Νέα έρευνα του Βαρόμετρου του ΕΒΕΘ (δεύτερου εξαμήνου του 2025) έδειξε πως υπάρχει στασιμότητα στην καταναλωτική εμπιστοσύνη, ενώ η απαισιοδοξία των πολιτών παραμένει στο κάδρο, αν και όχι τόσο βαριά όσο στο παρελθόν.
Η εν λόγω έρευνα διεξήχθη από την «Palmos Analysis» για λογαριασμό του Εμποροβιομηχανικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης (ΕΒΕΘ) και τα αποτελέσματά της βασίστηκαν σε δείγμα 700 καταναλωτών και 800 επιχειρήσεων στον νομό.
Σε ό,τι αφορά τα νοικοκυριά στον νομό Θεσσαλονίκης, η έρευνα αντανακλά αναζωπύρωση της ανησυχίας για την ακρίβεια και αρνητική αξιολόγηση της οικονομικής τους κατάστασης, συν αισθητή επιδείνωση της πρόθεσης για σημαντικές αγορές. Σχετικά με τις επιχειρήσεις «φωτογραφίζει» μικτή εικόνα, με τις υπηρεσίες να αντέχουν, τον δείκτη της βιομηχανίας να είναι σταθερός, το λιανεμπόριο να κινείται σε σταθερά αρνητικό έδαφος και τις κατασκευές να εισέρχονται σε οριακά αρνητική τροχιά, για πρώτη φορά έπειτα από δύο χρόνια.
Τι λέει ο επίτιμος πρόεδρος του ΕΒΕΘ
Όπως επισήμανε ο επίτιμος πρόεδρος του ΕΒΕΘ, Μανώλης Βλαχογιάννης, ένας από τους «πατέρες» του «Βαρόμετρου ΕΒΕΘ», το οποίο φέτος κλείνει 16 χρόνια, η εικόνα της στάσης των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων δεν έχει μεταβληθεί ιδιαίτερα, σε σχέση με τα προηγούμενα βαρόμετρα, του Σεπτεμβρίου και του Μαρτίου. Όπως είπε, τα νοικοκυριά συνήθως αντιδρούν έντονα στον φόβο και την ελπίδα, κάτι που είχε αποτυπωθεί έντονα στα βαρόμετρα Μαρτίου του 2020 (οπότε εκδηλώθηκε η πανδημία) και 2022 (αμέσως μετά το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία). Αυτό που τώρα κυρίως «βαραίνει» στην εικόνα του δείκτη που αφορά τα νοικοκυριά είναι ο πληθωρισμός: ενδεικτικό είναι ότι ο δείκτης πρόβλεψης για την εξέλιξη των τιμών στο επόμενο 12μηνο επανήλθε στις +36 μονάδες, υποδηλώνοντας ότι τα νοικοκυριά εξακολουθούν να αναμένουν αυξήσεις.
Επιπλέον, οι καταναλωτές αξιολογούν αρνητικά την κατάσταση του νοικοκυριού τους το τελευταίο εξάμηνο και παραμένουν απαισιόδοξοι για το μέλλον, ενώ παρατηρείται αισθητή επιδείνωση στην πρόθεση για σημαντικές αγορές, με το 56% των ερωτηθέντων να θεωρούν ότι δεν είναι η κατάλληλη στιγμή για κάτι τέτοιο (49% τον Μάρτιο) και το 63% να εκτιμά ότι θα δαπανήσει λιγότερα χρήματα στους επόμενους 12 μήνες (51%). Επιπλέον, όπως επισήμανε ο διευθυντής ερευνών της Palmos Analysis Πασχάλης-Αλέξανδρος Τεμεκενίδης, περιορισμένη -και με τεράστια διαφοροποίηση σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο- είναι η πρόθεση αποταμίευσης, με περίπου τα μισά νοικοκυριά να δηλώνουν ότι «τα βγάζουν πέρα ίσα ίσα» και το 27% να απαντά ότι «τρώει από τα έτοιμα». Μόνο ένα στα τέσσερα νοικοκυριά απάντησε ότι αποταμιεύει χρήματα. Στα θετικά στοιχεία, σε μονοψήφιο ποσοστό (9%, έναντι 25% τον Μάρτιο του 2022) παραμένει ο αριθμός όσων αδυνατούν να πληρώσουν τον λογαριασμό του ηλεκτρικού ρεύματος, παρότι το 56% δηλώνει πως το θεωρεί υψηλό το τίμημα και δυσκολεύεται στην αποπληρωμή του. Σύμφωνα με τον κ. Τεμενεκενίδη, οι Θεσσαλονικείς εμφανίζονται σε γενικές γραμμές λιγότερο απαισιόδοξοι, σε σχέση με τον εθνικό μέσο όρο.
Οι επιχειρήσεις και τα boxes
Σταθερότητα παρουσιάζει, σε γενικές γραμμές, το επιχειρηματικό κλίμα στη Θεσσαλονίκη, παρότι οι διαφοροποιήσεις μεταξύ των διάφορων κλάδων είναι σημαντικές. Στη βιομηχανία ο δείκτης παραμένει σταθερός, σε ελαφρά αρνητικό έδαφος, στις -5 μονάδες. Ενώ η παραγωγή του τελευταίου εξαμήνου αξιολογείται καλύτερα, οι προσδοκίες για το μέλλον επιδεινώνονται, αλλά παραμένουν σε θετικό έδαφος. Ως κυριότερος περιοριστικός παράγοντας για την παραγωγή επανέρχεται στην πρώτη θέση η έλλειψη εργατικού δυναμικού (46%).
