Αναλυτικός οδηγός για τις έξι κατηγορίες ασφαλιστικών εισφορών που καλούνται να επιλέξουν 1,3 εκατ. ασφαλισμένοι.
Της ΑΡΓΥΡΩΣ Κ. ΜΑΥΡΟΥΛΗ – ΠΗΓΗ: Realnews
Yψηλότερη σύνταξη έως και 1.000 ευρώ μπορούν να εξασφαλίσουν χιλιάδες ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι και αγρότες που θα επιλέξουν να καταβάλουν υψηλότερες εισφορές από την πρώτη ασφαλιστική κατηγορία. Η προθεσμία επιλογής μεταξύ των έξι κατηγοριών ασφαλίστρου λήγει την Τετάρτη 31 Ιανουαρίου και 1,3 εκατ. μη μισθωτοί καλούνται να αποφασίσουν το ύψος των εισφορών που θα καταβάλουν για το 2024.
Oι εισφορές για όλες τις ασφαλιστικές κατηγορίες (κλάδων σύνταξης, υγειονομικής περίθαλψης, επικουρικής ασφάλισης και εφάπαξ παροχών) θα είναι αυξημένες κατά 3,46%. Όσοι δεν υποβάλουν αίτηση δήλωσης επιλογής μεταβολής θα παραμείνουν για το τρέχον έτος στην κατηγορία στην οποία ήταν και πέρυσι. Η πρώτη πληρωμή των νέων εισφορών θα πρέπει να γίνει έως το τέλος Φεβρουαρίου.
Ειδικοί στην κοινωνική ασφάλιση κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, τονίζοντας ότι, όσο χαμηλότερες είναι οι εισφορές, τόσο χαμηλότερη και η μελλοντική σύνταξη. Μάλιστα, όσον αφορά τους ασφαλισμένους που βρίσκονται κοντά στην ηλικία συνταξιοδότησης και επιλέγουν για λίγα έτη υψηλότερη ασφαλιστική κατηγορία, ξεκαθαρίζουν ότι αυτό δεν αρκεί για να εξασφαλίσουν ένα ικανοποιητικό ποσό. Υψηλότερες συντάξιμες αποδοχές προκύπτουν από την επιλογή της τρίτης ασφαλιστικής κατηγορίας και πάνω.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ηλεκτρονικού Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης, το 90% από τους 1,3 εκατ. ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενους και αγρότες επιλέγει χαμηλές εισφορές, που οδηγούν σε χαμηλές μελλοντικές συντάξεις, οι οποίες δεν ξεπερνούν τα 1.000 ευρώ.
Η συντριπτική πλειονότητα των μη μισθωτών εγκλωβίζεται σε πολύ χαμηλές μελλοντικές συντάξεις, καθώς, βάσει των όσων ισχύουν μέχρι τώρα, κάποιος με 20 έτη ασφάλισης, πληρώνοντας την πρώτη, χαμηλή κατηγορία, θα λάβει σύνταξη που δεν θα ξεπερνά τα 510 ευρώ μεικτά. Εάν ο ίδιος επαγγελματίας, κατά τα ίδια 20 χρόνια, επιλέξει την ασφάλιση στην τρίτη κατηγορία, η σύνταξή του στο τέλος του ασφαλιστικού του βίου θα είναι 571 ευρώ. Εάν ο επαγγελματίας, αντί για 20 χρόνια, παραμείνει στην εργασία για 40 έτη, επιλέγοντας την πρώτη κατηγορία ασφάλισης, τότε η σύνταξη που θα λάβει θα είναι της τάξεως των 771 ευρώ, ενώ, εάν ασφαλιστεί στην έκτη κατηγορία για 40 συνεχή χρόνια, τότε η κύρια σύνταξή του θα διαμορφωθεί στα 1.634 ευρώ τον μήνα.
Κατηγορίες
Στην ιστοσελίδα του e-ΕΦΚΑ υπάρχει ειδική ηλεκτρονική πλατφόρμα, μέσω της οποίας οι ασφαλισμένοι μπορούν να επιλέξουν την ασφαλιστική κατηγορία στην οποία επιθυμούν να ενταχθούν για το 2024. Η πλατφόρμα θα παραμείνει ανοιχτή έως την Τετάρτη 31 Ιανουαρίου.
