«Ανοίγουν οι κάνουλες» του Ταμείου Ανάκαμψης – Ποια έργα παίρνουν προτεραιότητα

Γράφει ο Βαγγέλης Δουράκης
Στη σύνοδο του Εcofin
την προσεχή Τρίτη αναμένεται να δοθεί η νέα έγκριση για το ελληνικό σχέδιο, με την πρώτη εκταμίευση
να αναμένεται να γίνει -με τη μορφή προκαταβολής του 13%- προς τα τέλη του
τρέχοντος μήνα. Το ύψος της προκαταβολής διαμορφώνεται στα περίπου 4 δισ. ευρώ.
Εξ αυτών 2,3 δισ. είναι επιχορηγήσεις και 1,7 δισ. δάνεια. Έως το τέλος της χρονιάς
αναμένεται να εκταμιευτούν άλλα 3,5 δισ. ευρώ,
εφόσον ικανοποιηθεί η πρώτη δέσμη ορόσημων.

Κάθε έργο και… δόση!
Η πρόοδος των εκταμιεύσεων
θα γίνεται με την μέθοδο… «κάθε έργο και δόση»: Ανά έξι μήνες τα κονδύλια
του Ταμείου Ανάκαμψης προς την Ελλάδα θα «απελευθερώνονται» ανάλογα με το εάν
έχουν επιτευχθεί συγκεκριμένοι στόχοι.. τα λεγόμενα «ορόσημα» . Το πώς
θα εκταμιευτεί το συνολικό ποσό των 30,5 δισ. ευρώ από φέτος έως και τα μέσα
του 2026 καθορίζεται μέσα από 331 ορόσημα και στόχους.
Η
Αθήνα θα πρέπει να επιδοθεί σε έναν αγώνα δρόμου με την υλοποίηση περισσοτέρων από 80
προαπαιτούμενων στο σκέλος των επιδοτήσεων και άλλων 3 στο σκέλος των δανείων από το σύνολο των 331 δεσμεύσεων που
περιγράφονται στο εθνικό σχέδιο ανάκαμψης, έως το τέλος του 2022, ώστε να εισρεύσουν στη χώρα δόσεις περίπου 5,3
δισεκατομμυρίων ευρώ. Σύμφωνα με τον προγραμματισμό, θα έρχονται κάθε χρόνο 3,5
δισ. επιδοτήσεις σε δύο ισόποσες δόσεις, μία στα μέσα και μία στο τέλος κάθε
χρονιάς ενώ στα τέλη του έτους η χώρα θα
παίρνει μία επιπλέον δόση από τα δάνεια
ύψους 1,8 δισ. ευρώ. Στις αρχές κάθε έτους η χώρα δεν θα λαμβάνει κονδύλια,
αλλά θα πορεύεται και θα εκτελεί έργα και μεταρρυθμίσεις με όσα έλαβε εκ των
προτέρων. Πληρωμές δόσεων θα έρχονται από το β’ ή το γ’ τρίμηνο και μετά,
κατόπιν συγκεκριμένης διαδικασίας παρακολούθησης και αξιολόγησης προόδου του
προγράμματος. Με αυτή τη διαδικασία θα χρηματοδοτηθούν το επόμενο
έτος έργα και δράσεις με 5,3 δισ. ευρώ -ως άμεσες επιχορηγήσεις αλλά και δάνεια από την ΕΕ.

Δύο νέοι
μηχανισμοί
Οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης φέρνουν στο προσκήνιο την
πρόκληση της ωρίμανσης επαρκούς αριθμού έργων μέσω των οποίων θα επιτευχθεί η
αναγκαία απορρόφηση. Σε αυτή την κατεύθυνση, όπως αναφέρουν κυβερνητικά
στελέχη, θα βοηθήσουν δύο νέοι μηχανισμοί. Ο πρώτος είναι το λεγόμενο Project Pipeline, δηλαδή η γενική
διεύθυνση του ΤΑΙΠΕΔ με τον κωδικό «Project Preparation Facility», υπό τον Παναγιώτη
Σταμπουλίδη που θα αναλάβει να προετοιμάσει, να προωθήσει, να τρέξει
αδειοδοτικά έργα που εντάσσονται στο Ταμείο Ανάκαμψης αλλά και έργα που σχετίζονται με στρατηγικές αναπτύξεις,
να λύσει εκκρεμότητες με μελέτες και άλλα ζητήματα, ώστε στη συνέχεια να
προχωρήσουν οι διαδικασίες και οι διαγωνισμοί.
Ο δεύτερος
μηχανισμός θα έχει στόχο την ενίσχυση της προετοιμασίας και την υλοποίηση
επενδυτικών έργων υποδομής στρατηγικής προτεραιότητας και θα λειτουργήσει υπό
την αιγίδα της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας.

