Η Ευρωπαϊκή Ένωση στοχεύει να καταστεί κλιματικά ουδέτερη, μέχρι το 2050. Αυτό σημαίνει ότι το σύστημα ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει να μετακινηθεί από τα ορυκτά καύσιμα, στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Ταυτόχρονα, η κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος πρέπει να γίνει πιο ευέλικτη, ώστε να συμβαδίζουν οι ώρες αιχμής, με την προσφορά, αναφέρει σε ανακοίνωσή του Κέντρο Προστασίας Καταναλωτών (ΚΕ.Π.ΚΑ.).
Επίσης υπογραμμίζεται ότι «ενώ οι μεγάλοι καταναλωτές ενέργειας έχουν αρχίσει να ανταποκρίνονται στις υπηρεσίες προσφοράς και ζήτησης, η Ευρώπη δεν θα καταφέρει να αγγίξει την κλιματική ουδετερότητα, μέχρι το 2050, χωρίς την ευελιξία των νοικοκυριών. Πώς, όμως, μπορούν οι καταναλωτές να ενθαρρυνθούν να μετακινηθούν από τις παραδοσιακές συμβάσεις, σε πιο ευέλικτες και τί προστασία χρειάζονται; Πώς να προστατευτεί καλύτερα η ιδιωτικότητα και να διασφαλιστεί ότι οι καταναλωτές έχουν τον έλεγχο των δεδομένων τους;
Η BEUC – Ευρωπαϊκή Οργάνωση Ενώσεων Καταναλωτών κατέθεσε 6 προτάσεις, τις οποίες συμμερίζεται το ΚΕ.Π.ΚΑ. – Κέντρο Προστασίας Καταναλωτών:
1. Οι δυνατότητες του τομέα κατοικίας είναι σημαντικές: Οι κατοικίες, σήμερα, αντιπροσωπεύουν περίπου το 1/3 της ζήτησης ηλεκτρικού ρεύματος, σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Για να πετύχει η Ευρωπαϊκή Ένωση τους κλιματικούς της στόχους, πρέπει να αυξηθεί η χρήση του ηλεκτρικού ρεύματος για θέρμανση-ψύξη, κατά 50-70%, μέχρι το 2050. Επίσης, τα οχήματα πρέπει να είναι ηλεκτρικά, σε ποσοστό 50-75%, μέχρι το 2050. Προϊόντα, που διευκολύνουν την ευέλικτη κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος, όπως οι έξυπνοι θερμοσίφωνες και οι αντλίες θερμότητας, χρησιμοποιούνται, ήδη, από τα νοικοκυριά. Μπορούν να βοηθήσουν τα νοικοκυριά να αλλάξουν μέχρι και το 90% της θέρμανσης τους, χωρίς υποβαθμίζουν την άνεσή τους. Τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, επίσης, μπορούν να συνεισφέρουν στην ευελιξία, γιατί μπορούν να φορτιστούν σε ώρες χαμηλής ζήτησης και να «επιστρέψουν» ηλεκτρικό ρεύμα στο δίκτυο, σε ώρες υψηλής ζήτησης. Παρ΄ όλα αυτά, τα νοικοκυριά, ίσως, δε μπορέσουν να προσαρμόσουν την κατανάλωσή τους, κάθε φορά που το σύστημα χρειάζεται αυτήν την προσαρμογή. Εδώ ακριβώς βρίσκεται η απάντηση στη συλλογική ζήτηση:
Εάν ενώσουμε πολλές μικρές ατομικές καταναλώσεις, μπορούμε να έχουμε καλύτερο αποτέλεσμα.
2. Τα νοικοκυριά μπορούν να αλλάξουν την κατανάλωσή τους, εάν έχουν τα κατάλληλα κίνητρα: Μελέτη της οργάνωσης Citizens Advice, στο Ηνωμένο Βασίλειο, δείχνει ότι οι καταναλωτές κατανοούν την ανάγκη να χρησιμοποιούν το ηλεκτρικό ρεύμα με ευελιξία και θέλουν να «παίξουν» το δικό τους ρόλο. Η μελέτη δείχνει, όμως, ότι οι καταναλωτές θα ασχολούνταν, με την αλλαγή αυτή, εάν είχαν τις κατάλληλες οικονομικές απολαβές και επαρκή προστασία των οικονομικών τους, μέσω μηχανισμών, είτε μέσω ευέλικτων τιμών, είτε με ανώτατο πλαφόν τιμών.
Οι οικονομικές απολαβές πρέπει να επιτρέπουν, στους καταναλωτές, να αποσβέσουν γρήγορα την αρχική επένδυση, σε προϊόντα που θα διευκολύνουν την ευέλικτη κατανάλωση και θα επιτυγχάνουν οικονομία αργότερα.
