Oι προκλήσεις για την ελληνική βιομηχανία πλαστικών αφορούν τις νομοθετικές ρυθμίσεις σχετικά με τον περιορισμό της χρήσης πλαστικών προϊόντων, τη διαστρεβλωμένη εικόνα του πλαστικού από μερίδα της κοινής γνώμης και την επιδείνωση των οικονομικών συνθηκών στην Ελλάδα στη διάρκεια της κρίσης, σύμφωνα με μελέτη του ΙΟΒΕ με τίτλο: «Ο κλάδος πλαστικών στην Ελλάδα. Συμβολή στην ελληνική οικονομία, προκλήσεις και προοπτικές ανάπτυξης», που παρουσιάστηκε σε εκδήλωση του «Συνδέσμου Βιομηχανιών Πλαστικών Ελλάδος» στο ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος».
Στις προκλήσεις, σύμφωνα με τη μελέτη, περιλαμβάνονται, επίσης, τα υψηλά επιτόκια δανεισμού που αντιμετωπίζουν οι ελληνικές επιχειρήσεις και το φορολογικό πλαίσιο που χαρακτηρίζεται από αστάθεια και υψηλούς φορολογικούς συντελεστές.
Όπως αναφέρεται στη μελέτη, καταγράφηκε ισχυρή μείωση της παραγωγής πλαστικών οικοδομικών προϊόντων εξαιτίας της έντονης πτώσης της κατασκευαστικής δραστηριότητας στη χώρα κατά τη διάρκεια της κρίσης.
Σύμφωνα με την ευρωπαϊκή πολιτική για τα απόβλητα και την κυκλική οικονομία, η ανακύκλωση πλαστικών συσκευασιών πρέπει να ανέλθει στο 55% το 2030. Έχει οριστεί στόχος χρήσης ανακυκλωμένου PET στα πλαστικά μπουκάλια στο 25% το 2025 και στο 30% το 2030. Προωθούνται μέτρα για την αύξηση του μεριδίου των επαναχρησιμοποιούμενων πλαστικών συσκευασιών, όπως συστήματα επιστροφής εγγύησης.
Τα κράτη μέλη, αναφέρεται στην μελέτη, καλούνται να θεσμοθετήσουν εθνικούς ετήσιους στόχους για το ποσοστό επαναχρησιμοποιούμενων συσκευασιών. Εισάγεται η απαγόρευση στη χρήση ορισμένων πλαστικών προϊόντων μιας χρήσης, όπως πλαστικά μαχαιροπήρουνα και πιάτα, καλαμάκια και δοχεία τροφίμων και ποτών από διογκωμένη πολυστερίνη. Τίθενται περιορισμοί σε άλλα πλαστικά προϊόντα μιας χρήσης, όπως κυπελάκια και δοχεία τροφίμων από άλλες πλαστικές ύλες.
Προοπτικές της Πλαστικής Βιομηχανίας
Οι προοπτικές του κλάδου εξαρτώνται σε πολύ μεγάλο βαθμό από τις δυνατότητές του να συμμετέχει ενεργά και εποικοδομητικά στη μετάβαση προς ένα υπόδειγμα κυκλικής οικονομίας. Είναι κρίσιμη η συμβολή του εγχώριου συστήματος διαχείρισης αποβλήτων, όπου η σημερινή κατάσταση δεν είναι ενθαρρυντική.
Όπως εκτιμά η μελέτη, είναι υπαρκτός ο κίνδυνος η επίτευξη των στόχων για την κυκλική οικονομία να συνοδεύεται με εξαγωγή ανακυκλώσιμων υλών στο εξωτερικό και την εισαγωγή ακριβών δευτερογενών υλών, που θα επιβαρύνει την ανταγωνιστικότητα της εγχώριας βιομηχανίας χωρίς απαραίτητα να βελτιώνεται το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των πλαστικών. Στο πλαίσιο αυτό απαιτούνται παρεμβάσεις ούτως ώστε τα πλαστικά απόβλητα να μετατραπούν σε πόρους που θα μπορούν να αξιοποιηθούν από την εγχώρια βιομηχανία πλαστικών, διατηρώντας και ενισχύοντας την ανταγωνιστικότητά της και τη συμβολή της στην ελληνική οικονομία.
H Ανακύκλωση στην Ελλάδα σε αριθμούς
-Η Ελλάδα βρίσκεται στη τρίτη υψηλότερη θέση στην Ευρώπη με βάση το ποσοστό αστικών στερεών αποβλήτων που καταλήγουν σε εδαφική διάθεση (80% το 2017), μετά την Μάλτα και την Κύπρο.
-Η Ελλάδα βρίσκεται στη δεύτερη χαμηλότερη θέση στην ΕΕ μετά την Κύπρο, σε όρους κατά κεφαλήν όγκου ανακύκλωσης πλαστικών αποβλήτων (4 κιλά ανά άτομο το 2016), έναντι 16 κιλών ανά άτομο κατά μέσο όρο στην ΕΕ και 32 κιλών ανά άτομο στην Αυστρία που πρωτοπορεί στα συστήματα διαχείρισης πλαστικών απορριμμάτων.
Στην μελέτη προτείνεται η εξέταση των ακόλουθων βασικών παρεμβάσεων:
*Εφαρμογή της χωριστής συλλογής ρευμάτων απορριμμάτων ανά υλικό.
*Ενίσχυση της ανταποδοτικής ανακύκλωσης και θέσπιση συστήματος επιστροφής εγγύησης στα μπουκάλια (πλαστικά και γυάλινα).
*Εντατικοποίηση των εκστρατειών ενημέρωσης.
*Ενίσχυση των υποδομών συλλογής και επεξεργασίας αποβλήτων.
*Εφαρμογή κριτηρίων κυκλικής οικονομίας στις δημόσιες προμήθειες.
*Ενίσχυση των ηλεκτρονικών συστημάτων και των μηχανισμών ελέγχου.
*Κίνητρα και κυρώσεις σε περιφέρειες και δήμους.
*Ενίσχυση της χημικής ανακύκλωσης και άλλων καινοτόμων λύσεων.