Όλο και περισσότερο αυξάνονται τα περιστατικά απάτης σε συναλλαγές με κάρτες, όπως αυτό προκύπτει από τα τελευταία στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας ( ΤτΕ). Όπως έδειξαν τα στοιχεία της Τράπεζας, καταγράφηκαν συνολικά 202.000 συναλλαγές κατά το πρώτο εξάμηνο του 2023 από 151.204 που ήταν το δεύτερο εξάμηνο του 2022.
Δηλαδή ο αριθμός των απατών αυξήθηκε κατά 31% και αυτό αντιστοιχούσε σε μια συναλλαγή απάτης ανά 5,2 χιλιάδες συναλλαγές, ενώ σε όρους αξίας ο δείκτης αυξήθηκε κατά 29% και αντιστοιχούσε σε 1 ευρώ αξία απάτης ανά 4 χιλιάδων ευρώ αξία συναλλαγών. Επίσης κατά το πρώτο εξάμηνο του 2023 υπήρξαν περιστατικά απάτης σε 2.705 συναλλαγές ΑΤΜ ύψους 900.000 ευρώ, σε 26.000 πληρωμές POS αξίας 2,5 εκατ. ευρώ και σε 174 .000 συναλλαγές CNP ύψους 9 εκατ. ευρώ. Τα περισσότερα περιστατικά απάτης αφορούσαν στις συναλλαγές μέσω Διαδικτύου. Το μεγαλύτερο μέρος της ζημιάς επιβάρυνε τους κατόχους -χρήστες καρτών (63%).
Πάντως και στο τρέχον εξάμηνο οι περιπτώσεις διαδικτυακής απάτης αφορούν κυρίως συναλλαγές αγορών από εμπόρους του εξωτερικού με κάρτες που έχουν εκδοθεί στην Ελλάδα. Οι οικονομικές ζημίες που προκύπτουν από τις συναλλαγές απάτης και που επιμερίζονται στα συμβαλλόμενα μέρη της συναλλαγής ανάλογα με την υπαιτιότητά τους διαμορφώθηκαν σε 11,4 εκατ. ευρώ το πρώτο εξάμηνο του 2023. Δηλαδή αυξήθηκε κατά 25% ο αριθμός τους συγκριτικά με το δεύτερο εξάμηνο του 2022 και κατά 105% σε σχέση με το πρώτο εξάμηνο του 2022.
Τι άλλο έδειξαν τα στοιχεία
Επίσης η ΤτΕ αναφέρει μεταξύ άλλων:
-Τα 49 δισ. ευρώ άγγιξαν οι πληρωμές με πλαστικό χρήμα κατά το πρώτο εξάμηνο. Αξιοσημείωτο είναι δε πως για πρώτη φορά μειώθηκε ο αριθμός χρεωστικών καρτών 3% και αυξήθηκε ο αριθμός πιστωτικών καρτών κατά 1%. Σημειώνεται δε πως το ποσοστό συμμετοχής των χρεωστικών και πιστωτικών καρτών επί του συνόλου των καρτών πληρωμών διαμορφώθηκε στο επίπεδο του 85% και 15%, αντίστοιχα.
-Οι ενεργές κάρτες πληρωμών σε κυκλοφορία ανήλθαν σε 20,1 εκατ. στις 30 Ιουνίου 2023 και ήταν μειωμένες κατά 2% σε σχέση με τις 31 Δεκεμβρίου 2022.
-Στην Ελλάδα υπάρχουν 20,1 εκατομμύρια ενεργές κάρτες πληρωμών. Ο μέσος αριθμός συναλλαγών ανά χρεωστική κάρτα ανήλθε σε 56 συναλλαγές, από 53 και ο μέσος αριθμός συναλλαγών ανά πιστωτική κάρτα διατηρήθηκε αμετάβλητος στις 27 συναλλαγές.
-Η μέση αξία συναλλαγών ανά κάρτα παρουσίασε σημαντική μεταβολή σε σχέση με το δεύτερο εξάμηνο του 2022 και διαμορφώθηκε στα 2.414 ευρώ σημειώνοντας οριακή μείωση 0,48%. Η μείωση αυτή οφείλεται κυρίως στη μηδενική σχεδόν μεταβολή της μέσης αξίας συναλλαγών ανά χρεωστική κάρτα κατά 0,05%, η οποία διαμορφώθηκε σε 2.611 ευρώ, από 2.610 ευρώ.
-Η μέση αξία συναλλαγών ανά πιστωτική κάρτα μειώθηκε κατά 3,5% και ανήλθε σε 1.273 ευρώ, από 1.320 ευρώ, ενώ η μέση αξία ανά συναλλαγή για το σύνολο των καρτών μειώθηκε 5% σε 46 ευρώ, από 48 ευρώ.
