Σε έξι «φυλές» έχει χωρίσει η οικονομική ύφεση τις εμπορικές επιχειρήσεις. Κριτήρια για την κατηγοριοποίησή τους είναι το ύψος και η πορεία του κύκλου εργασιών αλλά και η ύπαρξη ή μη χρεών.
Αυτή η ομαδοποίηση προκύπτει από την ετήσια έκθεση για το ελληνικό εμπόριο που έκανε το Ινστιτούτο Εμπορίου και Υπηρεσιών (ΙΝΕΜΥ) της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Επιχειρηματικότητας και Εμπορίου (ΕΣΕΕ). Οι έξι φυλές είναι οι «δυναμικές» επιχειρήσεις, οι «αναπτυσσόμενες», οι «ανθεκτικές», οι «αγωνιστές», οι «συνεπείς» και οι «απειλούμενες». Τα χαρακτηριστικά της κάθε μίας ομάδας είναι άκρως ενδιαφέροντα και δείχνουν και τις τάσεις στην αγορά.
1. «Δυναμικές»
Η ομάδα αυτή αντιπροσωπεύει το 5,8% των επιχειρήσεων και παρουσιάζει την υψηλότερη εκτίμηση μέσου κύκλου εργασιών για το πρώτο εξάμηνο του 2016, που φτάνει τις 143.163 ευρώ με προ φόρων κέρδη 15.499 ευρώ. Το 36,9% των επιχειρήσεων της ομάδας ασχολούνται με φωτογραφικό και οπτικό εξοπλισμό, είδη δώρων, καινούργια είδη, όπως ηλεκτρονικό τσιγάρο κ.λπ., ενώ ιδιαίτερη συμμετοχή έχουν οι κλάδοι ένδυσης – υπόδησης και οικιακού εξοπλισμού. Μόνο το 6,8% ανήκει στον κλάδο των τροφίμων, γεγονός που δεν προκαλεί μεγάλη έκπληξη καθώς πρόκειται για κλάδο με χαμηλό περιθώριο κέρδους. Σχεδόν 6 στις 10 επιχειρήσεις δεν απασχολούν υπάλληλο, ενώ ηχρηματοδότηση γίνεται κατά κύριο λόγο με κεφάλαια της επιχείρησης (96%) και σε πολύ χαμηλότερο ποσοστό (44%) από προσωπικά κεφάλαια του επιχειρηματία. Το 87%, δεν βλέπει πιθανότητα λουκέτου, ενώ οι «δυναμικές» παρουσιάζουν άνοδο πωλήσεων και δεν έχουν χρέη. Η «φυλή» αυτή είναι πολύ πιθανό και να τη βελτιώσει τη θέση της ουσιαστικά στο μέλλον.
2. «Συνεπείς»
Ο κύκλος εργασιών πέφτει, αλλά οι επιχειρήσεις δεν έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τρίτους. Πρόκειται για την ομάδα με το μεγαλύτερο μερίδιο (32%), με μέσο κύκλο εργασιών τις 58.656 ευρώ και προ φόρων κέρδη τις 5.474 ευρώ. Από όλες τις ομάδες είναι εκείνη που φαίνεται ότι, παρά τις ισχυρές πιέσεις, χαρακτηρίζεται ως φερέγγυα και τυπική στις υποχρεώσεις της. Υψηλά είναι τα ποσοστά χρηματοδότησης με εταιρικά και προσωπικά του επιχειρηματία κεφάλαια. Ωστόσο, οι μειωμένες επιδόσεις της ομάδας έχουν οδηγήσει τον επιχειρηματία να είναι περισσότερο επιφυλακτικός σχετικά με τη βιωσιμότητα της μονάδας του (46%).
3. «Αναπτυσσόμενες»
Αυτές οι επιχειρήσεις παρουσιάζουν μεν αύξηση του κύκλου εργασιών, αλλά έχουν κάποια οφειλή προς τρίτους (ασφαλιστικά ταμεία, εφορία, τράπεζες). Το ποσοστό της στη συνολική κατανομή είναι μόλις 2,8%. Ο μέσος κύκλος εργασιών άγγιξε το πρώτο εξάμηνο του έτους τις 103.276 ευρώ, με προ φόρων κέρδη 8.622 ευρώ. Το 32,7% των επιχειρήσεων ανήκει στην ίδια οικονομική δραστηριότητα με την πρώτη ομάδα και σημειώνεται υψηλό ποσοστό στην κατηγορία των τροφίμων, παντοπωλείων και οικιακού εξοπλισμού. Ιδιαίτερα χαμηλό είναι το ποσοστό των επιχειρήσεων που ανήκει στον τομέα της ένδυσης-υπόδησης.
