Σε συμφωνία για τον σταδιακό τερματισμό των εισαγωγών φυσικού αερίου της ΕΕ από τη Ρωσία, με πλήρη απαγόρευση έως την 1η Ιανουαρίου 2028 κατέληξε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Μεταφορών, Τηλεπικοινωνιών και Ενέργειας στο Λουξεμβούργο.
«Σήμερα, το κυρίαρχο σημείο σύγκλισης της Ε.Ε. και της Αμερικής στον τομέα της ενέργειας είναι η απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο. Και σε αυτή τη νέα ενεργειακή αρχιτεκτονική, η πατρίδα μας διαδραματίζει πρωταγωνιστικό ρόλο. Με στρατηγικές υποδομές, Ρεβυθούσα, FSRU, IGB και ενεργή ανάμειξη στον κάθετο διάδρομο. Στηρίζουμε τον κανονισμό REPowerEU, καθώς οδηγεί την Ευρώπη σε ενεργειακή ανεξαρτησία. Απαραίτητη η αυστηρή τήρησή του από όλους. Γι’ αυτό χαιρετίζουμε τη ρητή πρόβλεψη στον αγωγό Turk Stream που μας προστατεύει από την καταστρατήγηση του κανονισμού. Η Ευρώπη οφείλει να επενδύσει άμεσα σε ενεργειακές, διασυνοριακές διασυνδέσεις, καθώς η ενεργειακή ασφάλεια οφείλει να μεταφράζεται σε χαμηλότερες τιμές για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις», ανέφερε κατά την προσέλευσή του ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρος Παπασταύρου τονίζοντας τον πρωταγωνιστικό ρόλο της Ελλάδας στην πορεία για ενεργειακή ανεξαρτησία της Ευρώπης.
Η πρόβλεψη για τον TurkStream
Επειδή υπήρξαν σημαντικές ποσότητες εισαγωγής φυσικού αερίου μέσω Ρωσίας, στο άρθρο 7(α) του Κανονισμού ενσωματώθηκε ονομαστική πρόβλεψη για τον αγωγό TurkStream.
Αυτός αρχίζει από τη Ρωσία, διέρχεται από την Τουρκία και παραδίδει φυσικό αέριο αποκλειστικά ρωσικής προέλευσης στο σημείο διασύνδεσης Βουλγαρίας – Τουρκίας (Strandzha 2 / Malkoclar).
Παράλληλα, οποιεσδήποτε άλλες ροές φυσικού αερίου μέσω Τουρκίας προς Βουλγαρία και Ελλάδα θεωρούνται ως ρωσικής προέλευσης, μέχρι την παροχή αδιαμφισβήτητων αποδεικτικών στοιχείων (unambiguous evidence) για τη μη ρωσική προέλευσή τους.
Οι όροι αυτοί ισχύουν κατά κόρον και στον δεύτερο αγωγό διασύνδεσης Βουλγαρίας–Τουρκίας (Strandzha 1 / Malkoclar), ο οποίος μεταφέρει φυσικό αέριο ρωσικής προέλευσης, τόσο μέσω αγωγών όπως ο BlueStream, όσο και μέσω υποδομών LNG (πέντε σημεία FSRU εντός της Τουρκίας), μαζί με ποσότητες ΦΑ/ΥΦΑ από άλλες τρίτες χώρες.
Ο κ. Παπασταύρου ανέφερε ότι σήμερα το κυρίαρχο σημείο σύγκλισης μεταξύ της ΕΕ και των ΗΠΑ στον ενεργειακό τομέα είναι η απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο.
«Σε αυτή τη νέα ενεργειακή αρχιτεκτονική, η πατρίδα μας διαδραματίζει πρωταγωνιστικό ρόλο, με στρατηγικές υποδομές (Ρεβυθούσα, FSRU, IGB και ενεργό ανάμειξη στον κάθετο διάδρομο).
Τόνισε, επίσης, ότι η Ευρώπη οφείλει να επενδύσει άμεσα σε ενεργειακές διασυνοριακές διασυνδέσεις καθώς η ενεργειακή ασφάλεια οφείλει να μεταφράζεται σε χαμηλότερες τιμές για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις.
Το σχέδιο στης Επιτροπής
Μάλιστα σύμφωνα με το σχέδιο της Επιτροπής, το αργότερο το 2028 θα απαγορευτούν πλήρως και μόνιμα οι εισαγωγές πετρελαίου, φυσικού αερίου μέσω αγωγών και υγροποιημένου φυσικού αερίου. Το εν λόγω σχέδιο το έχει εγκρίνει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ωστόσο θα πρέπει να δοθεί και το πράσινο φως στο Συμβούλιο των Ηγετών.
Η ΕΕ θέλει να καταργήσει σταδιακά τις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου και φυσικού αερίου προκειμένου να στερήσει από το Κρεμλίνο τα έσοδα για τη χρηματοδότηση του πολέμου του στην Ουκρανία.
Το απαιτούμενο όριο για την έγκριση είναι ενισχυμένη πλειοψηφία (55% των κρατών-μελών που αντιπροσωπεύουν το 65% του πληθυσμού της Ένωσης), το αποτέλεσμα κάθε άλλο παρά δεδομένο θεωρείται. Η στάση της Ουγγαρίας και της Σλοβακίας είναι ήδη αρνητική, επικαλούμενες θέματα ασφάλειας εφοδιασμού και εκτίναξης των τιμών.
Υφιστάμενες συμβάσεις προμήθειας: Η μεταβατική φάση
Την ίδια στιγμή το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Μεταφορών, Τηλεπικοινωνιών και Ενέργειας επιβεβαίωσε ότι από την 1η Ιανουαρίου 2026 θα απαγορευτούν οι εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου ωστόσο θα υπάρξει και μια μεταβατική περίοδο για τις υφιστάμενες συμβάσεις.
Συγκεκριμένα, οι βραχυπρόθεσμες συμβάσεις που έχουν συναφθεί πριν από τις 17 Ιουνίου 2025 μπορούν να συνεχιστούν έως τις 17 Ιουνίου 2026, ενώ οι μακροπρόθεσμες συμβάσεις μπορούν να διαρκέσουν έως την 1η Ιανουαρίου 2028.
Οι αλλαγές σε υφιστάμενες συμβάσεις θα επιτρέπονται μόνο για στενά καθορισμένους επιχειρησιακούς σκοπούς και δεν μπορούν να οδηγήσουν σε αύξηση των όγκων. Αυτό δεν ισχύει για ορισμένες δυνατότητες ευελιξίας κρατών μελών της ΕΕ που δεν έχουν χερσαία σύνορα και επηρεάζονται από πρόσφατες αλλαγές στις οδούς εφοδιασμού.
στο 
