Την άτυπη συμφωνία της 7ης Απριλίου στη Μάλτα, αποτιμά ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ)
στο μηνιαίο δελτίο του για την πορεία
της ελληνικής οικονομίας.
Παρότι χαρακτηρίζει ως θετική την επικείμενη ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης, θεωρεί πως είναι αρνητική η καθυστέρηση της μείωσης της υπερφορολόγησης και ζητά να δρομολογηθεί από το 2018 αντί για το 2020 η μείωση του αφορολόγητου και των φορολογικών συντελεστών.
«Το νερό φαίνεται να μπαίνει στο αυλάκι, μετά από την άτυπη
συμφωνία στο Eurogroup της Μάλτας στις 7/4/2017. Η συμφωνία προβλέπει τη μείωση
των συντάξεων κατά 1 π.μ. του ΑΕΠ το 2019 και αύξηση των φορολογικών εσόδων
μέσω της μείωσης του αφορολόγητου ορίου κατά το ίδιο ποσό το 2020 (ή το 2019
εάν αξιολογηθεί το 2018 από το ΔΝΤ ότι ο στόχος των 3,5 π.μ. του ΑΕΠ
πρωτογενούς πλεονάσματος δεν διασφαλίζεται). Τα «αρνητικά» αυτά, κατά την
κυβέρνηση, μέτρα θα νομοθετηθούν πριν κλείσει η 2η αξιολόγηση, μαζί με «θετικά»
κατά την κυβέρνηση μέτρα αύξησης των κοινωνικών δαπανών και μείωσης των
συντελεστών του φόρου εισοδήματος και του ΕΝΦΙΑ, για εφαρμογή το 2019 και 2020,
αντιστοίχως και μόνο εφόσον διασφαλίζεται ο στόχος πρωτογενούς πλεονάσματος των
3,5 π. μ. του ΑΕΠ και υπάρχει επιπλέον αυτού υπεραπόδοση των μέτρων. Τα
«θετικά» μέτρα θα διαμορφωθούν σε 1 π.μ. του ΑΕΠ το 2019 (αύξηση δαπανών) και
στο ίδιο ποσό το 2020 (μείωση φόρων), καθώς το 2018 θα έχει επιτευχθεί σύμφωνα
με την κυβέρνηση ο στόχος του πρωτογενούς πλεονάσματος σε βιώσιμη βάση, με την προσαρμογή
βασισμένη δηλαδή, σε μόνιμα και όχι σε εφάπαξ μέτρα» επισημαίνει ο ΣΕΒ.
Ωστόσο, εκτιμά ο ΣΕΒ, η συμφωνία
για τη β’ αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος ελέγχεται ως προς τέσσερα σημεία:
«Πρώτον, η συμφωνία για την περίοδο μετά το τέλος του
προγράμματος (Αύγουστος 2018) εισάγει νέες αβεβαιότητες στην οικονομία της χώρας και για
άλλη μια φορά υποβιβάζει τις προοπτικές ανάπτυξης.
Εντούτοις, η νομοθέτηση (από σήμερα της μείωσης των
συντάξεων και του αφορολόγητου το 2019 και το 2020) εγγυάται την όσο το δυνατόν
πιο απρόσκοπτη πρόσβαση του δημοσίου στις αγορές το 2018, καθώς διασφαλίζεται η
δημοσιονομική πειθαρχία τα επόμενα χρόνια, με την ελληνική οικονομία ωστόσο
διασωληνωμένη για αρκετά ακόμη χρόνια.