Το 56% απασχολεί τουλάχιστον έναν υπάλληλο, στοιχείο που δείχνει ότι συνεισφέρει περισσότερο στην απασχόληση απ’ ό,τι η πρώτη ομάδα. Αξιοσημείωτο είναι επίσης ότι όλες οι εταιρείες χρηματοδοτούνται από κεφάλαια της επιχείρησής τους. Το 57% βάζει κεφάλαια και από την τσέπη τους. Και σε αυτή την ομάδα η πιθανότητα διακοπής της λειτουργίας της επιχείρησης είναι χαμηλή.
4. «Ανθεκτικές»
Εχουν στάσιμες πωλήσεις μεταξύ των δύο εξαμήνων, αλλά δεν έχουν οφειλές προς τρίτους. Η ομάδα αυτή αντιπροσωπεύει το 19,3%, με μέσο κύκλο εργασιών τις 56.788 ευρώ και προ φόρων κέρδη τις 6.252 ευρώ για το α΄ εξάμηνο. Σχεδόν το ήμισυ είναι επιχειρήσεις που ανήκουν στους κλάδους «οικιακός εξοπλισμός» και «άλλο λιανικό». Περισσότερες από έξι στις 10 επιχειρήσεις της ομάδας δεν απασχολούν προσωπικό. Ψηλά είναι τα ποσοστά χρηματοδότησης από κεφάλαια της εταιρείας και του ίδιου του επιχειρηματία. Η πιθανότητα διακοπής της λειτουργίας της επιχείρησης είναι μεν σχετικά μικρή αλλά αξιοσημείωτη (24%). Πρόκειται όμως για ομάδα που παρουσιάζει μια προοπτική, μόλις οι συνθήκες του ευρύτερου μακροοικονομικού και επιχειρηματικού περιβάλλοντος το επιτρέψουν.
5. «Αγωνιστές»
Και αυτή η «φυλή» όπως και η προηγούμενη παρουσιάζει στασιμότητα στον κύκλο εργασιών μεταξύ των δύο εξαμήνων, αλλά έχουν οφειλές προς τρίτους. Αντιπροσωπεύει το 11,6% των επιχειρήσεων, με μέσο κύκλο εργασιών τις 66.537 ευρώ και προ φόρων κέρδη τις 8.681 ευρώ για το α’ εξάμηνο του 2016. Τα οικονομικά τους μεγέθη είναι ίδια με εκείνα της προηγούμενης ομάδας. Ομως έχουν προβεί σε μεγαλύτερα ανοίγματα σε σύγκριση με τις «ανθεκτικές», γεγονός που δυσχεραίνει την έγκαιρη αποπληρωμή των δανείων.
Μια άλλη εξήγηση μπορεί να προέρχεται από το γεγονός ότι υψηλότερα κέρδη συνεπάγονται μεγαλύτερες φορολογικές υποχρεώσεις, με αποτέλεσμα κάποιες οφειλές προς την εφορία να καθίστανται ληξιπρόθεσμες. Η δομή της απασχόλησης είναι ίδια με εκείνη της προηγούμενης «φυλής». Η χρηματοδότηση της επιχείρησης γίνεται κατά κύριο λόγο από κεφάλαια της εταιρείας. Με δεδομένη της στασιμότητα του κύκλου εργασιών και των ληξιπρόθεσμων οφειλών, η πιθανότητα αναστολής της λειτουργίας αυξάνεται σε σχέση με τις προηγούμενες ομάδες (37%).
6. «Απειλούμενες»
Η τελευταία ομάδα βρίσκεται στη δυσμενέστερη θέση συγκριτικά με όλες τις υπόλοιπες, αφού παρουσιάζει ταυτόχρονα μείωση του κύκλου εργασιών και ύπαρξη ληξιπρόθεσμων οφειλών προς τρίτους. Αντιπροσωπεύει το 27,6% της συνολικής κατανομής, ενώ -όπως είναι άλλωστε αναμενόμενο- σημειώνει τα χαμηλότερα επίπεδα όσον αφορά τον μέσο κύκλο εργασιών (30.491 ευρώ) και τα προ φόρων κέρδη κατά το πρώτο εξάμηνο του 2016. Πρόκειται κυρίως για επιχειρήσεις αυτοαπασχολουμένων, αφού στο 71% δεν απασχολούνται υπάλληλοι, ενώ σημειώνει τα χαμηλότερα ποσοστά στη χρηματοδότηση μέσω κεφαλαίων της επιχείρησης (86%), γεγονός που μπορεί να οφείλεται και σε εξάντληση αυτής της πρακτικής στο παρελθόν, αναφέρει το Έθνος. Οσον αφορά τα προσωπικά κεφάλαια του επιχειρηματία ως πηγή χρηματοδότησης, βρίσκεται στο ίδιο ύφος με τις «αναπτυσσόμενες», «ανθεκτικές» και τους «συνεπείς», παρόλο που βρίσκεται στην πιο δυσμενή θέση. Εξι στις δέκα βλέπουν «λουκέτο».
στο 