Η διατήρηση των σημερινών ορίων ηλικίας για την έξοδο προς τη συνταξιοδότηση – τουλάχιστον έως το 2030 – φαίνεται να κερδίζει έδαφος, καθώς τα στοιχεία για την αύξηση του προσδόκιμου ζωής παραμένουν στάσιμα, γεγονός που παρέχει ένα χρονικό «παράθυρο» μετάθεσης των επώδυνων μέτρων.
Σύμφωνα με το Βήμα της Κυριακής, οι πρώτες μελέτες που βρίσκονται σε εξέλιξη οδηγούν στο συμπέρασμα ότι το προσδόκιμο ζωής, το οποίο μειώθηκε λόγω της πανδημίας, δεν έχει ανακάμψει τόσο ώστε να συντρέχει λόγος για να εξεταστούν αλλαγές στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης που να τεθούν σε ισχύ από την 1.1.2027. Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, η κυβέρνηση αναμένεται να λάβει τις τελικές της αποφάσεις το δεύτερο εξάμηνο του 2026, με επικρατέστερη εκδοχή αυτή της αναβολής των – όποιων – μέτρων τουλάχιστον για μία τριετία.
Τα σενάρια
Μέχρι τώρα, η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί ότι τα όρια θα παραμείνουν σταθερά μέχρι το τέλος του 2027, ενώ σποραδικά διαρρέουν σενάρια για σταδιακή αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης την τριετία 2028 έως 2030. Σύμφωνα με την υφιστάμενη νομοθεσία, από το 2027 και μετά τα όρια συνταξιοδότησης θα επαναπροσδιορίζονται κάθε τρία χρόνια, με βάση το προσδόκιμο ζωής των ασφαλισμένων.
Το θέμα της αύξησης των ορίων ηλικίας στη χώρα μας θα τεθεί στο τραπέζι με βάση τη μελέτη της Αναλογιστικής Αρχής, η οποία εκπονείται κάθε τρία χρόνια, και θα αποτυπώσει, όπως δείχνουν τα μέχρι τώρα στοιχεία, αύξηση του προσδόκιμου ζωής, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο για αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης. Πάντως, τα αρμόδια στελέχη του υπουργεί- ου Εργασίας έχουν ήδη διαβεβαιώσει ότι η αύξηση των ορίων θα είναι σταδιακή (3-4 μήνες κατ’ έτος) ώστε να μην επιβαρυνθούν άμεσα οι ασφαλισμένου.
Ενδεικτική είναι πρόσφατη αναλογιστική μελέτη της Εθνικής Αναλογιστικής Αρχής, η οποία περιγράφεται και στην αντίστοιχη έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η έκθεση έθεσε επί τάπητος τις δυσοίωνες δημογραφικές εξελίξεις και τις επιπτώσεις τους. Η αύξηση του προσδόκιμου ζωής, σε συνδυασμό βέβαια με τις περιορισμένες γεννήσεις και τη γήρανση του πληθυσμού, έχει ως άμεσο αποτέλεσμα την αύξηση του ορίου συνταξιοδότησης. Η έκθεση αναφέρει για τη χώρα μας το ενδεχόμενο η θεσμοθετημένη ηλικία συνταξιοδότησης να αυξηθεί στα 67,5 έτη από τα 62 έτη που είναι σήμερα – με 40 έτη ασφάλισης.
Οι τρεις δείκτες
Σύμφωνα με το Βήμα της Κυριακής, τρεις είναι οι βασικοί δημογραφικοί δείκτες που θα κρίνουν το μέλλον του συνταξιοδοτικού:
- Ο δείκτης εξάρτησης ηλικιωμένων, δηλαδή το ποσοστό του πληθυσμού άνω των 65, σε σχέση με τους οικονομικά ενεργούς.
- Ο δείκτης γήρανσης, που από τυπώνει τη σχέση ηλικιωμένων και νέων εργάσιμης ηλικίας.
- Και ο δείκτης γονιμότητας, που ενώ βελτιώθηκε ελαφρώς, παραμένει στο χαμηλό επίπεδο του 1,5 παιδιού ανά γυναίκα.
Η εξέλιξη του προσδόκιμου ζωής αποτελεί κομβικό παράγοντα. Από το 2010 έως το 2015 αυξήθηκε κατά περίπου ένα έτος, ενώ από το 2015 έως το 2020 παρέμεινε στάσιμο – κυρίως λόγω της πανδημίας. Τέλος, θα πρέπει να αναφέρουμε ότι οι κατηγορίες των ασφαλισμένων που θα επηρεασθούν από τις μελλοντικές αλλαγές στα όρια συνταξιοδότησης μπορούν να συνοψισθούν στα εξής:
- Πρώτον, στους ασφαλισμένους σημερινής ηλικίας 50 ως 55 ετών που απέχουν 7 έως 12 έτη έως τη συμπλήρωση της ηλικίας των 62 ετών προκειμένου να αποκτήσουν δικαίωμα είτε για μειωμένη είτε για πλήρη σύνταξη, έχοντας 40 χρόνια ασφάλισης. Αυτή η κατηγορία συγκεντρώνει τις περισσότερες πιθανότητες να εγκλωβιστεί και να υποστεί κάποια χρονική επιβάρυνση με τις αλλαγές των ορίων ηλικίας.
- Δεύτερον, στους ασφαλισμένους με ηλικίες 35 ως 50 ετών, οι οποίοι μέχρι να συνταξιοδοτηθούν θεωρείται βέβαιο ότι θα επωμιστούν πάνω από μία αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης.
- Τρίτον, στους νέους ασφαλισμένους που διανύουν τα πρώτα χρόνια του εργασιακού τους βίου και θα πρέπει να συμβιβαστούν με την ιδέα ότι θα πάρουν σύνταξη με διαφορετικούς όρους απ’ ό,τι ισχύει σήμερα.
στο 
