Ανακοινώθηκαν από υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρο Παπασταύρου μέτρα για τη διασφάλιση παροχής νερού σε Αττική και Θεσσαλονίκης με επενδύσεις ύψους 2,5 δισ. ευρώ.
Οι ανακοινώσεις αυτές έγιναν υπό την παρουσία του Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη στο πλαίσιο εκδήλωσης για τη συμπλήρωση 100 ετών λειτουργίας της ΕΥΔΑΠ.
Οι άξονες
Αναλυτικά, σύμφωνα με τον κ. Παπασταύρου, οι 7 άξονες για τη θωράκιση της Αττικής και Θεσσαλονίκης στην παροχή νερού είναι οι εξής:
- Ο σχεδιασμός και η υλοποίηση Μεγάλων Έργων Αντιμετώπισης Λειψυδρίας Αττικής
- Η γεωγραφική επέκταση ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ
- Η θεσμική ενίσχυση ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ
- Η εφαρμογή Ρυθμιστικού Πλαισίου
- Η Αναδιάρθρωση ΔΕΥΑ
- Η αντιμετώπιση Άμεσων Προβλημάτων Νησιών
Τα μέτρα αυτά θωρακίζουν την ύδρευση για πάνω από το 50% της χώρας είπε ο κ. Παπασταύρου και πρόσθεσε πως «το νερό είναι το ύψιστο δημόσιο αγαθό και η αδιάκοπη παροχή του είναι ύψιστη προτεραιότητα της κυβέρνησης».
Για το μεγάλο έργο της Αττικής
Την ίδια στιγμή ο κ. Παπασταύρου ανακοίνωσε την υλοποίηση του έργου «Εύρυτος». Αυτό προβλέπει σύμφωνα με τον υπουργό τη μερική εκτροπή του Κρικελιώτη και του Καρπενησιώτη προς τον Εύηνο με ορίζοντα ολοκλήρωσης το α’ εξάμηνο του 2029.
Συγκεκριμένα, ο κ. Παπασταύρου αναφέρθηκε στα εξής:
Το μεγάλο έργο είναι ο Εύρυτος: η μερική Εκτροπή Κρικελιώτη και Καρπενησιώτη προς τον Εύηνο. Το έργο αυτό συμβολίζει την καλή, ανεμπόδιστη ροή [Εὖ + ῥέω] και θα θωρακίσει την Αττική για τα επόμενα 30 χρόνια. Εκτιμάται ότι η ολοκλήρωση του Έργου «Εύρυτος» θα πραγματοποιηθεί στο πρώτο εξάμηνο 2029 – σε περίπου 4 έτη από σήμερα – και 100 χρόνια μετά την ολοκλήρωση του φράγματος του Μαραθώνα.
Ταυτόχρονα, η ΕΥΔΑΠ τρέχει βραχυπρόθεσμες δράσεις, με στόχο την άμεση υδροδοτική θωράκιση της Αττικής: Μεταξύ άλλων, αξιοποιεί και ενεργοποιεί γεωτρήσεις σε Μαυροσουβάλα, Ούγγρους και Βοιωτικό Κηφισό με συνολική συνεισφορά περίπου 150 εκατ. κυβικά μέτρα νερού τον χρόνο, μόλις ολοκληρωθούν.
Σε περίπτωση που χρειαστεί, σύμφωνα με τον κ. Παπασταύρου, ωριμάζουν μεσοπρόθεσμα και δύο σημαντικά έργα:
(α) Το έργο αγωγού ανύψωσης νερού στο Εξωτερικό Υδροδοτικό Σύστημα (ΕΥΣ) για διασύνδεση με αφαλάτωση και
(β) τη χερσαία Αφαλάτωση: 87,5 εκ. κ.μ./έτος.
Παράλληλα, προβλέπεται η Γεωγραφική Επέκταση της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ στην άρδευση στη γεωγραφική περιοχή της αρμοδιότητάς τους ενώ έκανε λόγο για ένα μεταρρυθμιστικό πρώτο βήμα στο νοικοκύρεμα 750 παρόχων σε ένα κατακερματισμένο τοπίο.
Σύμφωνα με τον κ. Παπασταύρου, για να μπορέσουν οι πυλώνες αυτοί να είναι ισχυροί, χρειάζονται θεσμικές ενισχύσεις που περιλαμβάνουν:
- Εκσυγχρονισμό διατάξεων ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ, κάποιες από τις οποίες ισχύουν αμετάβλητες από το 1980.
- Εργασιακές και μισθολογικές ευελιξίες, που θα ξεκλειδώσουν τη δυναμική των εταιρειών αυτών, θα προσελκύσουν νέα στελέχη και θα δώσουν τη δυνατότητα στην ΕΥΔΑΠ να εφαρμόσει πλήρως ένα φιλόδοξο επενδυτικό σχέδιο 2,5 δισ. ευρώ
Ταυτόχρονα, από την πλευρά του, το Υπουργείο Εσωτερικών προχωρά σε κωδικοποίηση και βελτίωση της νομοθεσίας, με στόχο την εξυγίανση των 110 Δημοσίων Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης (ΔΕΥΑ) της χώρας που δεν απορροφώνται από ΕΥΔΑΠ/ΕΥΑΘ.
