Νέο σχήμα NOME βασισμένο στα «νερά» θέλει η τρόικα

Όσον αφορά την εκκρεμότητα στο άνοιγμα της λιανικής αγοράς του ρεύματος και την εξέλιξη των δημοπρασιών ΝΟΜΕ, έχει συμφωνηθεί ως γνωστόν, ότι οι δημοπρατούμενες ποσότητες ρεύματος θα αναθεωρηθούν μετά την ολοκλήρωση της αποεπένδυσης λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ.

Εν τω μεταξύ, σύμφωνα με το κείμενο της 3ης αξιολόγησης, θα υπάρξει η από κοινού ανάλυση των επιπτώσεων για το πρώτο έτος εφαρμογής των NOME, η οποία αναμένεται βεβαίως να καταδείξει το προφανές: με τη ΔΕΗ να συνεχίζει να διατηρεί μερίδιο περί το 85% το εργαλείο ΝΟΜΕ αποδεικνύεται εκ των πραγμάτων ανεπαρκές για την επίτευξη των στόχων για ενίσχυση του ανταγωνισμού και της παρουσίας των εναλλακτικών προμηθευτών.

Το ΥΠΕΝ έχει θέσει ως βασικό στόχο, πέραν του να μειωθούν οι δημοπρατούμενες ποσότητες, να διαπιστωθεί και από την πλευρά των θεσμών η ανάγκη για άμεση προσαρμογή σε ρεαλιστική βάση των στόχων για μείωση των ποσοστών της ΔΕΗ στη λιανική.

Τόσο το ΥΠΕΝ όσο και οι θεσμοί φαίνεται να συμφωνούν για την ανάγκη ενός νέου σχήματος δημοπρασιών NOME, που θα μελετηθεί σχεδόν από μηδενική βάση.

Ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες του energypress, ενώ οι θεσμοί εμφανίζονται κατά τη διαπραγμάτευση έτοιμοι να συμφωνήσουν σε μείωση των δημοπρατούμενων ποσοτήτων, εκφράζουν ταυτόχρονα την άποψη ότι στο νέο σχήμα πρέπει να αναβαθμιστεί ριζικά ο ρόλος της υδροηλεκτρικής παραγωγής, δηλαδή η εκπροσώπηση των «νερών» στις δημοπρατούμενες ποσότητες.

Μια τέτοια κατεύθυνση θεωρείται από την ελληνική πλευρά «δούρειος ίππος» για το άνοιγμα του κεφαλαίου «υδροηλεκτρικά», πράγμα που θέλει να αποφύγει πάση θυσία.

Σύμφωνα με κάποιες εκτιμήσεις, η τρόικα αξιοποίησε το «εργαλείο» των δημοπρασιών NOME όχι για το σκοπό που κυρίως υιοθετήθηκαν, δηλαδή για τη διευκόλυνση των εναλλακτικών προμηθευτών να αποσπάσουν μερίδια από τη ΔΕΗ, αλλά για την ντεφάκτο πρόσβαση τρίτων στη λιγνιτική παραγωγή της ΔΕΗ. Γι αυτό και αντέδρασε στο να εισαχθούν περιορισμοί στις εξαγωγές ρεύματος αγορασμένου από τα NOME.

Αντίστοιχα, σύμφωνα με τις ίδιες εκτιμήσεις, το νέο σχήμα NOME που προωθεί η τρόικα, έχει ως βασικό στόχο να υπάρξει ντεφάκτο πρόσβαση τρίτων στα «νερά» και στην υδροηλεκτρική παραγωγή της ΔΕΗ.

Πρέπει να σημειωθεί ότι αν αυξηθεί ριζικά το ποσοστό ρεύματος προερχόμενου από υδροηλεκτρικά στις προς δημοπράτηση ποσότητες, τότε θα πέσει πολύ χαμηλά η αρχική τιμή εκκίνησης των δημοπρασιών NOME.

Και μπορεί μεν η τελική τιμή στις τελευταίες δημοπρασίες NOME να είναι κατά πολύ υψηλότερη από την τιμή έναρξης (οπότε θα μπορούσε κανείς να πει ότι έχει μικρή σημασία από πού ξεκινάει η δημοπρασία), ωστόσο μια μείωση της αρχικής τιμής θεωρείται πολύ αρνητική για τη ΔΕΗ καθώς αυξάνει το ρίσκο και αυτό λαμβάνεται υπόψη από τις τράπεζες όσον αφορά τους όρους δανεισμού κ.λπ.

Χρέωση προμηθευτή

Σε ότι αφορά τη δεύτερη εκκρεμότητα, εκείνη της κατάργησης του ΠΧΕΦΕΛ και της υποκατάστασης από άλλο μοντέλο από τις αρχές του 2019, η σκληρή στάση των θεσμών συνεχίζεται.

Προτείνουν συγκεκριμένα να περάσει ως αύξηση στο ΕΤΜΕΑΡ ολόκληρο το ποσό που θα λείπει μετά την κατάργηση του ΠΧΕΦΕΛ (170 με 200 εκατ. ευρώ για το 2018). Ως… παραχώρηση συνεχίζουν να αποδέχονται, να μην αυξηθεί μεν το ΕΤΜΕΑΡ αλλά να θεσπιστεί ένα άλλο τέλος ίσης απόδοσης το οποίο όμως να πληρώνουν κατευθείαν οι καταναλωτές και όχι οι προμηθευτές.

Οι πιέσεις αυτές της τρόικας στηρίζονται στη γενική φιλοσοφία ότι μέσω του ΕΤΜΕΑΡ που πληρώνουν οι καταναλωτές πρέπει να αποτυπώνεται με σαφήνεια και πληρότητα η επιβάρυνση για την ενίσχυση των ΑΠΕ σε κάθε χώρα.

Ο κ. Σταθάκης κατέστησε σαφές ότι δεν συζητά κανένα ενδεχόμενο επιβάρυνσης του καταναλωτή, είτε με αύξηση του ΕΤΜΕΑΡ είτε με την επιβολή νέου τέλους. Το ΥΠΕΝ συνεχίζει να θεωρεί ως κατάλληλη λύση μια προσαρμογή της τεχνικής πρότασης που επεξεργάζεται ο ΛΑΓΗΕ, βασική φιλοσοφία της οποίας είναι ότι οι προμηθευτές συμμετέχουν, με τον ένα ή άλλο τρόπο, στα έσοδα του ΕΛΑΠΕ. Με αυτή τη λογική προσήλθε ο κ. Σταθάκης στις συναντήσεις του με τους επικεφαλής της τρόικας, την άποψη αυτή υπερασπίστηκε με επιμονή, αλλά το θέμα παραμένει απολύτως ανοιχτό.