε καθαρές απαντήσεις για το γιατί οι διεθνείς μειώσεις σε βασικές πρώτες ύλες δεν αντανακλώνται στα ράφια και ουσιαστικά μέτρα που θα περιορίσουν τις αδικαιολόγητες ανατιμήσεις».
Το Νέο Ινστιτούτο Καταναλωτών καλεί:
- την Πολιτεία να ενισχύσει τους ελέγχους στην αλυσίδα παραγωγής και διανομής, να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά φαινόμενα αδικαιολόγητων ανατιμήσεων, να δημοσιοποιεί συστηματικά συγκριτικά στοιχεία τιμών και να ενδυναμώσει τους μηχανισμούς εποπτείας,
- τις επιχειρήσεις να υιοθετήσουν υπεύθυνες πρακτικές τιμολόγησης, ειδικά σε είδη πρώτης ανάγκης, και να δίνουν σαφή πληροφόρηση για την προέλευση και τη σύνθεση των προϊόντων,
- τους καταναλωτές να συγκρίνουν τιμές, να αξιοποιούν λίστες αγορών, να επιλέγουν εποχικά προϊόντα, να αποφεύγουν την υπερκατανάλωση και να αξιολογούν τις προσφορές με βάση την τιμή ανά κιλό/λίτρο.
Υπενθυμίζεται ότι ο έγκαιρος προγραμματισμός, η προτίμηση σε τοπικούς παραγωγούς όπου είναι εφικτό και η κατανομή των αγορών σε περισσότερα σημεία πώλησης μπορούν να μειώσουν το τελικό κόστος χωρίς να στερηθούμε την ποιότητα.