Στα 24,5 δισ. ευρώ ανήλθαν τα ίδια κεφάλαια του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας το 2014, μετά από ζημιές ύψους 9,7 δισ. ευρώ για το 2014, κυρίως λόγω της πτώσης των τιμών των τραπεζικών μετοχών.
Το ΤΧΣ δημοσίευσε την Ετήσια Οικονομική Έκθεσή του για τη χρήση 2014.
Η Αναστασία Σακελλαρίου, Διευθύνουσα Σύμβουλος του ΤΧΣ δήλωσε:
Η έγκριση, το 2014, από το ΤΧΣ του δεύτερου γύρου ανακεφαλαιοποίησης των συστημικών τραπεζών συνολικού ύψους € 8,3 δισ. με τη συμμετοχή ιδιωτών επενδυτών συνέβαλε στην ενίσχυση της κεφαλαιακής τους επάρκειας και στην επιτυχή αξιολόγησή τους κατά την Πανευρωπαϊκή Άσκηση Προσομείωσης Ακραίων Καταστάσεων από την Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών και τον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό.
Το ΤΧΣ θα συνεχίσει να στηρίζει τη σταθερότητα του ελληνικού τραπεζικού συστήματος με απώτερο σκοπό την περαιτέρω ενίσχυση της ελληνικής οικονομίας.
Τα κυριότερα σημεία της οικονομικής έκθεσης του ΤΧΣ είναι τα εξής:
– Συστημικές Τράπεζες – Ανακεφαλαιοποίηση – Σχέδια Αναδιάρθρωσης: Το ΤΧΣ παρείχε τη συγκατάθεσή του στις τέσσερις συστημικές τράπεζες για την υλοποίηση Αυξήσεων Μετοχικού Κεφαλαίου (ΑΜΚ) με τη συμμετοχή θεσμικών επενδυτών, μέσω ιδιωτικής τοποθέτησης.
Το ΤΧΣ ενέκρινε επίσης τα Σχέδια Αναδιάρθρωσης των τεσσάρων τραπεζών, τα οποία εν συνεχεία εγκρίθηκαν και από την DG Competition.
– Πανευρωπαϊκή Άσκηση Συνολικής Αξιολόγησης από την Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών (εφεξής «ΕΑΤ») και τον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό (εφεξής «ΕΕΜ»): Έλεγχος Ποιότητας Στοιχείων Ενεργητικού και άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων. Την 26η Οκτωβρίου 2014, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (εφεξής «ΕΚΤ») και η ΕΑΤ γνωστοποίησε τα αποτελέσματα της πανευρωπαϊκής άσκησης συνολικής αξιολόγησης.
Η άσκηση αυτή περιελάμβανε τόσο τoν έλεγχο ποιότητας στοιχείων ενεργητικού (Asset Quality Review), όσο και μια άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων κατά την οποία η κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών που εξετάστηκε, δοκιμάστηκε κάτω από διαφορετικά σενάρια ακραίων καταστάσεων και υπολογίστηκε συγκρινόμενη με τα ελάχιστα όρια του δείκτη σε κάθε σενάριο.
Σύμφωνα με το στατικό σενάριο δυσμενών εξελίξεων, η συνολική κεφαλαιακή υστέρηση για τις ελληνικές συστημικές τράπεζες ανήλθε σε € 8,7δισ. ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη την επίπτωση της άντλησης κεφαλαίων που πραγματοποιήθηκε το 2014, το υπόλοιπο της κεφαλαιακής υστέρησης ανήλθε σε € 2,7δισ.
Οι ελληνικές τράπεζες αξιολογήθηκαν υπό την υπόθεση του δυναμικού ισολογισμού, με αποτέλεσμα να μην παρουσιάζουν ουσιαστική κεφαλαιακή υστέρηση.
– Αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις. Ο νόμος 4303/2014 (ΦΕΚ 231/17.10.2014) ψηφίστηκε από το Ελληνικό Κοινοβούλιο για την τροποποίηση του άρθρου 27Α του νόμου 4172/2013. Τo άρθρο αυτό αναφέρεται στην προαιρετική μετατροπή των αναβαλλόμενων φορολογικών απαιτήσεων («ΑΦΑ»), επί προσωρινών διαφορών που προκύπτουν από την συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στην αναδιάρθρωση του ιδιωτικού χρέους (PSI) και τις συσσωρευμένες προβλέψεις του δανειακού χαρτοφυλακίου, σε οριστικές και εκκαθαρισμένες απαιτήσεις έναντι του Ελληνικού Δημοσίου.
Το ποσό των αναβαλλόμενων φορολογικών απαιτήσεων το οποίο εκτιμάται ότι εντάσσεται στο πεδίο εφαρμογής του εν λόγω Νόμου για τις τέσσερεις συστημικές τράπεζες την 31/12/2014 ανέρχονταν σε € 12,8δις.
– Τράπεζες υπό Εκκαθάριση. Σύμφωνα με τη παράγραφο 15 του άρθρου 9 του Ν. 4051/2012 (Α’ 40) όπως τροποποιήθηκε από τον Ν. 4224/2013, το Ταμείο έπρεπε να καλύπτει έως την 31 Δεκεμβρίου του 2014 τα ποσά που θα κάλυπτε το ΤΕΚΕ στα πλαίσια της εξυγίανσης πιστωτικών ιδρυμάτων. Οι ειδικοί εκκαθαριστές των πιστωτικών ιδρυμάτων υπό εκκαθάριση ορίζονται από την ΤτΕ και υπόκεινται στον έλεγχο και την εποπτεία της ΤτΕ. Tο Ταμείο δεν έχει ανάμειξη ή έλεγχο επί της διαδικασίας εκκαθάρισης και επί των τελικών ποσών που θα ανακτηθούν από την εν λόγω διαδικασία. Το 2014, το Ταμείο εισέπραξε από τις εκκαθαρίσεις των τραπεζών το συνολικό ποσό των € 40εκ. ενώ τους πρώτους τέσσερις μήνες του 2015 € 209εκ.
Χρηματοοικονομικά Στοιχεία του Ταμείου για τη Χρήση 2014
Έσοδα από τόκους: Κατά το 2014 τα έσοδα από τόκους ανήλθαν σε € 76,7εκ. έναντι € 167,6εκ. για το 2013. Η μείωση των εσόδων από τόκους έναντι του 2013 οφείλεται κυρίως στη μείωση των ομολόγων Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΕΤΧΣ) που διακρατούσε το Ταμείο.
Απομείωση και προβλέψεις επενδύσεων και απαιτήσεων: Η ζημιά από απομείωση και προβλέψεις για το 2014 ανήλθε στο ποσό των € 284εκ. (2013: € 4.326εκ.) και αφορά στην απομείωση των απαιτήσεων από τις υπό εκκαθάριση τράπεζες.
Κέρδη από επενδυτικό χαρτοφυλάκιο: Το κέρδος ποσού € 5,4εκ. το οποίο εμφανίζεται το 2014 προέρχεται από την πώληση του Νέου Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου που πραγματοποιήθηκε το 2013 (2013: € 434εκ).
Ζημιές από χρηματοοικονομικά μέσα σε εύλογη αξία μέσω αποτελεσμάτων: Η ζημιά ποσού € 9.695εκ. της χρήσης του 2014 αφορά α) στο αποτέλεσμα από αποτίμηση των συμμετοχών του Ταμείου στις τέσσερεις συστημικές τράπεζες και στην πώληση των μετοχών από την εξάσκηση των warrants (ζημία € 10.705εκ. το 2014, έναντι ζημίας € 3.700εκ. το 2013) και β) στο αποτέλεσμα αποτίμησης των δικαιωμάτων αγοράς μετοχών (κέρδος € 1.010εκ. το 2014, έναντι ζημίας € 2.282εκ. το 2013).
Δαπάνες προσωπικού: Κατά τη χρήση 2014 οι δαπάνες ανήλθαν στο ποσό των € 2,8εκ. έναντι ποσού € 2,3εκ. για το 2013. Η αύξηση οφείλεται στην αύξηση του προσωπικού το οποίο, στα τέλη του 2014, ανήλθε στα 33 άτομα.
