Σημαντικές αλλαγές έρχονται στο καθεστώς ΦΠΑ των επιχειρήσεων με το νέο νομοσχέδιο για τον Τελωνειακό Κώδικα το οποίο βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση έως τις 8 Ιουλίου 2025.
Σε κάθε περίπτωση ο βασικός στόχος του νομοσχεδίου είναι να ευθυγραμμιστεί το εν λόγω καθεστώς με την Ευρωπαϊκή Οδηγία για τον ΦΠΑ, να ενισχυθεί η φορολογική συμμόρφωση των επιχειρήσεων αλλά και να επιταχυνθούν οι διαδικασίες της ψηφιοποίησης. Οι αλλαγές αυτές αφορούν κατά κόρον τις εγχώριες επιχειρήσεις αλλά και εκείνες που δραστηριοποιούνται διασυνοριακά.
Οι αλλαγές
Αναλυτικά, σύμφωνα με το νομοσχέδιο οι αλλαγές αφορούν:
1.Τη μετάταξη καθεστώτων ΦΠΑ και τα αποθέματα
Θα πρέπει να διενεργούν την απογραφή των αποθεμάτων τους την τελευταία ημέρα πριν τη μετάταξη οι επιχειρήσεις που μεταπίπτουν από το κανονικό σε απαλλασσόμενο καθεστώς ΦΠΑ (ή το αντίστροφο). Η δήλωση της εν λόγω απογραφής θα πρέπει να γίνεται μέσα 2 μήνες και αφορά εμπορεύματα, πρώτες ύλες, ημιτελή προϊόντα και επενδυτικά αγαθά. Με την απογραφή αυτή είτε επιστρέφεται ο ΦΠΑ σε επιχειρήσεις που εντάσσονται στο κανονικό καθεστώς είτε αποδίδεται σε όσους εξέρχονται.
2.Τους χρόνους απόδοσης ή της έκπτωσης του ΦΠΑ
Σε συγκεκριμένες προθεσμίες θα πραγματοποιείται η απόδοση του ΦΠΑ που σχετίζεται με τα αποθέματα ή η έκπτωση του. Έκπτωση του ΦΠΑ στην αμέσως επόμενη δήλωση χορηγείται σε όσους μετατάσσονται σε κανονικό καθεστώς. Ωστόσο θα πρέπει να αποδώσουν τον αναλογούντα ΦΠΑ έως την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου μήνα μετά την υποβολή της απογραφής όσοι μεταπίπτουν σε απαλλασσόμενο καθεστώς.
3. Toν ΦΠΑ των επιχειρήσεων που είναι εγκατεστημένες σε άλλα κράτη-μέλη της ΕΕ
Απαλλάσσονται από τον ΦΠΑ οι επιχειρήσεις που είναι εγκατεστημένες σε άλλα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης . Ο στόχος είναι να διευκολθυνθεί το διασυνοριακό εμπόριο και να μην επιβαρύνονται άμεσα οι επιχειρήσεις με ΦΠΑ όταν πληρούν κάποιες συγκεκριμένες προϋποθέσεις.
4. Την ηλεκτρονική τιμολόγηση και την ψηφιακή υποβολή στοιχείων συναλλαγών
Mε την εισαγωγή υποχρεωτικής ηλεκτρονικής τιμολόγησης (e-invoicing) και real-time υποβολής δεδομένων τιμολογίων (Digital Reporting Requirements – DRR) δίνεται ιδιαίτερη βαρύτητα στην ψηφιοποίηση του συστήματος ΦΠΑ.Αυτό ευθυγραμμίζεται με την ευρωπαϊκή πρωτοβουλία VAT in the Digital Age (ViDA) και σύμφωνα με αυτήν, οι διασυνοριακές και ενδοκοινοτικές συναλλαγές θα τιμολογούνται από την 1η Ιουλίου 2030 μόνο ηλεκτρονικά και με την τήρηση ευρωπαϊκού προτύπου. Υπενθυμίζεται πως κάθε κράτο- μέλος της ΕΕ μπορεί πλέον να επιβάλει e-invoicing και σε εγχώριες Β2Β συναλλαγές χωρίς να χρειάζεται αυτό να εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Επίσης επισημαίνεται πως είναι υποχρεωτικό να υποβάλλονται τα στοιχεία των τιμολογίων στις φορολογικές αρχές μέσα σε 2 ημέρες με 5 ημέρες από την έκδοσή τους.
5. Την μηνιαία υποβολή δηλώσεων ΦΠΑ των περισσοτέρων επιχειρήσεων
Μηνιαία δήλωση ΦΠΑ και όχι τριμηνιαία υποχρεούνται πλέον να υποβάλλουν οι επιχειρήσεις που τηρούν απλογραφικά βιβλία και που πραγματοποιούν πράξεις που υπάγονται στον ΦΠΑ (είτε εκπιπτόμενες είτε επιβαλλόμενες). Ο στόχος του μέτρου είναι να βελτιωθεί η παρακολούθηση των φορολογικών υποχρεώσεων αλλά και να αποτυπωθούν με ταχύτερο τρόπο οι ταμειακές ροές του κράτους.
στο 