Σε ρυθμούς Cyber Monday κινείται σήμερα, Δευτέρα (1/12) η αγορά, έπειτα από ένα τετραήμερο προσφορών που τυπικά ξεκίνησε την προηγούμενη Παρασκευή 28 Δεκεμβρίου γνωστή ως Black Friday.
Η Cyber Monday λαμβάνει χώρα τη Δευτέρα μετά την ημέρα των Ευχαριστιών στις Ηνωμένες Πολιτείες και είναι μια ημέρα με μεγάλες εκπτώσεις για online αγορές.
Η Cyber Monday σε αντίθεση με τη Black Friday που περιλαμβάνει εκπτώσεις τόσο σε φυσικά καταστήματα όσο και online, εστιάζει αποκλειστικά στις διαδικτυακές προσφορές και περιλαμβάνει κατά κύριο λόγο μεγάλες προσφορές σε προϊόντα τεχνολογίας και υπηρεσίες και είδη που διατίθενται αποκλειστικά online.
Ωστόσο τα τελευταία χρόνια, όλο και περισσότεροι κλάδοι με διαδικτυακή παρουσία τοποθετούν προσφορές προκειμένου να επωφεληθούν από την αυξημένη επισκεψιμότητα. Ουσιαστικά, με τη Cyber Monday ολοκληρώνεται μία εβδομάδα προσφορών που αρχίζει συνήθως τη Δευτέρα πριν από τη Black Friday.
Μάλιστα η Ανεξάρτητη Αρχή «Συνήγορος του Καταναλωτή» προειδοποιεί τους καταναλωτές ότι πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί στις αγορές τους και να ενημερώνονται σωστά πριν προχωρήσουν σε οποιαδήποτε συναλλαγή και εφιστώντας την προσοχή για για παραπλανητικές ή αθέμιτες εμπορικές πρακτικές.
Τα σημεία στα οποία θα πρέπει να εστιάζουν οι καταναλωτές είναι:
- Παραπλανητικές εκπτώσεις: Παρατηρούνται συχνά περιπτώσεις όπου οι τιμές πριν την έκπτωση έχουν τεχνητά αυξηθεί, ώστε το εμφανιζόμενο ποσοστό έκπτωσης να φαίνεται μεγαλύτερο.
Μη σαφής πληροφόρηση για τα χαρακτηριστικά του προϊόντος: Ιδιαίτερα σε διαδικτυακές αγορές, η ελλιπής περιγραφή μπορεί να οδηγήσει σε αγορά προϊόντων που δεν ανταποκρίνονται στις προσδοκίες ή στις πραγματικές ανάγκες του καταναλωτή. - Κρυφές χρεώσεις και έξοδα αποστολής: Σε αρκετές περιπτώσεις οι τελικές τιμές περιλαμβάνουν επιπλέον χρεώσεις που δεν παρουσιάζονται εξαρχής.
- Καθυστερήσεις ή αδυναμία παράδοσης: Η αυξημένη ζήτηση μπορεί να οδηγήσει σε καθυστερήσεις, ακόμη και σε αδυναμία παράδοσης παραγγελιών, χωρίς έγκαιρη ενημέρωση του καταναλωτή.
- Ανασφαλείς συναλλαγές σε ιστοσελίδες αμφίβολης αξιοπιστίας: Ιστότοποι χωρίς επαρκή πιστοποίηση ή χωρίς πλήρη στοιχεία επικοινωνίας ενέχουν κίνδυνο απάτης.
Παράλληλα, ο «Συνήγορος του Καταναλωτή» και το Ευρωπαϊκό Κέντρο Καταναλωτή Ελλάδας συστήνουν στους καταναλωτές: - Έλεγχος της προηγούμενης τιμής: Βεβαιωθείτε ότι η τιμή πριν την έκπτωση είναι πραγματική. Αναζητήστε ιστορικά τιμών και συγκρίνετε προσφορές.
- Προσοχή στους όρους αγοράς και επιστροφής: Ελέγξτε την πολιτική επιστροφών, ακυρώσεων και αλλαγών. Σε διαδικτυακές αγορές ισχύει δικαίωμα υπαναχώρησης 14 ημερών.
- Ασφαλείς μέθοδοι πληρωμής: Ελέγξτε ότι η σελίδα χρησιμοποιεί ασφαλή σύνδεση (https – πιστοποιητικό SSL).
- Αξιοπιστία καταστήματος: Βεβαιωθείτε ότι υπάρχουν σαφή στοιχεία επικοινωνίας, φυσική έδρα και πλήρη νομικά στοιχεία. Αναζητήστε αξιολογήσεις από πραγματικούς χρήστες.
