Περίπου 40.000 δημόσιοι υπάλληλοι αρχίζουν να βλέπουν ξανά αυξήσεις στους βασικούς τους μισθούς, λόγω μισθολογικών ωριμάνσεων. Ο λόγος είναι ότι καταργήθηκαν ή περιορίστηκαν σημαντικά οι συμψηφισμοί των εν λόγω αυξήσεων με τα ποσά της «προσωπικής διαφοράς» που είναι ενσωματωμένα στις αποδοχές τους.
Σύμφωνα με τον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής, από τον τρέχοντα μήνα και έως τις αρχές Ιουνίου τίθεται σε εφαρμογή η διάταξη του άρθρου 206 του Ν. 5193/2025, σύμφωνα με την οποία παύουν να συμψηφίζονται οι αυξήσεις που δικαιούνται οι δημόσιοι υπάλληλοι λόγω μισθολογικών ωριμάνσεων με ποσά «προσωπικής διαφοράς» έως 300 ευρώ, τα οποία έχουν ενσωματωθεί στις αποδοχές τους, λόγω των αλλαγών που επήλθαν στο ενιαίο τους μισθολόγιο από το 2011 και το 2016. Σύμφωνα με την ίδια διάταξη, σε κάθε περίπτωση κατά την οποία το ποσό της «προσωπικής διαφοράς» είναι μεγαλύτερο των 300 ευρώ, συμψηφίζεται με την αύξηση του βασικού μισθού το μεγαλύτερο ποσό μεταξύ του υπερβάλλοντος των 300 ευρώ ποσού της «προσωπικής διαφοράς» και του 50% της αύξησης.
Η διάταξη έχει αναδρομική ισχύ από την 1η Ιουνίου 2024, ημερομηνία κατά την οποία «πάγωσαν» οι αυξήσεις εξαιτίας μισθολογικών ωριμάνσεων, λόγω επαναφοράς των διατάξεων για πλήρεις συμψηφισμούς των αυξήσεων αυτών με τα ποσά της «προσωπικής διαφοράς».
Από το 2016
Το πρόβλημα αφορά περίπου 40.000 δημοσίους υπαλλήλους και άρχισε να δημιουργείται από το 2016. Συγκεκριμένα, στον Ν. 4354/2015 για το ενιαίο μισθολόγιο των πολιτικών υπαλλήλων, ο οποίος τέθηκε σε ισχύ από την 1η-1-2016, περιελήφθη διάταξη (παράγραφος 1 του άρθρου 27), με την οποία προβλέφθηκε: «Σε περίπτωση που από τις ρυθμίσεις των διατάξεων του νόμου αυτού προκύπτουν βασικός μισθός ή τακτικές μηνιαίες αποδοχές χαμηλότερες από αυτές που εδικαιούτο ο υπάλληλος στις 31-12-2015, η διαφορά διατηρείται ως προσωπική. Για τον υπολογισμό της προσωπικής διαφοράς δεν λαμβάνονται υπ’ όψιν η οικογενειακή παροχή και το επίδομα θέσης ευθύνης… Η νέα αυτή προσωπική διαφορά μειώνεται από οποιαδήποτε μελλοντική αύξηση των αποδοχών του υπαλλήλου πλην της χορήγησης επιδόματος θέσης ευθύνης…».
Στόχος της διάταξης εκείνης ήταν να διασφαλιστεί το ύψος των συνολικών αποδοχών όσων υπαλλήλων οι αποδοχές αυτές μειώνονταν από την 1η-1-2016 σε σύγκριση με αυτές που ελάμβαναν στις 31-12-2015, λόγω κατάργησης ή μείωσης κάποιων επιδομάτων που ελάμβαναν.
Όμως σύμφωνα με τον Ελεύθερο Τύπο, εξαιτίας της συγκεκριμένης διάταξης, από την 1η-1-2016 κάθε αύξηση που ελάμβανε ένας δημόσιος υπάλληλος στον βασικό μισθό λόγω μισθολογικής ωρίμανσης, δηλαδή λόγω της μετάβασής του σε υψηλότερο μισθολογικό κλιμάκιο, με τη συμπλήρωση δύο ή τριών ετών υπηρεσίας στο αμέσως προηγούμενο κλιμάκιο, συμψηφιζόταν με την «προσωπική διαφορά» και είτε χανόταν ολόκληρη είτε μειωνόταν. Ως εκ τούτου, παρά τη μισθολογική του εξέλιξη, ο υπάλληλος έμενε στάσιμος μισθολογικά, χωρίς αύξηση ή με πολύ μικρότερη αύξηση αποδοχών από αυτήν που εδικαιούτο.
Ωριμάνσεις
Η παραπάνω διάταξη είχε ανασταλεί με νέα νομοθετική ρύθμιση, για το διάστημα από 1η Ιουνίου 2022 έως και 31 Μαΐου 2024, δηλαδή για περίπου δύο χρόνια. Δηλαδή, οι μισθολογικές ωριμάνσεις των υπαλλήλων του Δημοσίου «ξεπάγωσαν» προσωρινά για δύο έτη. Δόθηκε, δε, περιθώριο για παράταση της περιόδου αναστολής, «με απόφαση του υπουργού Οικονομικών».
