Την πρώτη μηνιαία δήλωση ΦΠΑ θα πρέπει να υποβάλλουν στο τέλος Μαΐου περισσότεροι από 5.000 οι φορολογούμενοι που ξεκίνησαν επαγγελματική δραστηριότητα από την 1η Απριλίου.
Όπως προβλέπει το νέο καθεστώς της ΑΑΔΕ, στο νέο μηνιαίο σύστημα υποβολής δηλώσεων εντάσσονται υποχρεωτικά οι νεοσύστατες επιχειρήσεις και οι νέοι επαγγελματίες που έκαναν έναρξη εργασιών τον Απρίλιο και τηρούν απλογραφικά βιβλία. Παράλληλα επισημαίνεται πως σχεδόν 30.000 ελεύθεροι επαγγελματίες και μικρές ατομικές επιχειρήσεις εκτιμάται πως βρεθούν σε αυτή την κατηγορία και πως θα υποβάλουν ΦΠΑ με τον μήνα αντί ανά τρίμηνο.
Οι εξαιρέσεις και η επέκταση του μέτρου
Από την 1η Ιουλίου και μετά το μέτρο αυτό θα επεκταθεί και στους πολίτες που ξεκίνησαν επαγγελματική δραστηριότητα μεταξύ της 1ης Ιανουαρίου του 2024 και της 31ης Μαρτίου του 2025.
Ωστόσο οι πολίτες που είχαν εγγραφεί έως τις 31 Δεκεμβρίου 2023 στο φορολογικό μητρώο δεν θα ενταχθούν αυτόματα στο νέο πλαίσιο, αλλά θα τους δοθεί η δυνατότητα να μεταβούν προαιρετικά από την 1η Οκτωβρίου 2025 στο μηνιαίο μοντέλο εάν το επιθυμούν.
Ο στόχος των αλλαγών είναι η βελτίωση της φορολογικής συμμόρφωσης αλλά κυρίως να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο των «εξαφανισμένων εμπόρων» οι οποίοι με το προηγούμενο σύστημα, ξεκινούσαν την επαγγελματική τους δραστηριότητα, εισέπρατταν κανονικά το ΦΠΑ και όταν ερχόταν η ώρα να αποδώσουν το φόρο εξαφανιζόταν και αυτό έφερνε σημαντικές απώλειες στο Δημόσιο.
Το «σπορ» ασκούνταν κυρίως από:
- Επιχειρήσεις – «κομήτες» που λειτουργούσαν για λίγους μήνες, εισέπρατταν το ΦΠΑ και έκλειναν χωρίς να τον αποδώσουν.
- Νεοσυσταθείσες εταιρείες που εκμεταλλεύονταν το τριμηνιαίο σύστημα για να καθυστερούν ή να αποφεύγουν πληρωμές.
- Φορολογούμενους – φυσικά πρόσωπα που σκόπευαν να εγκαταλείψουν τη χώρα.
Με την ενεργοποίηση του νέου καθεστώτος, θα ενισχυθεί η διαφάνεια αλλά και θα εντοπιστούν ύποπτες περιπτώσεις.
Τα μέτρα που έχουν ληφθεί σταδιακά για τον περιορισμό της φοροδιαφυγής, σε συνδυασμό με τις ηλεκτρονικές συναλλαγές, έχουν μειώσει σημαντικά το αποκαλούμενο κενό στο ΦΠΑ στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια.
Σύμφωνα με στοιχεία της Κομισιόν, η χώρα εκτιμάται πως μείωσε σήμερα το κενό ΦΠΑ στο 13,7% από 29% που ήταν το 2017 και ο στόχος είναι να μειωθεί περαιτέρω στο 5% έως το 2029. Το ποσοστό αυτό αντιστοιχεί στον μέσο όρο των κρατών- μελών της ΕΕ.
Το ΔΝΤ
Υπενθυμίζεται πως το ΔΝΤ έχει επισημαίνει πως θα πρέπει να καταργηθούν σταδιακά οι απαλλαγές από το ΦΠΑ που ισχύουν σήμερα για συγκριμένα αγαθά και υπηρεσίες καθώς τις θεωρεί «αναποτελεσματικές φορολογικές δαπάνες» .
Σύμφωνα με τα στοιχεία του προϋπολογισμού, από την επιβολή ΦΠΑ εξαιρούνται 75 κατηγορίες αγαθών και υπηρεσιών και αυτό έχει ένα συνολικό όφελος της τάξεως των 968 εκατ. ευρώ για τους καταναλωτές, τους ελεύθερους επαγγελματίες και τις επιχειρήσεις.
Από αυτά το μεγαλύτερο «αποτύπωμα» έχουν οι εξαιρέσεις, ύψους 479,6 εκατ. ευρώ στον κλάδο ιδιωτικής εκπαίδευσης.
Υπενθυμίζεται ότι από την 1η Ιανουαρίου 2024 μονιμοποιήθηκαν οι μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ που είχαν εφαρμοστεί την περίοδο της πανδημίας σε μεταφορές, γυμναστήρια, σχολές χορού, κινηματογράφους, καθώς και αγαθά που σχετίζονται με τη δημόσια υγεία, με το δημοσιονομικό κόστος να ανέρχεται σε 305 εκατ. ευρώ ετησίως.