-Στις επιμέρους κατηγορίες καρτών, η μέση αξία ανά συναλλαγή με χρήση χρεωστικής κάρτας υποχώρησε σε 46 ευρώ από 48, παρουσιάζοντας μείωση 5%, ενώ η μέση αξία ανά συναλλαγή με χρήση πιστωτικής κάρτας μειώθηκε σε 47 ευρώ από 48, παρουσιάζοντας μείωση 3%.
Χρήσιμες συμβουλές από την Ελληνική Ένωση Τραπεζών για να μην πέσετε θύμα ηλεκτρονικής απάτης
Η Ελληνική Ένωση Τραπεζών ( ΕΕΤ) δίνει μέσω της ιστοσελίδας της https://www.hba.gr/ χρήσιμες συμβουλές για να μην πέσουν οι πολίτες θύμα ηλεκτρονικής απάτης. Αναλυτικά:
- Αρχικά θα πρέπει να πληκτρολογούν οι ίδιοι την ηλεκτρονική διεύθυνση της Τράπεζάς τους για την πρόσβασή τους στις υπηρεσίες ηλεκτρονικής τραπεζικής.
- Δεν θα πρέπει να ακολουθούν αποτελέσματα από μηχανές αναζήτησης.
- Θα πρέπει να βεβαιωθούν ότι πλοηγούνται στο ασφαλές περιβάλλον της Τράπεζας.
- Θα πρέπει να ελέγξουν αν ο σύνδεσμος στον οποίο εισέρχονται (https://www………gr) αντιστοιχεί στην ηλεκτρονική διεύθυνση της Τράπεζας τους .
- Θα πρέπει κάνουν κλικ στο εικονίδιο του λουκέτου, για να ελέγξουν ότι η σύνδεση αναφέρεται ως ασφαλής.
- Θα πρέπει να ελέγξουν προσεκτικά την συναλλαγή που περιγράφεται στο μήνυμα της Τράπεζας (π.χ. μέσω sms, viber ή εφαρμογής του mobile app) με τον κωδικό μιας χρήσης OTP, πριν την επιβεβαίωσή της.
- Θα πρέπει να αποφύγουν τη χρήση δημόσιων ή κοινόχρηστων δικτύων.
- Δεν θα πρέπει να αποθηκεύουν ποτέ τους κωδικούς τους σε οποιαδήποτε συσκευή τους.
- Θα πρέπει να αλλάζουν τουλάχιστον ανά εξάμηνο τους κωδικούς ασφαλείας τους (passwords).
- Θα πρέπει να ενισχύσουν την ασφάλεια των συσκευών τους διατηρώντας ενημερωμένο πρόγραμμα προστασίας από κακόβουλο λογισμικό και να ενημερώνονται τακτικά το λειτουργικό τους.
- Θα πρέπει να ελέγχουν ότι τα στοιχεία των ηλεκτρονικών διευθύνσεων των e-mails που λαμβάνουν αντιστοιχούν στο όνομα του προσώπου που εμφανίζεται ως αποστολέας τους, ιδίως όταν
α) το πρόσωπο αυτό ανήκει στη λίστα των επαφών τους,
β) φέρεται ότι είναι η Τράπεζα τους ή
γ) άλλη γνωστή εταιρεία παροχής προϊόντων και υπηρεσιών.
- Θα πρέπει να αγνοούν και να διαγράφουν μηνύματα αμφίβολης προέλευσης που λαμβάνουν στις ηλεκτρονικές τους συσκευές και τις εφαρμογές τους και μην ακολουθούν συνδέσμους (links) που περιλαμβάνουν και παραπέμπουν σε ιστοσελίδες.
- Δεν θα πρέπει να αποκαλύπτουν σε τρίτους (π.χ. ενδιαφερόμενους αγοραστές, υποψήφιους πελάτες), μέσω τηλεφώνου, κινητού τηλεφώνου, email, φόρμας στο Internet, μέσων κοινωνικής δικτύωσης και άλλων μέσων, εμπιστευτικά στοιχεία σας όπως το όνομα χρήστη (username), τον κωδικό πρόσβασης (password), τα στοιχεία της κάρτας τους (αριθμό, κωδικό επαλήθευσης CVV και PIN), OTP (One Time Password – κωδικούς μίας χρήσης) και άλλους αριθμητικούς κωδικούς.
- Θα πρέπει να χρησιμοποιούν πάντα τις πιο ενημερωμένες εκδόσεις Internet browsers (π.χ. Chrome, Microsoft Edge, κ.λπ) που εξασφαλίζουν προηγμένο σχεδιασμό ασφαλείας.
- Θα πρέπει να επικοινωνούν αμέσως με την Τράπεζά τους σε κάθε περίπτωση υπόνοιας διαρροής των κωδικών ασφαλείας τους.
στο 