Η επιλογή ασφαλιστικής κατηγορίας δηλώνεται για τους κλάδους κύριας, επικουρικής ασφάλισης και εφάπαξ παροχής σε ενιαία αίτηση και ισχύει για όλο το έτος. Οι ασφαλισμένοι που δεν θα υποβάλουν αίτηση θα παραμείνουν για το έτος 2024 στην κατηγορία στην οποία είχαν ενταχθεί το προηγούμενο έτος. Η συντριπτική πλειονότητα των μη μισθωτών επιλέγει συνήθως την πρώτη και χαμηλότερη ασφαλιστική κατηγορία, οι εισφορές της οποίας είναι κατά 8 ευρώ τον μήνα (95,52 ευρώ το χρόνο) υψηλότερες φέτος, με την αύξηση του 3,5%. Οι νέες κατηγορίες των ασφαλιστικών εισφορών κυμαίνονται από 238,22 ευρώ για κύρια ασφάλιση και υγεία (πρώτη κατηγορία) έως και 642,09 ευρώ (έκτη κατηγορία).
Σχεδόν 8 ευρώ τον μήνα ή 95,52 ευρώ τον χρόνο αυξάνονται για τους περισσότερους μη μισθωτούς, που επιλέγουν την ασφάλιση στην πρώτη, χαμηλή ασφαλιστική κατηγορία, οι εισφορές για κύρια ασφάλιση και υγεία. Στην περίπτωση που κάποιος μη μισθωτός ασφαλισμένος (ελεύθερος επαγγελματίας ή αυτοαπασχολούμενος) καταβάλλει, εκτός από εισφορές για κύρια σύνταξη και ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, και εισφορές για επικουρική σύνταξη και εφάπαξ, τότε για την πρώτη κατηγορία θα κληθεί να πληρώσει επιπλέον κάτι παραπάνω από 10 ευρώ τον μήνα και συγκεκριμένα 311,95 ευρώ, όταν το 2023 πλήρωνε 301,54 ευρώ τον μήνα.
Οι ασφαλισμένοι που επιλέγουν την πρώτη ασφαλιστική κατηγορία θα πρέπει να αναλογιστούν ότι, από τα 238,22 ευρώ, για τη σύνταξή τους υπολογίζονται μόνο τα 175,83 ευρώ τον μήνα, ενώ για την έκτη κατηγορία, από τα 642,09 ευρώ, τα 567,19 ευρώ. Με βάση αυτά που ισχύουν σήμερα, η σύνταξη που θα λάβει κάποιος μετά από 40 έτη ασφάλισης, έχοντας επιλέξει τα περισσότερα χρόνια ασφάλισής του στην πρώτη, χαμηλή ασφαλιστική κατηγορία, δεν θα ξεπερνά τα 880 ευρώ.
Αντίστοιχα, κάποιος που επιλέγει την τρίτη ασφαλιστική κατηγορία θα λάβει σύνταξη περίπου 1.100 ευρώ, εφόσον διατηρήσει την ίδια κατηγορία για το σύνολο του ασφαλιστικού του βίου. Τέλος, αν κάποιος επιλέξει την ανώτερη (δηλαδή την έκτη) ασφαλιστική κατηγορία, μετά από 40 έτη ασφάλισης, διατηρώντας την ίδια κατηγορία, θα λάβει σύνταξη κοντά στα 1.800 ευρώ.
Παράλληλα, αναπροσαρμόζεται και το ανώτατο όριο ασφαλιστέων αποδοχών, το οποίο χρησιμοποιείται για τον υπολογισμό της μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς των μισθωτών και των εργοδοτών κατά 3,46% για το τρέχον έτος, και διαμορφώνεται στο ποσό των 7.373,88 ευρώ. Αυξάνονται κατά το ίδιο ποσοστό και οι ασφαλιστικές εισφορές των αγροτών, καθώς επίσης και οι εισφορές για όσους ασφαλίζονται για επικούρηση και εφάπαξ. Σε όλα τα νέα ποσά για την κύρια ασφάλιση πρέπει να προστεθούν και 10 ευρώ τον μήνα, λόγω της ειδικής εισφοράς υπέρ ανεργίας που καταβάλλεται προς τη ΔΥΠΑ (τ. ΟΑΕΔ).