Ποια έργα παίρνουν προτεραιότητα
Το πρώτο πακέτο των μεταρρυθμίσεων θα
αφορούν τον εκσυγχρονισμό των ηλεκτρονικών συναλλαγών με την Κυβέρνηση να αναμένεται
να θεσμοθετήσει κίνητρα για την αύξηση των ηλεκτρονικών
συναλλαγών και κατά συνέπεια την πάταξη της φοροδιαφυγής. Φυσικά δεν θα λείψουν σε
αυτή την πρώτη φάση και έργα για την ενεργειακή θωράκιση των κτιρίων. Μάλιστα, οι επενδύσεις για την ανακαίνιση
κτιρίων, το λεγόμενο «Εξοικονομώ-Αυτονομώ», πρωταγωνιστεί στο σκέλος των
δράσεων που θα χρηματοδοτηθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης. Σε αυτό θα προστεθούν
κι άλλες μεταρρυθμίσεις όπως η στήριξη επιχειρήσεων, κυρίως οι μικρές, που δεν
έχουν δυνατότητα χρηματοδότησης από το τραπεζικό σύστημα και ο ψηφιακός
μετασχηματισμός των επιχειρήσεων.
Σε κάθε περίπτωση έμφαση θα δοθεί
αφενός σε έργα που είναι ώριμα να αποδώσουν στην οικονομία και αφετέρου έργα που
συμβαδίζουν με τους δύο βασικούς στόχους που θέτει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή: Την
ψηφιακή μετάβαση και την πράσινη οικονομία.

Ψηφιοποίηση ..
τώρα
Προτεραιότητα παίρνουν ψηφιακές δράσεις, όπως:

• Ψηφιακή αναβάθμιση ελληνικών
  επιχειρήσεων με επενδύσεις στις υποδομές κυρίως μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων:
  Προμήθεια ψηφιακού εξοπλισμού και λογισμικού σε συνδυασμό με εκπαίδευση και
  κατάρτιση απασχολουμένων στις επιχειρήσεις.
• Ψηφιοποίηση της Ανεξάρτητης αρχής
  Δημοσίων Εσόδων: Φορο- κίνητρα για ηλεκτρονικές
  συναλλαγές, επέκταση της χρήσης ταμειακών μηχανών που συνδέονται online με POS
  και ΑΑΔΕ, ψηφιακά εργαλεία φορο- ελέγχων, αναβάθμιση Taxisnet.
• Ατομικός Ηλεκτρονικός Φάκελος Υγείας (Κάρτα Υγείας): Ενοποιημένος ατομικός ηλεκτρονικός φάκελος υγείας που θα τροφοδοτείται από
  το σύνολο των πηγών που διαθέτουν δεδομένα για κάθε πολίτη
• Ειδικά τμήματα ενίσχυσης και κατάρτισης των δικαστικών υπαλλήλων
  με ψηφιοποίηση διαδικασιών και συστηματική συλλογή και επεξεργασία στατιστικών
  στοιχείων για την αποτελεσματική αξιολόγηση του συστήματος.

Οι παρεμβάσεις στην «πράσινη» οικονομία

Από κοντά και έργα της «πράσινης» οικονομίας

• Διευρυμένο «Εξοικονομώ» κάθε χρόνο για την επόμενη 5ετια: Πρόγραμμα
  επιδοτήσεων εργασιών που έχουν να κάνουν με την ενεργειακή θωράκιση κατοικιών είτε
  αυτά ανήκουν σε οικογένειες με περιορισμένο βαλάντιο, είτε σε «χοντρά
  πορτοφόλια»
• Απολιγνιτοποίηση της
  παραγωγής ενέργειας, έργο κομβικής σημασίας για το περιβάλλον.
• Έργα
  διασύνδεσης Κρήτης και των υπολοίπων νησιών
  του Αιγαίου, με τις μονάδες παραγωγής ενέργειας της ενδοχώρας
• Ενίσχυση των υποδομών της χώρας απέναντι στις
  κλιματική αλλαγή, με την δημιουργία ή και την ενίσχυση αντιπλημμυρικών έργων
• Προώθηση
  επενδύσεων σε ανανεώσιμες πηγές
  ενέργειας
• Πρόγραμμα
  αναδάσωσης 500.000 στρεμμάτων σε
  υποβαθμισμένες περιοχές της χώρας ,που παρουσίασε πρόσφατα η Κυβέρνηση.