Ωστόσο, από την 1η Ιουνίου 2024 οι συμψηφισμοί των αυξήσεων των βασικών μισθών λόγω μισθολογικών ωριμάνσεων με την «προσωπική διαφορά» επανήλθαν σε ισχύ, με συνέπεια περίπου 40.000 δημόσιοι υπάλληλοι να χάνουν ολόκληρα τα ποσά ή μέρος από τα ποσά των αυξήσεων που δικαιούνται λόγω μισθολογικών ωριμάνσεων.
Προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα φαινόμενα αυτά, ψηφίστηκε από την κυβέρνηση και τέθηκε σε ισχύ από τις 11 Απριλίου 2025 η νομοθετική ρύθμιση του άρθρου 206 του Ν. 5193/2025, με την οποία προβλέπεται ότι οι 40.000 δημόσιοι υπάλληλοι θα παίρνουν πλέον είτε ολόκληρο το ποσό είτε ένα τμήμα του ποσού των αυξήσεων των βασικών μισθών τους όταν ανεβαίνουν σε υψηλότερα μισθολογικά κλιμάκια. Η διάταξη αυτή ισχύει αναδρομικά από την 1η-6-2024, εξέλιξη η οποία συνεπάγεται ότι και όσοι υπάλληλοι εξελίχθηκαν μισθολογικά από 1η-6-2024 έως 11η-4-2025 δικαιούνται αναδρομικές αυξήσεις αποδοχών έως και για 10-11 μήνες.
Βάσει της διάταξης του άρθρου 206 του Ν. 5193/2025:
Αν η «προσωπική διαφορά» που είναι ενσωματωμένη στις αποδοχές του υπαλλήλου είναι μικρότερη από το ποσό των 300 ευρώ, δεν επέρχεται συμψηφισμός της με την αύξηση του βασικού μισθού.
Αν η «προσωπική διαφορά» υπερβαίνει τα 300 ευρώ, το ποσό της «προσωπικής διαφοράς», που συμψηφίζεται, ισούται με το μικρότερο μεταξύ του 50% της προκαλούμενης αύξησης του βασικού μισθού και του ποσού της «προσωπικής διαφοράς» που υπερβαίνει τα 300 ευρώ.
Για παράδειγμα, ένας υπάλληλος Π.Ε. που με την παρέλευση διετίας εξελίσσεται σε επόμενο μισθολογικό κλιμάκιο και λαμβάνει αύξηση των μικτών αποδοχών του 59 ευρώ,
αν έχει «προσωπική διαφορά» 200 ευρώ, θα λάβει ολόκληρη την αύξηση (δηλαδή 59 ευρώ),
αν έχει «προσωπική διαφορά» π.χ. 400 ευρώ, θα λάβει τη μισή αύξηση (δηλαδή 29,5 ευρώ).
αν έχει «προσωπική διαφορά» 310 ευρώ, συμψηφίζονται μόνο τα 10 ευρώ και λαμβάνει αύξηση 49 ευρώ.
Το δημοσιονομικό κόστος, λαμβάνοντας υπ’ όψιν την αναδρομική ισχύ του μέτρου, ανέρχεται σε περίπου 11,6 εκατ. ευρώ για το 2025, προσαυξανόμενο κατά περίπου 5 εκατ. ευρώ ετησίως για τα επόμενα έτη.
Τι προβλέπεται
Σύμφωνα με το ισχύον μισθολόγιο στον στενό δημόσιο τομέα, αύξηση στον βασικό μισθό προβλέπεται να λαμβάνει κάθε δημόσιος υπάλληλος:
– Επειτα από 3 έτη στο εκάστοτε προηγούμενο μισθολογικό κλιμάκιο και κατόπιν ανόδου στο επόμενο κλιμάκιο, για τις κατηγορίες Υποχρεωτικής και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (Υ.Ε. και Δ.Ε.).
– Υστερα από 2 έτη στο εκάστοτε προηγούμενο μισθολογικό κλιμάκιο και κατόπιν ανόδου στο επόμενο κλιμάκιο, για τις κατηγορίες Τεχνολογικής και Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης (Τ.Ε. και Π.Ε.).
Το ποσό της αύξησης του βασικού μισθού, λόγω μετάβασης στο εκάστοτε επόμενο μισθολογικό κλιμάκιο, είναι σταθερό σε όλα τα κλιμάκια για κάθε κατηγορία: 43 ευρώ για την κατηγορία Υ.Ε., 60 ευρώ για την κατηγορία Δ.Ε., 55 ευρώ για την κατηγορία Τ.Ε. και 59 ευρώ για την κατηγορία Π.Ε.
Συνεπώς, για όσους υπαλλήλους έχασαν ολόκληρα τα παραπάνω ποσά αυξήσεων, η αναδρομική εφαρμογή της νέας αυτής ρύθμισης και για την περίοδο από την 1η-6-2024 μέχρι και την 1η-4-2025, θα έχει ως συνέπεια να λάβουν αναδρομικά που θα φθάνουν μέχρι και σε επίπεδα από 473 έως και 643 ευρώ (μηνιαίες αυξήσεις Χ 11 μήνες αναδρομικών).