Συνολικά, όπως έκανε γνωστό ο ΥΠΕΝ, 151 έργα με π/υ άνω των 320 εκ. Euro υλοποιούνται ήδη σε περισσότερα από 40 νησιά για βελτίωση ύδρευσης και αποχέτευσης. Από το μεγάλο έργο της Χρυσηίδας στην Κέρκυρα ως την ύδρευση του Ηρακλείου, από την αφαλάτωση στο Καστελόριζο ως τις δύο αφαλατώσεις στην Αμοργό, το Υπουργείο στηρίζει με άμεσα έργα τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα νησιά μας.
Η δήλωση του προέδρου της ΕΥΔΑΠ
Ο πρόεδρος της ΕΥΔΑΠ, Γιώργος Στεργίου, έκανε μία ιστορική αναδρομή, υπογραμμίζοντας, μεταξύ άλλων, τον ρόλο του Ελ. Βενιζέλου, ο οποίος με τη συνεργασία της Ούλεν, δημιούργησε το πρώτο δίκτυο νερού στην πρωτεύουσα, αλλά και του Κωνσταντίνου Καραμανλή, στις μέρες του οποίου έγινε πράξη η ολοκληρωμένη διαχείριση του νερού από την ΕΥΔΑΠ. Αναφέρθηκε επίσης στη σημαντική συμβολή των πρωθυπουργών Κωνσταντίνου Μητσοτάκη που διαχειρίστηκε με απόλυτη επιτυχία την κρίση της λειψυδρίας στην αρχή της δεκαετίας του 90′, αλλά και του Κώστα Σημίτη. Τέλος, υπογράμμισε τον ρόλο νυν πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, αλλά και τη συμβολή του ανθρώπινου δυναμικού της εταιρείας.
Από την πλευρά του ο Δ.Σ της ΕΥΔΑΠ, Χάρης Σαχίνης, τόνισε τον ρόλο της ΕΥΔΑΠ αλλά και την αξία του ρόλου του Εύρυτου, που θα κοστίσει περί τα 500 εκατομμύρια, αλλά μηδενικό κόστος λειτουργίας. «Δε θα αφήσουμε την Αθήνα χωρίς νερό», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Σαχίνης, ενώ έκανε λόγο για “Plan B”, με εκτεταμένα έργα αφαλατώσεων και επεσήμανε τα έργα μείωσης των διαρροών στην πρωτεύουσα, αλλά και ανάκτησης νερού. Το εμβληματικότερο όλων όπως είπε, είναι η Ψυττάλεια 3 και πρόσθεσε ότι ήδη φέτος έχουμε εξαπλασιάσει τις επενδύσεις μας με εικοσαπλάσια απορρόφηση κονδυλίων.
Χαρακτηριστική στιγμή της εκδήλωσης ήταν ο χαιρετισμός από τον “ίδιο” τον Χένρι Ούλεν, ο οποίος εμφανίστηκε στο κοινό σε 3D βίντεο, με τη βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης
Για την απώλεια νερού που διαπιστώνεται είπε ότι θα υπάρξει τεχνική βοήθεια της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης για την αναδιοργάνωση των υπηρεσιών ύδρευσης. «Χρειάζεται σύνεση στη διαχείριση του νερού και για να συμβεί αυτό θα πρέπει να συμμαζευτεί ο κατακερματισμός που υπάρχει στους παρόχους ύδρευσης. Υπάρχουν περίπου 750 πάροχοι αυτή τη στιγμή τόσο στην ύδρευση», τόνισε.
«Ο τρόπος λειτουργίας δεν μπορεί 45 χρόνια μετά να παραμένουν ίδιες. Εργασιακές και μισθολογικές ευελιξίες, που θα προσελκύσουν στελέχη και θα δώσουν δυναμικές στους εργαζόμενους», τόνισε ο κ. Παπασταύρου.
Η κλιματική αλλαγή εντείνει τη λειψυδρία και η Ελλάδα είναι 19η στη λίστα των χωρών που κινδυνεύουν να αντιμετωπίσουν τα μεγαλύτερα προβλήματα, είπε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, τονίζοντας ότι μέχρι το 2021 τα αποθέματα ήταν σταθερά, αλλά από το 2022 η μείωση ανέρχεται σε 250 εκατομμύρια κυβικά μέτρα κάθε χρόνο, ενώ η κατανάλωση αυξάνεται κατά 6% ετησίως.
«Σήμερα, οι κλιματολογικές συνθήκες έχουν επιδεινωθεί, ειδικότερα στη Μεσόγειο. Η Ελλάδα είναι 19η στον κόσμο σε κίνδυνο λειψυδρίας και περιλαμβάνεται στις χώρες που αναμένεται ότι θα αντιμετωπίσουν προβλήματα με το νερό στο μέλλον», είπε. Μέχρι το 2021, τα αποθέματα στους ταμιευτήρες ήταν σταθερά. Από το 2022, έχουμε μείωση των αποθεμάτων, αύξηση της κατανάλωσης νερού. «Η Ελλάδα θα αντιμετωπίσει μετά την Κύπρο το υψηλότερο υδατικό στρες στην Ευρώπη», ανέφερε.
Τα υδρολογικά στοιχεία, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ακαδημίας Αθηνών, είναι απαισιόδοξα. Όλες οι υδρολογικές μετρήσεις δείχνουν ότι δεν μπορούν να περιμένουν άλλο, ανέφερε.