Κροατία και Σερβία αντάλλαξαν μόλις πριν από λίγες μέρες, για άλλη μια φορά, «δηλητηριώδη βέλη». Η άρνηση του Βελιγραδίου να εξαναγκάσει τον σέρβο εθνικιστή ιδεολόγο Βόισλαβ Σέσελι, ο οποίος κατηγορείται για εγκλήματα πολέμου, να παραστεί στη σημερινή ανακοίνωση της απόφασης του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου της Χάγης σε βάρος του, συνιστά σοβαρή παραβίαση των διεθνών υποχρεώσεων, τόνισε η κροατική κυβέρνηση. Η σερβική απάντηση ήρθε αστραπιαία διά στόματος του υπουργού Εξωτερικών Ίβιτσα Ντάτσιτς, ο οποίος σχολίασε ότι στην Κροατία υπάρχουν πολλοί σαν τον Σέσελι.
Το νεότερο μέλος της ΕΕ, η Κροατία, απειλεί πλέον ανοικτά με βέτο την περαιτέρω ευρωπαϊκή προσέγγιση της υποψήφιας προς ένταξη Σερβίας. Καμιά από τις δύο χώρες δεν θέλει να αγγίξει ουσιαστικά το σκοτεινό κεφάλαιο του πολέμου στην πρώην Γιουγκοσλαβία με αποτέλεσμα να επανέρχεται η ένταση στις διμερείς σχέσεις.
Το λεγόμενο «Ματωμένο Πάσχα» του 1991, όταν υπήρξαν οι δύο πρώτοι νεκροί, θεωρείται η αφετηρία του πολέμου. Την Μ. Παρασκευή (29.03.1991) μαχητές της εξεγερμένης σερβικής μειονότητας στην Κροατία κατέλαβαν στο Εθνικό Πάρκο Plitvicer Seen, 130 χλμ. νοτιοδυτικά του Ζάγκρεμπ. Την Κυριακή του Πάσχα κροάτες αστυνομικοί έκαναν έφοδο στο πάρκο και το ανακατέλαβαν.
Τότε έχασαν τα ζωή τους ένας Κροάτης και ένας Σέρβος, που θεωρούνται οι πρώτοι νεκροί του πολέμου της Κροατίας, στον οποίο σκοτώθηκαν συνολικά περί τους 20.000 ανθρώπους σύμφωνα με έρευνες της κροατικής μη κυβερνητικής οργάνωσης Documenta. Περισσότεροι από 200.000 Σέρβοι εκτοπίστηκαν από τις εστίες τους στην Κροατία και δεν επέστρεψαν ποτέ.
Οι Σέρβοι της Κροατίας αντιστάθηκαν στην ανεξαρτησία
Οι Σέρβοι της Κροατίας, που αντιστοιχούσαν σε 12% του πληθυσμού των τότε 4,7 εκατομμυρίων, δεν ήθελαν να αποδεχθούν την κροατική ανεξαρτησία και μαζί με αυτήν την απόσχιση της χώρας από την Γιουγκοσλαβική Ομοσπονδία, στην οποία οι Σέρβοι αποτελούσαν τη μεγαλύτερη εθνοτική ομάδα και οι εκπρόσωποί της κατείχαν συντριπτικά περισσότερες ηγετικές θέσεις στην οικονομία, το κράτος και τις ένοπλες δυνάμεις.
Στην «Επανάσταση των Κορμών», όπως ονομάστηκε, οι Σέρβοι της Κροατίας απέκλεισαν ρίχνοντας κορμούς δέντρων σημαντικές μεταφορικές αρτηρίες της χώρας. Μετά από πολύωρη ανταλλαγή πυρών με αποτέλεσμα να τραυματιστούν 20 άνθρωποι η σύγκρουση κορυφώθηκε τη «Ματωμένη Κυριακή του Πάσχα».
Οι Σέρβοι κατόρθωσαν αρχικά με την υποστήριξη του καλά εξοπλισμένου Γιουγκοσλαβικού Λαϊκού Στρατού να θέσουν υπό τον έλεγχό τους το ένα τρίτο της Κροατίας ανακηρύσσοντας την «Αυτόνομη Σερβική Δημοκρατία της Κράινα», την οποία και απέσχισαν από την υπόλοιπη χώρα. Ωστόσο, στο τέλος του πολέμου (1995) οι κροατικές ένοπλες δυνάμεις με τη βοήθεια και των ΗΠΑ κατόρθωσαν να ανακαταλάβουν αυτά τα εδάφη. Η εδαφική ενότητα της χώρας αποκαταστάθηκε και η ανεξαρτησία της Κροατίας επιβλήθηκε οριστικά. Η Κροατία γιόρτασε πέρσι τα 20 χρόνια από το τέλος του πολέμου με μια στρατιωτική παρέλαση. Αντίθετα η Σερβία κήρυξε την ίδια μέσα εθνικό πένθος.
Στο απυρόβλητο πολλοί εγκληματίες πολέμου
Πριν από πέντε χρόνια εκατοντάδες μη κυβερνητικές οργανώσεις από όλα τα κράτη που προέκυψαν από την διάλυση της πρώην Γιουγκοσλαβίας συνενώθηκαν υπό το όνομα REKOM με κοινό σκοπό τη συλλογή ενός εκατομμυρίου υπογραφών. Στόχος της πρωτοβουλίας αυτής ήταν να ασκηθεί πίεση σε όλες τις κυβερνήσεις ώστε να συστήσουν περιφερειακές επιτροπές και να γίνει μια σοβαρή έρευνα για τη μοίρα των θυμάτων, εκείνων που εξακολουθούν να αγνοούνται, όσων εκτοπίστηκαν αλλά και γύρω από τα πολυάριθμα εγκλήματα πολέμου που διαπράχθηκαν χωρίς να έχουν καταλογιστεί ευθύνες.
Η πρωτοβουλία κατόρθωσε να συγκεντρώσει μόνο τις μισές από τις επιδιωκόμενες υπογραφές, η κίνησή αυτή απέτυχε παταγωδώς. Τα εθνικά δικαστήρια της Κροατίας και της Σερβίας έχουν κάνει μέχρι σήμερα ελάχιστα προκειμένου εγκληματίες πολέμου που βρίσκονται εν ζωή να απολογηθούν στη δικαιοσύνη για τις πράξεις τους.
Πηγή: DW
στο 