Διανύοντας ήδη το τρίτο τρίμηνο του έτους και με τον εξωδικαστικό μηχανισμό να ανεβάζει διαρκώς στροφές, όλο και περισσότεροι δανειολήπτες και οφειλέτες δημοσίου και ταμείων έχουν εναποθέσει τις ελπίδες τους για ρύθμιση των οφειλών τους και προστασία της περιουσίας τους στην πολυδιαφημισμένη και διαρκώς βελτιωμένη πλατφόρμα του.
Γράφει η Χριστίνα Γλυκού
Ειδικά δε μετά το Πάσχα – με τη διεύρυνση των κριτηρίων των ευάλωτων (οι οποίοι πλέον αποκαλούνται ‘’επιλέξιμοι’’) – πολλοί δανειολήπτες αν το εισόδημά τους είναι μέχρι 14.000 ευρώ (μονοπρόσωπο νοικοκυριό) και μέχρι 21.000 ευρώ (2 μέλη) μπορούν, εφόσον πληρούνται σωρευτικά τα κριτήρια και στην αξία της περιουσίας και των καταθέσεων και το ύψος των τραπεζικών υπολοίπων τους, να υποχρεώνουν τους ιδιώτες πιστωτές (εταιρείες διαχείρισης) σε αποδοχή της πρότασης του εξωδικαστικού.
Παραμένουν όμως δυστυχώς πολλοί ακόμα εκτός (προαιρετική συναίνεση), καθώς οι περισσότεροι έχουν οφειλές στα τραπεζικά ιδρύματα που ξεπερνούν τα 300.000 ευρώ (Ν. 5193/2025).
Θυμίζουμε ότι αν υπάρχει ενεργός πλειστηριασμός, ακόμη και οι ανωτέρω για να ρυθμίσουν μέσω της πλατφόρμας, καλούνται να καταβάλουν προκαταβολή 10% του υπολοίπου της οφειλής τους (σε επίπεδο διμερούς το σχετικό ποσοστό εκτοξεύεται στο 30-40%).
Μόνο όσοι μπορούν να εκδώσουν βεβαίωση ευάλωτου – πληρώντας τα παλιά πιο αυστηρά κριτήρια (7000 Ε για άγαμο και 10500 Ε για έγγαμο ζευγάρι) – μπορούν να ρυθμίσουν χωρίς προκαταβολή.
Αρκετοί είναι δε αυτοί που θεωρούν (λανθασμένα) ότι θα υπάρξει υποχρεωτικά κούρεμα των οφειλών τους μέσω εξωδικαστικού και απογοητεύονται όταν οι προτάσεις του δεν το περιλαμβάνουν.
Θυμίζουμε ότι το κούρεμα ή μη της οφειλής είναι άμεσα εξαρτώμενο από την αξία της περιουσίας του εκάστοτε οφειλέτη, καθώς σε περίπτωση που αυτή είναι χαμηλότερη της οφειλής, αυξάνονται οι πιθανότητες να λάβει χώρα, ενώ σε αντίθετη περίπτωση (αξία περιουσίας υψηλότερη της οφειλής), οι πιθανότητες να λάβουν το πολυπόθητο κούρεμα μέσω εξωδικαστικού μηδενίζονται.
Η πρόταση της πλατφόρμας (την οποία έχει δικαίωμα να αποδεχθεί ή να απορρίψει ο αιτών/ουσα) δεν επιδέχεται αντιπρότασης και η αποδοχή της είναι συνολική και όχι για συγκεκριμένους οφειλέτες.
Είναι δε χαρακτηριστικό ότι η διαδικασία περιλαμβάνει 3 στάδια: άνοιγμα αίτησης, οριστικοποίηση αυτής μετά την ολοκλήρωση της άντλησης των στοιχείων και αφού μοναδικοποιηθεί το σύνολο των εγγραφών και ανεβούν τα απαιτούμενα – ανά περίπτωση – δικαιολογητικά και τέλος ανάρτηση πρότασης (εντός διμήνου από την οριστική υποβολή) για αποδοχή ή απόρριψη αυτής από τον οφειλέτη.
Σε περίπτωση δε που ο οφειλέτης έχει χρέη μόνο σε δημόσιο και ταμεία, το σχετικό διάστημα από την οριστική υποβολή μέχρι την ανάρτηση της πρότασης ξεπερνά δυστυχώς στην πράξη κατά πολύ το δίμηνο και μπορεί να αγγίξει ακόμα και το 5-6μηνο.
Το γεγονός δε ότι η ανωτέρω αίτηση δεν είναι απλή, ούτε εύκολη οδηγεί τους περισσότερους δανειολήπτες σε συμβούλους για να μπορούν να φέρουν εις πέρας σωστά τη διαδικασία, ώστε να φτάσει στο στάδιο ανάρτησης της πρότασης.
Δυστυχώς όμως δεν είναι σπάνια τα φαινόμενα να απευθύνονται (απελπισμένοι και αγχωμένοι) σε μη ειδικούς, που δεν γνωρίζουν τη διαδικασία και δεν την ολοκληρώνουν σωστά.
Για τον λόγο αυτό είναι αδήριτη ανάγκη, η δημιουργία μητρώο πιστοποιημένων συμβούλων για τον εξωδικαστικό μηχανισμό, καταρτισμένων, ώστε να εκλείψουν τα ανωτέρω φαινόμενα και να μην εκμεταλλεύονται επιτήδειοι την αγωνία των οφειλετών.
Εν κατακλείδι, απουσία δικαστικού τρόπου ρύθμισης των οφειλών (στον απόηχο του νόμου 3869/10, ευρέως γνωστού ως νόμου Κατσέλη), ο εξωδικαστικός αποτελεί σε πολλές περιπτώσεις μονόδρομο για ρύθμιση, καθώς πλέον στις διμερείς διαπραγματεύσεις απαιτούνται από τους πιστωτές υψηλές προκαταβολές.
Είναι όμως επιτακτικό – όπως αναφέρθηκε ήδη ανωτέρω-, να υπάρξει μητρώο πιστοποιημένων (και κατάλληλων) συμβούλων και να διερευνηθούν περαιτέρω τα κριτήρια επιλεξιμότητας για υποχρεωτική συναίνεση των πιστωτών, ώστε να προστατευθεί εν τοις πράγμασι ο κύριος όγκος των οφειλετών, που παραμένει εκτός υποχρεωτικής συναίνεσης και ‘’βομβαρδίζεται’’ με κοινοποιήσεις διαταγών πληρωμής και πλειστηριασμών, άλλως να τους δοθεί η δυνατότητα δικαστικής ρύθμισης των οφειλών τους για να μην απωλέσουν το βιος τους.