Αντίστοιχα, για τους αγρότες, η πρώτη ασφαλιστική κατηγορία διαμορφώνεται για το νέο έτος στα 141,8 ευρώ, αυξημένη κατά 4,74 ευρώ τον μήνα (ή 56,88 ευρώ ετησίως) σε σχέση με το 2023, ενώ η έκτη ασφαλιστική κατηγορία φτάνει στα 384,56 ευρώ, δηλαδή αυξάνεται κατά 12,86 ευρώ τον μήνα ή 154,32 ευρώ τον χρόνο.
Οσο για τις εισφορές επικουρικής ασφάλισης και εφάπαξ (αφορούν τις περιπτώσεις που οι μη μισθωτοί ασφαλισμένοι έχουν υποχρέωση ασφάλισης), η αύξηση του 3,46% διαμορφώνει την πρώτη ασφαλιστική κατηγορία για επικούρηση στα 44,24 ευρώ (+1,48 ευρώ τον μήνα ή 17,76 ευρώ τον χρόνο) και για εφάπαξ στα 29,49 ευρώ (+0,98 ευρώ τον μήνα ή 11,76 ευρώ τον χρόνο).
Συντάξεις
Η σύνταξη υπολογίζεται με τον μέσο όρο των εισφορών που έχει καταβάλει ο ελεύθερος επαγγελματίας από το 2002 μέχρι τον χρόνο που συνταξιοδοτείται, κάτι που σημαίνει ότι κάποιος που αρχίζει ασφάλιση σήμερα θα λάβει σύνταξη με βάση τον μέσο όρο εισφορών του συνόλου του ασφαλιστικού βίου. Σύμφωνα με ειδικούς στην κοινωνική ασφάλιση, το ύψος των συντάξεων, με τις σημερινές ασφαλιστικές εισφορές, διαμορφώνεται ενδεικτικά ως εξής:
– Ασφαλισμένος στην πρώτη κατηγορία με 30 έτη ασφάλισης θα λάβει σύνταξη μόλις 650 ευρώ. Με 35 έτη, η σύνταξη θα διαμορφωθεί κοντά στα 750 ευρώ και με 40 έτη ασφάλισης θα φτάσει τα 870 ευρώ.
– Ασφαλισμένος στη δεύτερη κατηγορία με 30 έτη ασφάλισης θα πάρει σύνταξη 700 ευρώ. Με 35 έτη, η σύνταξή του θα είναι περίπου 820 ευρώ και με 40 έτη ασφάλισης θα φτάσει τα 960 ευρώ. Σύμφωνα με τους ειδικούς, καλύτερες απολαβές θα έχουν όσοι βρίσκονται από την τρίτη κατηγορία και πάνω.
– Ασφαλισμένος στην τρίτη κατηγορία με 30 έτη ασφάλισης θα λάβει σύνταξη περίπου 780 ευρώ. Με 35 έτη, η σύνταξη θα διαμορφωθεί στα 925,60 ευρώ και στα 40 έτη ασφάλισης φτάνει στα 1.100 ευρώ.
– Ασφαλισμένος στην τέταρτη κατηγορία με 33 έτη ασφάλισης θα λάβει 970 ευρώ. Στα 39 έτη, η σύνταξη θα διαμορφωθεί στα 1.200 ευρώ και στα 42 έτη ασφάλισης φτάνει περίπου στα 1.300 ευρώ.
– Ασφαλισμένος στην πέμπτη κατηγορία με 33 έτη ασφάλισης θα πάρει σύνταξη 1.100 ευρώ και στα 40 έτη ασφάλισης θα φτάσει τα 1.400 ευρώ.
– Ασφαλισμένος στην έκτη κατηγορία με 35 έτη θα λάβει σύνταξη περίπου 1.500 ευρώ και με 40 έτη ασφάλισης θα ξεπεράσει τα 1.800 ευρώ.
Δείτε εδώ και εδώ το δημοσίευμα της Realnews
στο 