Νέα έρευνα της Blupeak Estate Analytics αποκαλύπτει πως σήμερα περισσότερα από 2,2 εκατομμύρια σπίτια είναι κλειστά ωστόσο υπάρχει απόθεμα αλλά δεν κατοικείται. Ο αριθμός αυτός αντιστοιχεί σε ένα ποσοστό που υπερβαίνει το 1/3 του συνολικού στεγαστικού αποθέματος της χώρας με αποτέλεσμα η Ελλάδα να βρίσκεται στις πρώτες θέσεις της λίστας της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις ανενεργές κατοικίες. Μάλιστα σε πολλές άλλες χώρες της Ευρώπης τα αντίστοιχα ποσοστά κυμαίνονται μεταξύ 10% και 15%.
Τι άλλο δείχνουν τα στοιχεία
Τα ίδια στοιχεία της έρευνας δείχνουν πως
- περισσότερα από 500.000 είναι τα κλειστά σπίτια στην Αττική
- περισσότερα από 360.000 είναι τα κλειστά σπίτια στην Κεντρική Μακεδονία,
Και μετά ακολουθούν η Πελοπόννησος, η Δυτική Ελλάδα και η Θεσσαλία.
Σημειώνεται δε πως την στιγμή που δεκάδες χιλιάδες νοικοκυριά δυσκολεύονται να βρουν στέγη, εκατομμύρια τετραγωνικά μέτρα κατοικιών είναι ανενεργά, εγκαταλειμμένα ή απλώς κλειστά.
Το απόθεμα
Στην ίδια έρευνα επισημαίνεται πως σε παλαιότερες οικοδομικές γενιές βρίσκεται το μεγαλύτερο ποσοστό των κατοικιών που παραμένει κλειστό.Αναλυτικά:
- Μεταξύ 1961–1980 χτίστηκαν περισσότερες από 3 εκατομμύρια κατοικίες
- Κατά τη δεκαετία του ’80 ανεγέρθηκαν επιπλέον 1,6 εκατομμύρια
- Από το 1946–1960 χρονολογούνται περισσότερες από 1,1 εκατομμύρια κατοικίες
Τις περισσότερες φορές τα σπίτια αυτά δεν έχουν ενεργειακές μονώσεις ωστόσο έχουν σοβαρές φθορές από τον χρόνο και δεν ανταποκρίνονται στα σύγχρονα πρότυπα διαβίωσης. Η ανακαίνωση των σπιτιών αυτών για τους πλειοψηφία των ιδιοκτητών είναι οικονομικά ασύμφορη και για αυτόν τον λόγο παραμένουν κλειστά, εγκλωβισμένα σε μια ιδιότυπη ακινησία.
Γιατί ένα σπίτι παραμένει κενό
Τα σπίτια παραμένουν κενά για πολλούς λόγους.Κάποιους από τους είναι οι εξής:
- Η πλειοψηφία των άδειων κατοικιών αφορά εξοχικές και δευτερεύουσες χρήσεις .Πρόκειται για σπίτια που κατοικούνται για λίγες εβδομάδες τον χρόνο ωστόσο αυτά μένουν ανενεργά το υπόλοιπο.
- Παλιές, φθαρμένες κατοικίες είναι σε περιοχές που είτε δεν έχουν μεγάλη ζήτηση είτε οι υποδομές τους είναι περιορισμένες.
- Ακίνητα με νομικές εκκρεμότητες. Πρόκειται για περιπτώσεις αδιευκρίνιστης κληρονομικής κατάστασης, υπάρχουν διαφωνίες μεταξύ των συνιδιοκτητών ή τα φορολογικά βάρη είναι βαριά τα οποία λειτουργούν αποτρεπτικά στη διάθεση του ακινήτου.
Σε όλα αυτά, προστίθεται και μια νεότερη τάση: η άνθηση των βραχυχρόνιων μισθώσεων τύπου Airbnb, που ωθεί πολλούς ιδιοκτήτες να αποσύρουν τα σπίτια τους από τη μακροχρόνια μίσθωση, αφήνοντάς τα ουσιαστικά κλειστά εκτός τουριστικής περιόδου.
Η δήλωση του ιδρυτή της Blupeak Estate Analytics
Για το θέμα αυτό μιλά ο ιδρυτής της Blupeak Estate Analytics,Βασίλης Ηλιόπουλος. Όπως επισημαίνει ο κ.Ηλιόπουλος, το πρόβλημα δεν είναι ποσοτικό αλλά θεσμικό: «Η λύση δεν είναι να χτίσουμε άλλα. Πριν επεκταθούμε σε νέα οικόπεδα, πρέπει να επαναφέρουμε στη ζωή τον υπάρχοντα οικιστικό ιστό. Πρώτο βήμα είναι η καταγραφή: ένα Εθνικό Μητρώο Κατοικιών, ψηφιακό και προσβάσιμο, για να ξέρουμε τι έχουμε, πού βρίσκεται και σε τι κατάσταση είναι».
Παράλληλα, όπως υποστηρίζει, απαιτούνται στοχευμένα φορολογικά κίνητρα (μειώσεις ΕΝΦΙΑ, τεκμήρια, επιδοτήσεις για ενεργειακή αναβάθμιση), αλλά και προγράμματα συγχρηματοδοτούμενης ανακαίνισης, ώστε να καταστεί δυνατή η αξιοποίηση χιλιάδων κατοικιών που σήμερα κρίνονται ασύμφορες.
Τέλος, ο ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης μπορεί να αποδειχθεί κρίσιμος: «Οι δήμοι μπορούν να λειτουργήσουν ως ενδιάμεσοι διαχειριστές, να συγκεντρώνουν ανενεργά ακίνητα και να τα κατευθύνουν προς κοινωνική στέγαση: για φοιτητές, μονογονεϊκές οικογένειες, ηλικιωμένους», τονίζει ο κ. Ηλιόπουλος.
Ένα πρόβλημα σιωπηλό, αλλά όχι αόρατο
Στην πραγματικότητα, η κρίση κατοικίας στην Ελλάδα δεν είναι κρίση διαθεσιμότητας. Το οικιστικό απόθεμα υπάρχει – και είναι μεγάλο. Εκείνο που λείπει είναι οι μηχανισμοί που θα το ενεργοποιήσουν. Χωρίς ουσιαστική πολιτική για την αξιοποίηση των υφιστάμενων κατοικιών, τα άδεια σπίτια θα συνεχίσουν να στέκουν ως σιωπηλά μνημεία μιας χώρας που έχει σπίτι, αλλά δεν μπορεί να στεγάσει τους ανθρώπους της.
στο 