Ανατροπές στο σύστημα παροχών σε είδος: Πότε θεωρούνται εισόδημα – Τι κερδίζει υπάλληλος με αυτοκίνητο της εταιρείας

Γράφει ο Βαγγέλης Δουράκης

Ως «αφορολόγητο όριο» για τις παροχές σε είδος (πχ κουπόνια σίτισης για ταξίδια) καθορίζεται -με βάση την εγκύκλιο- το ποσό των 300 ευρώ. Ειδικότερα, καθίσταται σαφές ότι, εφόσον η αξία της παροχής προς εργαζομένους, εταίρους, μετόχους ή συγγενικά πρόσωπα αυτών υπερβαίνει τα 300 ευρώ ανά φορολογικό έτος, στον συνυπολογισμό του φορολογητέου εισοδήματος από μισθωτή εργασία του υπόχρεου φυσικού προσώπου θα ληφθεί υπόψη μόνο το υπερβάλλον, πέραν δηλαδή των 300 ευρώ, ποσό της αξίας της παροχής και όχι το σύνολό της.

Ποιοι έχουν δικαίωμα για παροχές σε είδος
Διευκρινίζεται ότι οι παροχές σε είδος οι οποίες δίνονται στο προσωπικό μίας επιχείρησης σύμφωνα με επιχειρησιακή συλλογική σύμβαση εργασίας δεν θεωρούνται εισόδημα από μισθωτή εργασία για τους δικαιούχους. Στην εγκύκλιο της ΑΑΔΕ κατονομάζονται ρητά τα πρόσωπα που λαμβάνουν παροχές σε είδος στα οποία περιλαμβάνονται, πέραν των εργαζομένων ή των συγγενικών τους προσώπων και οι εταίροι, οι μέτοχοι ή τα συγγενικά πρόσωπα αυτών. Παράλληλα, διευκρινίζεται ότι η έννοια του «συγγενικού προσώπου» είναι αυτή που ορίζεται στο άρθρο 2 του ΚΦΕ (σύζυγος, ανιόντες ή κατιόντες σε ευθεία γραμμή), ενώ στην έννοια του «συγγενικού προσώπου» περιλαμβάνεται και το μέρος συμφώνου συμβίωσης.

Πότε φορολογούνται οι εργαζόμενοι για εταιρικά οχήματα
Με τις αλλαγές που υιοθετούνται, επανακαθορίζεται και ο τρόπος υπολογισμού της αξίας παραχώρησης ενός οχήματος σε εργαζόμενο ή μέτοχο ή εταίρο για τον προσδιορισμό του φορολογητέου εισοδήματος των εν λόγω προσώπων. Για τα αυτοκίνητα εργασίας (tool cars) που δίνουν οι εταιρείες στους εργαζομένους για να κάνουν συναντήσεις, ταξίδια, δειγματισμούς, μετακινήσεις προς ή από την εργασία και όποιες άλλες εργασίες, οι υπάλληλοι δεν θα φορολογούνται πια, ή ελάχιστα μόνον. Αντιθέτως, ισχύει πλέον η διάκριση των αυτοκινήτων των υπαλλήλων από τις λιμουζίνες των διευθυντικών στελεχών (status cars) οι οποίοι δεν απαλλάσσονται από τους φόρους, εκτός εάν κυκλοφορούν με τελευταίας τεχνολογίας οχήματα με μηδενικούς ρύπους.
Ο υπολογισμός της παροχής σε είδος με τη μορφή της παραχώρησης οχήματος σε εργαζόμενο ή εταίρο ή μέτοχο, γίνεται πλέον με την εφαρμογή προοδευτικής κλίμακας και όχι ως ποσοστό στο σύνολο της Λιανικής Τιμής Προ Φόρων (ΛΤΠΦ) του οχήματος. Να σημειωθεί ακόμη πως δεν θεωρούνται παροχή σε είδος, τα οχήματα που παραχωρούνται αποκλειστικά για επαγγελματικούς σκοπούς και έχουν ΛΤΠΦ έως 17.000 ευρ. Πριν την αλλαγή του νόμου, το όριο ήταν 12.000 ευρώ.
Τι σημαίνουν πρακτικά όλα αυτά; Για παράδειγμα:

