1.Τι ισχύει σήμερα για την έκδοση οικοδομικών αδειών στις εκτός σχεδίου περιοχές;
Μία λέξη χαρακτηρίζει την κατάσταση που επικρατεί: αλαλούμ. Κι αυτό διότι, υπό τις ίδιες προϋποθέσεις, άλλες πολεοδομίες εκδίδουν οικοδομικές άδειες και άλλες όχι.
2.Ποια είναι τα κριτήρια αρτιότητας που συνεχίζουν να ισχύουν;
Τα γνωστά όρια των 4, 8, 12 και 16 στρεμμάτων, ανάλογα με την περιοχή και τις προβλέψεις των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων. Επιπλέον, απαιτείται πρόσωπο 25 μέτρων σε κοινόχρηστο δρόμο.
3.Τι αλλάζει με τις εκκρεμείς οικοδομικές άδειες;
Με τα έως τώρα δεδομένα, οι άδειες που έχουν εκδοθεί νόμιμα δεν θίγονται. Για τις νέες, οι πολίτες θα πρέπει να αποδεικνύουν ότι το αγροτεμάχιο (οικόπεδο) έχει νόμιμο πρόσωπο σε αναγνωρισμένο δρόμο.
4.Ποιο θέμα υπάρχει (και είναι άλυτο μέχρι στιγμής) με τις λεγόμενες «δουλείες διόδου;»
Οι δρόμοι που είχαν δημιουργηθεί από ιδιώτες για πρόσβαση σε γήπεδα δεν θεωρούνται κοινόχρηστοι. Επομένως, τα οικόπεδα αυτά δεν μπορούν να αποκτήσουν νόμιμο δικαίωμα δόμησης μέσω τέτοιων διόδων.
5.Πότε αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί το νέο πλαίσιο για την εκτός σχεδίου δόμηση;
Ο χρονικός ορίζοντας ολοκλήρωσης του σχεδιασμού – με βάση τα όσα έχουν γίνει γνωστά – είναι τα μέσα του 2026. Εως τότε, θα έχει εγκριθεί το προεδρικό διάταγμα για τα κριτήρια αναγνώρισης οδών, και θα έχουν ολοκληρωθεί οι μελέτες για νησιά και ηπειρωτική χώρα, λένε από το ΥΠΕΝ.
6.Ποιες αεροφωτογραφίες θα χρησιμοποιηθούν ως έτος αναφοράς;
Θα χρησιμοποιηθούν οι αεροφωτογραφίες για την καταγραφή του οδικού δικτύου όπως ήταν το ’77. Δεν θα λαμβάνεται υπόψη το οδικό δίκτυο προ του ’23. Έτσι, η χρήση των αεροφωτογραφιών του ’77 αντικαθιστά το προηγούμενο όριο του 1923. Με τον τρόπο αυτό, γίνεται προσπάθεια από το ΥΠΕΝ να βασίζει τις αποφάσεις του σε πραγματική εικόνα του χώρου, και όχι σε υποθετικά και αμφισβητούμενα παρωχημένα στοιχεία.
7.Τι γίνεται με την «αναγνώριση οδών» και γιατί είναι απαραίτητη;
Η αναγνώριση οδών είναι η διαδικασία με την οποία το κράτος καταγράφει, χαρτογραφεί και θεσμοθετεί τους δρόμους που θεωρούνται κοινόχρηστοι. Είναι το πρώτο βήμα για να καθοριστεί ποια αγροτεμάχια εκτός σχεδίου, διαθέτουν νόμιμο «πρόσωπο σε δρόμο» και μπορούν να οικοδομηθούν.
8.Και πώς θα γίνει η αναγνώριση;
Οι ειδικές μελέτες αναγνώρισης οδών εκπονούνται ανά δημοτική ενότητα. Χαρτογραφούνται όλοι οι δρόμοι που υπάρχουν εκτός σχεδίου και εκτός ορίων οικισμών, καταγράφονται τα χαρακτηριστικά τους (μήκος, πλάτος, ρόλος) και αξιολογούνται αν πληρούν τα κριτήρια για να χαρακτηριστούν κοινόχρηστοι.
9. Ποια είναι τα κριτήρια για να θεωρηθεί ένας δρόμος κοινόχρηστος;
Ένας δρόμος θα θεωρείται κοινόχρηστος εφόσον:
(Α) Υφίσταται με τη βούληση της πολιτείας ή έχει αναγνωριστεί με νόμιμο τρόπο.
(Β) Υπάρχουν μελέτες που καταγράφουν το οδικό δίκτυο του ’77.
(Γ) Έχει αποτυπωθεί στο Κτηματολόγιο ή έχει αναγνωριστεί με αμετάκλητη δικαστική απόφαση.
(Δ) Συνδέεται λειτουργικά με δημόσιους χώρους ή υποδομές (π.χ. παραλίες, εκκλησίες, μνημεία).
10.Τι σημαίνει αυτό για τους ιδιοκτήτες που διαθέτουν ακίνητα σε εκτός σχεδίου περιοχές;
Με τη θεσμοθέτηση του οδικού δικτύου θα ξεκαθαρίσει οριστικά ποια αγροτεμάχια έχουν δικαίωμα δόμησης. Όσα διαθέτουν πρόσωπο σε κοινόχρηστο, αναγνωρισμένο δρόμο θα μπορούν να χτιστούν, σύμφωνα με τα ισχύοντα κριτήρια αρτιότητας.
11.Τι θα γίνει με τα αγροτεμάχια που δεν θα έχουν πρόσωπο σε αναγνωρισμένο δρόμο; Με τα έως τώρα δεδομένα, αυτά τα αγροτεμάχια δεν θα μπορούν να θεωρηθούν οικοδομήσιμα; Χάνουν δηλαδή εντελώς την αξία τους, αφού στην πράξη θα είναι… άχρηστα;
Το πιθανότερο σενάριο είναι πως αυτά τα ακίνητα θα χάσουν την αξία τους, εκτός κι αν προβλεφθεί κάποια λύση, μέσα από τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια.
12.Πώς θα αξιοποιηθούν οι νέες μελέτες αναγνώρισης οδών;
Οι μελέτες θα αποτελέσουν επίσημα τεχνικά και νομικά τεκμήρια. Με βάση αυτές θα καθοριστούν οι δρόμοι που θεωρούνται κοινόχρηστοι και θα εκδοθούν οι επόμενες οικοδομικές άδειες.
13.Πώς συνδέεται όλη αυτή η διαδικασία με τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια;
Τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια θα ενσωματώσουν τα δεδομένα των αναγνωρισμένων οδών, εξασφαλίζοντας ότι κάθε περιοχή θα έχει ενιαίο και νόμιμο πλαίσιο χωρικού σχεδιασμού.
14.Ποιο θα είναι το περιεχόμενο του νέου προεδρικού διατάγματος;
Το νέο ΠΔ καθορίζει τα κριτήρια αναγνώρισης των δρόμων, τις τεχνικές προδιαγραφές των μελετών και τους κανόνες παρόδιας δόμησης. Στόχος είναι η πλήρης νομική κατοχύρωση της δόμησης εκτός σχεδίου και η εξάλειψη της πολεοδομικής ανασφάλειας.