Ο δείκτης των υπηρεσιών, που περιλαμβάνει και τον τουρισμό, καταγράφει σταθερότητα σε θετικό έδαφος στις +14 μονάδες. Ωστόσο, καταγράφεται επιδείνωση στις προσδοκίες για τη ζήτηση (+21 από +32) και την απασχόληση το επόμενο εξάμηνο.
Στο λιανικό εμπόριο, ο δείκτης παραμένει σταθερά αρνητικός στις -7 μονάδες, όσο και τον Μάρτιο του 2025. Οι πωλήσεις του προηγούμενου εξαμήνου παρουσιάζουν αισθητή ανάκαμψη (δείκτης στο -19 από -32), αλλά οι εκτιμήσεις για τις πωλήσεις και τις παραγγελίες του επόμενου εξαμήνου επιδεινώνονται. Σύμφωνα με τον κ. Βλαχογιάννη, ο κλάδος του λιανεμπορίου διανύει περίοδο μεγάλης δομικής αναπροσαρμογής, η οποία γίνεται εμφανής με μια απλή βόλτα στην αγορά, από τον αριθμό των «boxes» (σ.σ.αυτόματων θυρίδων παράδοσης προϊόντων), που αυξάνονται διαρκώς: «Παρατηρείται μεγάλη αύξηση στο εξ αποστάσεως εμπόριο και αυτό φαίνεται από τον αριθμό των boxes. Ήδη τρεις εταιρείες του είδους μπήκαν στην αγορά και σημειώνεται διαρκής αύξηση των σημείων παράδοσης εμπορευμάτων, κάτι που (…) ίσως αρχίσει σταδιακά να αυτονομείται από το κλασικό στάσιμο εμπόριο. Όλο αυτό παίζει μεγάλο ρόλο στη διαμόρφωση της στάσης των εμπόρων», εκτίμησε.
Στις κατασκευές, για πρώτη φορά έπειτα από σχεδόν δύο χρόνια, ο δείκτης πέρασε σε οριακά αρνητικό έδαφος στις -2 μονάδες (από +6 το προηγούμενο εξάμηνο). Η πτώση αποδίδεται στη χαμηλότερη κατασκευαστική δραστηριότητα του προηγούμενου εξαμήνου και τη συνεχιζόμενη πτωτική τάση στις παραγγελίες. Η έλλειψη εργατικού δυναμικού παραμένει ο κυρίαρχος περιοριστικός παράγοντας (57%).
Η στάση των Θεσσαλονικεών για Μετρό, Flyover και Τεχνητή Νοημοσύνη (ΤΝ)
Σε ό,τι αφορά το Μετρό Θεσσαλονίκης, περίπου τρεις στους 10 κατοίκους (29%) δηλώνουν ότι το χρησιμοποιούν. Η ικανοποίηση μεταξύ των χρηστών είναι εξαιρετικά υψηλή, με το 78% αυτών να δηλώνουν «πολύ» ή «αρκετά» ικανοποιημένοι, ποσοστό σημαντικά αυξημένο σε σχέση με το το 65% του προηγούμενου εξαμήνου. Για την πλειονότητα των κατοίκων ωστόσο (59%), η λειτουργία του Μετρό δεν έχει αλλάξει τις μετακινήσεις τους, κυρίως διότι δεν εξυπηρετεί την περιοχή τους (σ.σ. η έρευνα έγινε σε επίπεδο νομού και όχι πολεοδομικού συγκροτήματος). Μεταξύ των επιχειρήσεων, το 28% θεωρεί ότι το Μετρό ενίσχυσε την αγορά του κέντρου, αλλά αποδυνάμωσε τις περιφερειακές. «Μετά από έναν χρόνο λειτουργίας του Μετρό πιστεύω ότι αρχίζει η περίοδος της ωριμότητάς του και η πόλη “ζει” με το Μετρό, δεν το αντιμετωπίζει πλέον απλά ως ένα νέο αξιοθέατο», σημείωσε ο κ. Τεμενεκενίδης. Αυτό αποτυπώνεται άλλωστε και στους λόγους για τους οποίους οι πολίτες δηλώνουν πως το χρησιμοποιούν: το ποσοστό όσων δηλώνουν ότι το χρησιμοποιούν για λόγους αναψυχής και χαλάρωσης έχει μειωθεί σε σχέση με τον Μάρτιο του 2025 (στο 41% από 48%), ενώ αντίθετα έχουν αυξηθεί τα ποσοστά εκείνων που το αξιοποιούν όταν θέλουν να κάνουν τις αγορές τους στα καταστήματα (20% από 16%) και για επαγγελματικούς λόγους, όπως να επισκεφτούν έναν προμηθευτή ή πελάτη (το σχετικό ποσοστό εκτοξεύτηκε από το 8% τον Μάρτιο στο 20%).
Σχετικά με το flyover, σχεδόν μία στις δύο επιχειρήσεις (45%) αναφέρει ότι εξακολουθεί να βιώνει δυσκολίες ή αρνητικές επιπτώσεις από τις εργασίες κατασκευής. Το ποσοστό αυτό, ωστόσο, έχει σταθεροποιηθεί, υποδηλώνοντας προσαρμογή της αγοράς στις νέες κυκλοφοριακές συνθήκες.
στο 