- Συγκράτηση στην παρόρμηση αγοράς: Η υψηλή προβολή και οι χρονικοί περιορισμοί των «flash offers» συχνά οδηγούν σε παρορμητικές αποφάσεις. Αγοράζετε μόνο όσα πραγματικά χρειάζεστε.
- Επαλήθευση διαθεσιμότητας προϊόντων: Ζητήστε επιβεβαίωση της διαθεσιμότητας, ειδικά σε ακριβά προϊόντα ή σε καταστήματα με περιορισμένο στοκ.
Ο Συνήγορος του Καταναλωτή επισημαίνει ότι ενθαρρύνει όλους τους καταναλωτές να προσεγγίζουν τις προσφορές με ενημέρωση και κριτική σκέψη. Σε περίπτωση διαφορών με προμηθευτές, οι καταναλωτές μπορούν να υποβάλουν αναφορά στην Ανεξάρτητη Αρχή «Συνήγορος του Καταναλωτή» μέσω της επίσημης ιστοσελίδας της.
Τι να προσέξουν οι καταναλωτές στις ηλεκτρονικές αγορές
Όπως ενημερώνει η Ένωση Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδος όταν πραγματοποιούμε αγορές online, δεν πρέπει να ξεχνάμε:
Το δικαίωμα για ενημέρωση: Θα πρέπει ο προμηθευτής, πριν την πραγματοποίηση της συναλλαγής, να μας ενημερώνει για:
- Tα βασικά χαρακτηριστικά του προϊόντος που επιθυμούμε να αγοράσουμε
- Την τιμή του προϊόντος, συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α
- Τους τρόπους πληρωμής
- Οποιαδήποτε περαιτέρω οικονομική επιβάρυνση
Προθεσμία παράδοσης
Το δικαίωμα έγκαιρης παράδοσης: Εάν κατά την πώληση, δεν συμφωνήσουμε συγκεκριμένη προθεσμία παράδοσης, ο προμηθευτής, θα πρέπει να μας αποστείλει το προϊόν, εντός 30 ημερολογιακών ημερών. Εάν δεν εκπληρώσει την υποχρέωση του σε αυτό το χρονικό διάστημα, θα πρέπει να δώσουμε μία εύλογη προθεσμία, για την παράδοση, ανάλογη των περιστάσεων. Εάν και πάλι ο προμηθευτής δεν είναι συνεπής, έχουμε δικαίωμα να καταγγείλουμε τη σύμβαση πώλησης.
Το δικαίωμα να αλλάξουμε γνώμη: Έχουμε το δικαίωμα να αλλάξουμε γνώμη εντός 14 ημερολογιακών ημερών. Η προθεσμία ξεκινά από την παραλαβή του προϊόντος. Δε χρειάζεται να αναφέρουμε τους λόγους. Ο προμηθευτής επιστρέφει την πληρωμή εντός 14 ημερολογιακών ημερών, από τη μέρα που τον ενημερώσαμε για την υπαναχώρηση. Οφείλουμε να πληρώσουμε το άμεσο κόστος επιστροφής των προϊόντων, αν έχουμε ενημερωθεί γι’ αυτό εκ των προτέρων. Ο προμηθευτής οφείλει να ενημερώνει τον καταναλωτή για το δικαίωμα υπαναχώρησης πριν την πραγματοποίηση της συναλλαγής.
ΠΡΟΣΟΧΗ! Θα πρέπει στην ιστοσελίδα του ηλεκτρονικού καταστήματος, ή κατά την παραλαβή του προϊόντος, να λάβουμε το τυποποιημένο πανευρωπαϊκό έντυπο υπαναχώρησης, όπως ορίζεται σύμφωνα με την ευρωπαϊκή και εθνική νομοθεσία.
Μετά την άσκηση του δικαιώματος υπαναχώρησης οι υποχρεώσεις προμηθευτή και καταναλωτή τερματίζονται.
Το δικαίωμα προστασίας σε περίπτωση ελαττωματικού προϊόντος: Σε περίπτωση που το προϊόν έχει πραγματικό ελάττωμα, έχουμε δικαίωμα κατ’ επιλογήν:
- Nα απαιτήσουμε διόρθωση ή αντικατάσταση του προϊόντος, αν είναι δυνατόν
- Να ζητήσουμε μείωση του τιμήματος
- Να υπαναχωρήσουμε από τη σύμβαση
Σε κάθε περίπτωση όμως, θα πρέπει να αποφεύγουμε την καταχρηστική άσκηση των δικαιωμάτων μας αυτών, έναντι του προμηθευτή.
