Σήμερα, Τρίτη θα δημοσιεύσει η Κομισιόν τον «οδικό χάρτη» για το μπλόκο στις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου και συμβολαίων άμεσης πληρωμής, όπως ανέφεραν αρμόδιες πηγές στο πρακτορείο ειδήσεων, Reuters.
Επιπλέον σύμφωνα με το πρακτορείο, η Κομισιόν θα αξιολογήσει και τις νομικές επιλογές με τις οποίες οι ευρωπαϊκές εταιρείες θα μπορούν να “σπάσουν” τις υφιστάμενες συμβάσεις ρωσικού φυσικού αερίου έως το τέλος του 2027. Οι δικηγόροι έχουν πει, ωστόσο, ότι θα είναι δύσκολο να επικαλεστεί κανείς «ανωτέρα βία» για να εγκαταλείψει αυτές τις συμφωνίες και ότι οι αγοραστές θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν κυρώσεις ή προσφυγές για να το πράξουν.
Ωστόσο τέτοιου είδους εργαλεία δεν θα ενεργοποιηθεί αμέσως.
Η Κομισιόν θα πρέπει να προχωρήσει σε νομοθετικές προτάσεις τους επόμενους μήνες, οι οποίες θα απαιτούν την έγκριση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και μια ενισχυμένη πλειοψηφία των χωρών της ΕΕ, ανάλογα με τον τύπο του προτεινόμενου νομικού εργαλείου. Τα σχέδια θα μπορούσαν ακόμη να αλλάξουν πριν δημοσιευθούν την Τρίτη.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση
Πάντως η Ευρωπαϊκή Ένωση θα αναφέρει σήμερα αναλυτικά τον τρόπο με τον οποίο θα προσπαθήσει να σταματήσει τις νέες συμφωνίες ρωσικού φυσικού αερίου και να καταργήσει σταδιακά τις υφιστάμενες συμβάσεις με τη Μόσχα, καθώς επιδιώκει να τερματίσει τις ενεργειακές σχέσεις δεκαετιών με τον άλλοτε κορυφαίο προμηθευτή φυσικού αερίου της Ευρώπης.
Η ΕΕ έχει έναν μη δεσμευτικό στόχο να τερματίσει την εξάρτησή της από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα έως το 2027, τον οποίο έθεσε μετά την πλήρους κλίμακας εισβολή της Μόσχας στην Ουκρανία το 2022.
Το φυσικό αέριο
Σημειώνεται δε πως σχεδόν το 19% του φυσικού αερίου της Ευρώπης εξακολουθεί να προέρχεται από τη Ρωσία, μέσω του αγωγού TurkStream και των μεταφορών υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG). Το ποσοστό αυτό είναι πολύ χαμηλότερο από το 40% που προμήθευε πριν από το 2022 η Ρωσία. Αλλά οι Ευρωπαίοι αγοραστές εξακολουθούν να έχουν συμβάσεις «take-or-pay» με τη Gazprom, οι οποίες απαιτούν από εκείνους που αρνούνται τις παραδόσεις φυσικού αερίου να εξακολουθούν να πληρώνουν για το μεγαλύτερο μέρος των συμβατικών ποσοτήτων.
Η Κομισιόν έχει δηλώσει πως προτίθεται να αγοράσει περαιτέρω αμερικανικό LNG τη στιγμή που προσπαθεί να μειώσει τις ρωσικές εισαγωγές.
Αυτό είναι κάτι που έχει απαιτήσει ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ από την Ευρώπη προκειμένου να συρρικνωθεί το εμπορικό πλεόνασμα με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Επιπλέον η Κομισιόν ανησυχεί για τις τιμές της ενέργειας και έχει πει πως όποια μέτρα ληφθούν για τον περιορισμό των ρωσικών ενεργειακών εισαγωγών θα πρέπει να πλήττουν περισσότερο τη Μόσχα παρά την ΕΕ και θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ο αντίκτυπος στο κόστος των καυσίμων.
Η επιβολή κυρώσεων θα ήταν ο ταχύτερος τρόπος για να σταματήσει η ΕΕ τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου. Ωστόσο, οι κυρώσεις θα απαιτούσαν ομόφωνη έγκριση και από τις 27 χώρες της ΕΕ, ενώ η Σλοβακία και η Ουγγαρία, που εξακολουθούν να λαμβάνουν προμήθειες από ρωσικούς αγωγούς, έχουν ορκιστεί να αντιταχθούν σε αυτές.
Οι ΗΠΑ πιέζουν τη Ρωσία για μια ειρηνευτική συμφωνία με την Ουκρανία, η οποία, αν επιτευχθεί, μπορεί να ανοίξει εκ νέου την πόρτα για τη ρωσική ενέργεια και να χαλαρώσει τις κυρώσεις.
στο 