Όχημα με Λιανική Τιμή προ Φόρων 15.000 € έχει δοθεί σε πωλητή μιας επιχείρησης

· Με το προηγούμενο σύστημα έμπαινε φόρος αξία του οχήματος 1.050 € (15.000×7% = 1.050 €) και αυτό το ποσό θεωρείτο εισόδημα.

Αυτό είχε ως αποτέλεσμα ο υπάλληλος να πληρώνει από 200 έως 500 € επιπλέον φόρο εισοδήματος για το αυτοκίνητο που οδηγεί

· Με το νέο σύστημα, η παροχή αντιστοιχεί σε χαμηλότερη κατά 25% αξία, στα 760 ευρώ.

· Αλλά επειδή η ΛΤΠΦ είναι κάτω των 17.000 € ο οδηγός του οχήματος απαλλάσσεται πλέον πλήρως από φόρο εισοδήματος.

Τι ισχύει με την προκαταβολή μισθού
Η διάταξη βάσει της οποίας η προκαταβολή μισθού άνω των τριών μηνών θεωρείται δάνειο, καταργείται. Διευκρινίζεται όμως ότι στο πλαίσιο των νέων διατάξεων προκαταβολές μισθών, ανεξαρτήτως του ύψους τους, δεν θεωρούνται δάνειο όταν εξοφλούνται στο σύνολό τους, έναντι των αντίστοιχων μελλοντικών μισθών, ήτοι για τους επόμενους μήνες δεν θα καταβληθούν στον εργαζόμενο οι αποδοχές του, έως ότου αποσβεστεί ολοσχερώς το ποσό της προκαταβολής.
Αντίθετα, σε περίπτωση που οι προκαταβολές μισθών εξοφλούνται με μηνιαίες κρατήσεις από τις αποδοχές του εργαζομένου, θεωρούνται δάνειο και ως εκ τούτου συνιστούν παροχή σε είδος για την οποία εφαρμόζονται τα ως άνω οριζόμενα. Με άλλα λόγια εάν ο εργαζόμενος ζητήσει προκαταβολή μισθού, πληρώνει φόρο μόνο για τους τόκους που ωφελήθηκε όσο καιρό του γίνονται κρατήσεις από το μισθό του (εν είδει δανεισμού) και όχι σε όλο το κεφάλαιο που έλαβε ως προκαταβολή.
Δεν πληρώνει πια καθόλου φόρο εισοδήματος όμως για την παροχή προκαταβολής μισθών -ούτε για τους τόκους που ωφελήθηκε- εάν μπορεί (στην περίπτωση για παράδειγμα που εργάζεται ο/η σύζυγος) και επιλέξει να μην εισπράττει τους μισθούς του μέχρι να εξοφλήσει τον εργοδότη του.
Για παράδειγμα: Έστω ότι εργαζόμενος με μηνιαίες αποδοχές 1.000 € λαμβάνει από τον εργοδότη του τον Μάρτιο ποσό 2.500 € (2,5 μισθούς) ως προκαταβολή μισθού και συμφωνείται ότι δεν θα του καταβληθούν καθόλου αποδοχές για τους επόμενους μήνες μέχρι να αποπληρωθεί το εν λόγω ποσό.
Πιο συγκεκριμένα, δεν θα του καταβληθούν αποδοχές για τον Απρίλιο και τον Μάιο ενώ τον Ιούνιο θα λάβει μειωμένες αποδοχές (500 €).
Στη προκειμένη περίπτωση, το συνολικό ποσό των 2.500 € δεν θεωρείται δάνειο και ως εκ τούτου δε συνιστά παροχή σε είδος, άρα δεν επιβάλλεται και φόρος.