Το δικαίωμα προστασίας των προσωπικών μας δεδομένων:
Προσέχουμε αν υπάρχει πολιτική προστασίας δεδομένων. Σε περίπτωση που ο ιστότοπος, μετά την αγορά, χρησιμοποιεί το e-mail μας για την αποστολή διαφημιστικών μηνυμάτων, θα πρέπει να μας ενημερώνει προηγουμένως. Θα πρέπει να υπάρχει η δυνατότητα, να δηλώνουμε την άρνησή μας να λαμβάνουμε τέτοιου είδους προωθητικά μηνύματα. Εάν δεν επιθυμούμε την επεξεργασία των προσωπικών μας δεδομένων, για προώθηση διαφημιστικών μηνυμάτων, έχουμε τη δυνατότητα να εγγραφούμε σε σχετικό μητρώο που τηρεί η Αρχή Προστασίας Δεδομένων.
Δεδομένης της αυξημένης κίνησης η Visa και η Εθνική Αρχή Κυβερνοασφάλειας έδωσαν πέντε απλές συμβουλές που μπορούν να βοηθήσουν τους καταναλωτές να πραγματοποιήσουν τις αγορές του με ασφάλεια και σιγουριά.
Ελέγξτε την πηγή: Οι απατεώνες γνωρίζουν πώς να κάνουν κάτι να φαίνεται αξιόπιστο: δημιουργούν ιστοσελίδες επιχειρήσεων που μοιάζουν αληθινές, προβάλλουν εντυπωσιακές διαφημίσεις, αξιοποιούν την Τεχνητή Νοημοσύνη για να δημιουργήσουν μηνύματα που φαίνονται να προέρχονται από διάσημα πρόσωπα ή στέλνουν αληθοφανή προσωπικά μηνύματα. Όλα αυτά μπορεί να φαίνονται απόλυτα αληθινά. Πριν κάνετε κλικ, δώστε στον εαυτό σας λίγο χρόνο και σκεφτείτε: «Μπορώ να το εμπιστευτώ αυτό που βλέπω;» Ένα λεπτό κριτικής σκέψης μπορεί να σας προφυλάξει από ένα επιζήμιο λάθος.
Μήπως είναι δόλωμα: Το «επείγον» της υπόθεσης είναι ο καλύτερος σύμμαχος ενός απατεώνα. Δωρεάν προϊόντα, τεράστιες εκπτώσεις ή προσφορές που λήγουν σε λίγα λεπτά σας ωθούν να ενεργήσετε βιαστικά. Πάρτε τον χρόνο σας. Ελέγξτε αν η προσφορά είναι ρεαλιστική, αναζητήστε πληροφορίες για την εταιρεία, διαβάστε κριτικές και επισκεφθείτε την επίσημη ιστοσελίδα της πριν δώσετε οποιοδήποτε προσωπικό στοιχείο.
Ελέγξτε τον αποστολέα των μηνυμάτων, όχι μόνο το προφίλ: Λάβατε μήνυμα από έναν φίλο, έναν influencer ή μια επιχείρηση που σας ζητά χρήματα ή προσωπικές πληροφορίες; Μην θεωρήσετε ότι πρόκειται απαραιτήτως για κάτι αληθινό. Επικοινώνησε μαζί τους με διαφορετικό τρόπο και συγκεκριμένα καλέστε τους, επισκεφθείτε το επίσημο site ή βρείτε το τηλέφωνο της επιχείρησης. Πολλές φορές οι απατεώνες «χακάρουν» κανονικούς λογαριασμούς για να φαίνονται αληθινοί.
Επικοινωνήστε με τον εκδότη της κάρτας σας: Ενεργοποιήστε την επαλήθευση δύο παραγόντων (two-factor authentication), διατηρήστε ενημερωμένες τις εφαρμογές και τις συσκευές σας και ελέγξτε τακτικά τις ρυθμίσεις απορρήτου. Αν δείτε μια ύποπτη διαφήμιση, μια ανάρτηση ή ένα προφίλ, κάντε αναφορά στην εκάστοτε πλατφόρμα, και επικοινωνήστε άμεσα με τον εκδότη της κάρτας σας σε περίπτωση μεταφοράς χρημάτων.
Πληρώστε με ασφάλεια ή καθόλου: Μην κοινοποιείτε ποτέ τα στοιχεία του τραπεζικού σας λογαριασμού ή της κάρτας σας μέσω των εφαρμογών κοινωνικής δικτύωσης. Αν κάποιος σας ζητάει να κάνετε τραπεζική μεταφορά, είτε σχεδόν σίγουρο ότι πρόκειται για απάτη. Επιλέξτε μόνο ασφαλείς τρόπους πληρωμής που προστατεύουν τις αγορές σας. Αν δεν προσφέρεται τέτοια επιλογή, αποφύγετε την αγορά από τον συγκεκριμένο έμπορο.
στο 