3. Τα νοικοκυριά είναι πρόθυμα να προσαρμόσουν την κατανάλωσή τους, εάν έχουν εγγυήσεις ότι οι ανάγκες τους θα ικανοποιούνται: Προϊόντα και υπηρεσίες, όπως η έξυπνη φόρτιση ενός ηλεκτρικού οχήματος και η συγκέντρωση μεμονωμένων καταναλώσεων σε μεγαλύτερα σύνολά, μπορεί να βοηθήσουν τους καταναλωτές να εξοικονομήσουν χρήματα. Αυτόματα, μετακινούν την κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος, σε ώρες χαμηλής ζήτησης, και επομένως χαμηλών τιμών, συνεισφέροντας, έτσι και στη σταθερότητα του συστήματος. Οι καταναλωτές θα αποδεχθούν, ευρέως, αυτά τα προϊόντα και τις υπηρεσίες, εάν έχουν εγγυήσεις ότι δε θα υποβαθμιστεί η ικανοποίηση των αναγκών τους και ότι η χρήση αυτών θα τους προσφέρει ευκολίες και άνεση. Για παράδειγμα, θα αποδεχθούν την έξυπνη φόρτιση ηλεκτρικού οχήματος, εάν έχουν εγγύηση για μία ελάχιστη φόρτιση και εάν έχουν τη δυνατότητα να ορίσουν συγκεκριμένο χρόνο για πλήρη φόρτιση.
4. Η χρήση έξυπνων αγαθών δεν πρέπει να είναι υποχρεωτική: Οι καταναλωτές πρέπει, να μπορούν να παρακάμψουν αυτοματοποιημένες αποφάσεις. Ένα από τα βασικά εμπόδια για την αποδοχή, από τους καταναλωτές, των αυτοματοποιημένων αποφάσεων, που λαμβάνονται από τα έξυπνα προϊόντα και τις νέες υπηρεσίες ενέργειας, είναι η πιθανή απώλεια ελέγχου. Οι καταναλωτές είναι πιο πρόθυμοι να εμπιστευτούν τις αυτοματοποιημένες αποφάσεις, όταν δεν είναι υποχρεωμένοι. Βασικό στοιχείο, που θα διευκολύνει την αποδοχή είναι η εύκολη παράκαμψη των αυτοματοποιημένων αποφάσεων, σε περίπτωση επείγουσας ή έκτακτης ανάγκης. Για παράδειγμα, οι καταναλωτές, ίσως, χρειαστούν, να θερμάνουν περισσότερο τα σπίτια τους, όταν είναι ασθενείς.
5. Πρέπει να ισχύουν αυστηρά πρότυπα κυβερνοασφάλειας, για τα συνδεδεμένα στο διαδίκτυο προϊόντα: Οι Ενώσεις Καταναλωτών Test-Achats από το Βέλγιο Which, από το Ηνωμένο Βασίλειο (μέλη της BEUC) αποκάλυψαν προβλήματα, σε αρκετές έξυπνες οικιακές συσκευές. Οι έρευνες έδειξαν ότι οι χάκερ μπορούσαν εύκολα και μέσα σε 4 το πολύ ημέρες να πάρουν τον έλεγχο των συσκευών, που ήταν συνδεδεμένες στο διαδίκτυο. Αυτό το γεγονός δεν είναι επιζήμιο απλά και μόνον για τους καταναλωτές, αλλά μπορεί να προκαλέσει ζημιά στο ηλεκτρικό σύστημα, καθώς επιθέσεις σε άλλα προϊόντα, μπορεί να οδηγήσουν σε black-out. Τα έξυπνα προϊόντα, πρέπει να συμμορφώνονται με τις αρχές της ασφάλειας, από σχεδιασμό και από προεπιλογή.
6. Τα δικαιώματα των καταναλωτών για την προστασία της ιδιωτικής τους ζωής και των προσωπικών δεδομένων πρέπει να εφαρμόζονται αυστηρά: Τα δεδομένα των έξυπνων μετρητών, των έξυπνων συσκευών, των ηλεκτρικών αυτοκινήτων, διευκολύνουν την παροχή νέων υπηρεσιών ενέργειας, που θα ωφελήσουν τους καταναλωτές. Παρ΄ όλα αυτά, μία αναφορά της οργάνωσης Which, έδειξε ότι πολλοί άνθρωποι προβληματίζονται, για τους τρόπους που οι εταιρείες χρησιμοποιούν τα δεδομένα τους.
Μία πρόσφατη έρευνα, έδειξε ότι οι καταναλωτές θα «αγκαλιάσουν» τις νέες υπηρεσίες ενέργειας, όπως η έξυπνη φόρτιση των ηλεκτρικών αυτοκινήτων, εφόσον έχουν εγγυήσεις ότι οι πρακτικές των επιχειρήσεων είναι και διαφανείς και νόμιμες.
στο 