Γενικά διοικητικά και λοιπά λειτουργικά έξοδα: Κατά το 2014 ο εν λόγω λογαριασμός ανήλθε στο ποσό των € 17.4εκ. έναντι € 11εκ. για το 2013. Η αύξηση οφείλεται κυρίως σε α) έξοδα συμβούλων για τις αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου και λοιπών συναλλαγών των 4 συστημικών τραπεζών και στην πώληση των μεταβατικών πιστωτικών ιδρυμάτων, και β) έξοδα θεματοφυλακής για τις μετοχές των τραπεζών που κατέχει το Ταμείο.
Χρηματοοικονομικά μέσα σε εύλογη αξία μέσω αποτελεσμάτων: Κατά την 31/12/2014 η εύλογη αξία του χαρτοφυλακίου του Ταμείου ανερχόταν σε € 11.622εκ. έναντι € 22.585 εκ. την 31/12/2013.
Ταμείο και διαθέσιμα σε Τράπεζες: Κατά την 31/12/2014 το ταμείο και τα ταμειακά διαθέσιμα σε τράπεζες ανερχόταν στο ποσό των € 670εκ. έναντι ποσού € 489 εκ. την 31/12/2013. Η κίνηση του εν λόγω υπολοίπου το 2014 αφορά σε εκροές ποσο € 195εκ. και εισροές ποσού € 376εκ.
Επενδυτικό χαρτοφυλάκιο: Κατά την 31/12/2014 το επενδυτικό χαρτοφυλάκιο παρέμεινε αμετάβλητο στα € 10.937εκ.
Απαιτήσεις από τράπεζες υπό εκκαθάριση: Kατά την 31/12/2014 το ποσό ανήλθε στα € 2.542εκ. (31/12/2013: € 2.853εκ.).
Ίδια κεφάλαια: Κατά το 2014 η ζημιά ανήλθε στο ποσό των € 9.917εκ. και οι συσσωρευμένες ζημιές στο ποσό των € 25.195εκ. από € 15.278εκ. το 2013. Δεδομένης της αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου και της αύξησης του συσσωρευμένου ελλείμματος, το σύνολο των ιδίων κεφαλαίων ανήλθε στο ποσό των € 24.505εκ. το 2014 έναντι ποσού € 34.422εκ. το 2013.
Οι δραστηριότητες του Ταμείου μετά την ημερομηνία του Ισολογισμού
α) Επιστροφή των ομολόγων του ΕΤΧΣ και μείωση του Κεφαλαίου του ΤΧΣ. Σε συνέχεια της υπουργικής απόφασης της 26ης Φεβρουαρίου 2015 και σύμφωνα με την Κύρια Σύμβαση Χρηματοδοτικής Διευκόλυνσης που υπογράφηκε τον Μάρτιο του 2012, όπως τροποποιήθηκε το 2015 και σε συμφωνία με τη δήλωση του Eurogroup της 20ης Φεβρουαρίου 2015, το ΤΧΣ προχώρησε με την επιστροφή των αχρησιμοποίητων ομολόγων του ΕΤΧΣ, ονομαστικής αξίας € 10.933εκ, στις 27 Φεβρουαρίου 2015 και στη μείωση του καταβεβλημένου κεφαλαίου του κατά το ίδιο ποσό.
β) Μεταφορά ποσού € 555.9εκ. στο Ελληνικό Δημόσιο. Σύμφωνα με την παρ. 7, αρθρ. 16 Γ του
N.3864/2010, οι τράπεζες που έλαβαν κεφαλαιακή ενίσχυση, πλήρωσαν εφάπαξ στο ΤΧΣ προμήθεια της τάξης των € 555,6εκ., το οποίο αναγνωρίστηκε στις Οικονομικές Καταστάσεις του 2012 ως εφάπαξ έσοδο από προμήθειες και πράγματι εισπράχτηκε από το Ταμείο το Δεκέμβριο του 2012. Στις 19 Μαρτίου 2015, σύμφωνα με το άρθρο 35 του Ν. 4320/2015, το ΤΧΣ μετέφερε το ποσό αυτό και τους σχετικούς δεδουλευμένους τόκων συνολικού ύψους € 555,9εκ. στην Ελληνική Δημοκρατ
στο 