Νέο κύκλο παρεμβάσεων που θα στηρίζεται σε κίνητρα και αντικίνητρα, προκειμένου να πειστούν οι ιδιοκτήτες να «ξεκλειδώσουν» κλειστά ακίνητα, ετοιμάζει η κυβέρνηση. Οι ανακοινώσεις θα γίνουν από τον πρωθυπουργό στη ΔΕΘ και -όπως άφησε να εννοηθεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης σε συνέντευξή του- ένα επιπλέον εργαλείο που θα προστεθεί στα σημερινά προγράμματα άτοκων δανείων για ανακαινίσεις αναμένεται να είναι και αυτό της επιδότησης.
Την ίδια στιγμή θετικό στις προτάσεις των servicers, για να βγουν στην αγορά 25.000 ακίνητα τα οποία θα μπορούσαν να ενισχύσουν την προσφορά στέγης που υπολείπεται σημαντικά της ζήτησης, είναι -σύμφωνα με πληροφορίες- το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.
Σύμφωνα με την εφημερίδα Απογευματινή, «κόκκινη γραμμή» στις προτάσεις των servicers πάντως παραμένει η Ηλεκτρονική Ταυτότητα Ακινήτου, που δεν θα πρέπει να αναμένεται καμία αλλαγή. Οι τελικές αποφάσεις του υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κυριάκου Πιερρακάκη, αναμένονται άμεσα, καθώς ο χρόνος τρέχει και επείγει να καλυφθεί η ζήτηση για το πρόγραμμα «Σπίτι μου 2».
Στο θέμα των servicers και της συζήτησης που έχει ανοίξει για να βγουν σπίτια στην αγορά από τα χαρτοφυλάκιά τους οι εταιρείες έχουν επισημάνει την ανάγκη θεσμικών παρεμβάσεων που θα μειώσουν τον χρόνο μεταγραφής των ακινήτων και θα διευκολύνουν την απόκτηση ακινήτων από τρίτους στους πλειστηριασμούς. Στην κατεύθυνση αυτή αναμένονται παρεμβάσεις που θα μεταφέρουν την υποχρέωση νομιμοποίησης του ακινήτου στον αγοραστή, συντομεύοντας τον χρόνο των μεταβιβάσεων, αλλά και παρεμβάσεις που θα κάνουν ευκολότερη την απόκτηση ακινήτων από τρίτους κατά τη διαδικασία των πλειστηριασμών.
Τόσο οι servicers που διαχειρίζονται τον μεγαλύτερο όγκο ακινήτων ως εμπράγματες εξασφαλίσεις σε μη εξυπηρετούμενα δάνεια 70 δισ. ευρώ που έχουν στα χαρτοφυλάκιά τους όσο και οι τράπεζες για τα ακίνητα που έχουν σωρεύσει από πλειστηριασμούς στους ισολογισμούς τους θέλουν και μπορούν να διοχετεύσουν στην αγορά 25.000 ακίνητα.
Σύμφωνα με αναφορές, στα τέλη του 2024 -από πλευράς των servicers- η Τράπεζα Πειραιώς και η Intrum διαχειρίζονται περίπου 10.000 ακίνητα, η doValue περίπου 3.500-4.000, η Εθνική Τράπεζα περίπου 4.000, η Eurobank περίπου 1.800-2.000 και η Alpha Bank με τη Cepal περίπου 2.500-3.000 ακίνητα, ενώ ακίνητα διαθέτουν και μικρότερες τράπεζες και servicers. Σημειώνεται ότι από τα παραπάνω ακίνητα μόλις 2.000-3.000 είναι ώριμα για μεταβίβαση.
Σύμφωνα με την εφημερίδα Απογευματινή, προκειμένου να επιλυθούν τεχνικά και νομικά εμπόδια και να ανοίξει ο δρόμος για την ταχύτερη διάθεση των ακινήτων αυτών, οι χρηματοπιστωτικοί φορείς έχουν ζητήσει να μειωθεί ο χρόνος στα επιμέρους στάδια μέχρι την ολοκλήρωση της μεταβίβασης των ακινήτων και να δοθεί η δυνατότητα σε αυτούς που αγοράζουν τα ακίνητα να τα νομιμοποιούν, καθώς τώρα υπόχρεος για την τακτοποίηση είναι ο πωλητής, με ό,τι αυτό συνεπάγεται χρονικά για την ολοκλήρωση της μεταβίβασης του ακινήτου.
Όπως επισημαίνουν, πρέπει να συντομεύσουν τα ενδιάμεσα στάδια μέχρι τη μεταβίβαση των ακινήτων, καθώς υπάρχουν μεγάλες καθυστερήσεις στις διαδικασίες σε κτηματολόγια και πολεοδομίες. Παρά τη βελτίωση στον χρόνο μεταγραφής στα κτηματολόγια για τα νέα ακίνητα, στη συντριπτική πλειονότητα των ακινήτων για μεταγραφή η διαδικασία παίρνει από ενάμισι μέχρι και δύο τρία χρόνια.
Στο ίδιο μήκος κύματος, οι χρηματοπιστωτικοί φορείς έχουν επισημάνει τη χρονοβόρα έκδοση της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Ακινήτου (η διαδικασία απαιτεί από έξι μήνες μέχρι και αρκετά χρόνια, αν υπάρχουν προβλήματα με το ακίνητο και απαιτούνται επιπλέον άδειες). Στο θέμα της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας, πάντως, το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών είναι αμετακίνητο, καθώς δεν νοείται μεταβίβαση ακινήτου χωρίς τον ηλεκτρονικό του φάκελο, στον οποίο περιλαμβάνονται όλα τα στοιχεία της ιδιοκτησίας.
Σε κάθε περίπτωση, servicers και τράπεζες αναφέρουν ότι το μέσο χρονικό διάστημα για να ωριμάσει ένα ακίνητο είναι το δεκαοκτάμηνο, αν και η ωρίμαση των ακινήτων στην πράξη (δηλ. η πορεία μέχρι τη μεταγραφή) διαρκεί από δώδεκα μήνες μέχρι και αρκετά χρόνια.
Συνδυαστικά, στο ΥΠΕΘΟ έχουν επισημανθεί και οι καθυστερήσεις στη δικαστική διαδικασία (σ.σ.: άσκηση ανακοπών από τον οφειλέτη), που αποτρέπουν τρίτους να αποκτήσουν ακίνητο από πλειστηριασμό. Ακόμη και στην περίπτωση, όμως, που η διαδικασία κυλήσει εξαρχής χωρίς ανακοπή από τον οφειλέτη, από τη στιγμή που κατακυρωθεί το ακίνητο σε τρίτο στον πλειστηριασμό, αυτός έχει περιθώριο δέκα ημερών για να καταβάλει το τίμημα.
Είναι προφανές ότι κατ’ αυτόν τον τρόπο αποκλείονται όσοι δεν έχουν ολόκληρο το τίμημα σε μετρητά. Το κώλυμα αυτό θα μπορούσε να εξαλειφθεί, αν το υπουργείο Οικονομικών θεσμοθετήσει τη δυνατότητα των τραπεζών να χρηματοδοτούν τρίτους που θέλουν να αποκτήσουν ακίνητο από πλειστηριασμό, βάζοντας ως εγγύηση το ίδιο το ακίνητο.