Δεύτερον, αν μας ενδιαφέρει πραγματικά η ανάπτυξη του
ιδιωτικού τομέα και η προσέλκυση επενδύσεων, τότε κυβέρνηση και θεσμοί θα
έπρεπε να δρομολογήσουν άμεσα από το 2018 τη μείωση του αφορολόγητου και των
φορολογικών συντελεστών αντί να τις μεταθέτουν για το 2020, με τις όποιες
αβεβαιότητες αυτό συνεπάγεται για την αναπτυξιακή πορεία της χώρας. Η αγορά και
η εγχώρια παραγωγή στενάζει από την υπερφορολόγηση της νόμιμης οικονομικής
δραστηριότητας και είχε ελπίσει σε κάποια αλλαγή του μείγματος πολιτικής, ώστε
να ενισχυθεί η αναπτυξιακή διαδικασία. Με τη διάψευση των προσδοκιών αυτών που
φέρνει η επικείμενη συμφωνία, είναι αμφίβολο κατά πόσον διασφαλίζεται η
επίτευξη των υψηλότερων ρυθμών ανάπτυξης και της μείωσης της ανεργίας που
εμπεριέχονται στο πρόγραμμα, καθώς και της ανάκαμψης των εσόδων των
ασφαλιστικών ταμείων, και, σε τελική ανάλυση, αυτή η ίδια η βιωσιμότητα του
χρέους.
Τρίτον, το πρόβλημα του ασφαλιστικού συστήματος
παραμένει επί της ουσίας άλυτο, καθώς έχουμε υλοποιήσει άλλη μια ημιτελή ασφαλιστική
μεταρρύθμιση που περικόπτει τις συντάξεις με οριζόντιο (και αυθαίρετο) τρόπο,
διατηρεί απαγορευτικά υψηλές ασφαλιστικές εισφορές χωρίς ανταποδοτικές παροχές
και δεν επιτρέπει την ανάπτυξη του 2ου και 3ου ασφαλιστικού πυλώνα όπως γίνεται
σε όλες τις αναπτυγμένες οικονομίες. Και ενώ οι περικοπές των συντάξεων και του
αφορολόγητου είναι βέβαιες και θα γίνουν το 2019 και το 2020 αντιστοίχως, η
χρηματοδότηση των κοινωνικών προγραμμάτων και η μείωση των φορολογικών
συντελεστών είναι αβέβαιες, καθώς εξαρτώνται από την υπερκάλυψη, και το βαθμό
υπερκάλυψης του στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5 π.μ. του ΑΕΠ. Και σε
περίπτωση υστέρησης από τον στόχο, η μείωση του αφορολόγητου θα έρθει ένα χρόνο
πιο μπροστά, και θα γίνει μαζί με τις περικοπές συντάξεων το 2019.
Τέταρτον, τα «θετικά» μέτρα που αντισταθμίζουν
δημοσιονομικά τα «αρνητικά» μέτρα, δηλαδή τη μείωση των συντάξεων και του
αφορολόγητου, θα ήταν πιο οικονομικά αποτελεσματικό αν κατευθύνονταν στη μείωση
των ασφαλιστικών εισφορών και σε εν γένει μέτρα στήριξης της σκληρά εργαζόμενης
ελληνικής οικογένειας. Η διαγενεακή μεταφορά πόρων υπέρ των νεότερων γενιών
συνιστά πράγματι μείζονα πρόκληση για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας.
Για να πιάσει τόπο ωστόσο θα πρέπει να γίνει σωστή ιεράρχηση των μέτρων πολιτικής
που θα ανακόψουν το brain drain, θα δώσουν κίνητρα στους επιχειρηματίες να
δημιουργήσουν νέες θέσεις απασχόλησης και θα διευκολύνουν τους εργαζόμενους
γονείς στη φύλαξη και ανατροφή των παιδιών τους», προστίθεται στην ανακοίνωση
του ΣΕΒ.
Σε κάθε περίπτωση, η ήδη σημειωθείσα καθυστέρηση της αξιολόγησης για πολλούς
μήνες έχει επηρεάσει αρνητικά τις οικονομικές εξελίξεις και τις εκτιμήσεις για ανάπτυξη
της οικονομίας το 2017 λόγω της παρατεταμένης αβεβαιότητας, με την καταναλωτική
εμπιστοσύνη να έχει υποχωρήσει σε χαμηλό 3,5 ετών. Η άρση της αβεβαιότητας
αναμένεται να συμβάλλει θετικά στη βελτίωση του οικονομικού κλίματος, αν και η
συγκυρία θα εξακολουθεί να υφίσταται τις αρνητικές επιπτώσεις της εφαρμογής του
προγράμματος στην εγχώρια ζήτηση, καταλήγει ο Σύνδεσμος.
στο 